Önceki bilimsel çalışmalar üzerinde gerçekleştirilen yeni bir incelemeye göre, mavi ışığı filtrelediği gerekçesiyle pazarlanan özel gözlükler muhtemelen uyku kalitesinde veya bilgisayar kullanımı kaynaklı göz yorgunluğunda herhangi bir farka neden olacak etkide değil.

Mavi ışığı engelleyen gözlükler, genelde optometristlerce, 2000'li yılların başından bu yana giderek daha fazla tavsiye ediliyor.

Dünyanın pek çok yerinde göz hastalarına sıklıkla reçete edilen bu gözlük camları pazarlanırken muhtemel faydaları hakkında bir dizi iddia ortaya atılıyor.

Bu özel gözlüklerin dijital cihaz kullanımıyla ilişkili göz yorgunluğunu azaltabileceği, uyku kalitesini artırabileceği ve ayrıca retinayı ışık kaynaklı hasardan koruyabileceği, ortaya atılan iddialar arasında.

Ancak aralarında Avustralya'daki Melbourne Üniversitesi'nden bilim insanlarının da yer aldığı araştırmacılar, mavi ışık filtreli gözlük camlarının göz sağlığı uygulamalarındaki değerine dair "kayda değer tartışmalar" olduğunu belirtiyor.

Cochrane Database of Systematic Reviews adlı bilimsel dergide yayımlanan araştırmada, bu gözlüklerin görsel performansı geliştirme, retinayı koruma ve uyku kalitesini iyileştirme gibi faydalarına dair 17 klinik çalışmadan elde edilen veriler değerlendirildi.

İncelemede 6 ülkeden, her biri 5 ila 156 katılımcıyı içeren ve bu camların değerlendirildiği sürenin bir günden az bir zamanla 5 hafta arasında değiştiği münferit çalışmalardan elde edilen veriler değerlendirildi.

Araştırmacılar, bilgisayar kullanımı kaynaklı görsel yorgunluğu azaltmak için mavi ışık filtreli gözlük camları kullanmanın, bu filtreyi barındırmayan camlara kıyasla "kısa vadede bir avantaj sağlamıyor" olabileceğini tespit etti.

Bilim insanları ayrıca bu camların görme kalitesini veya uykuyla ilgili sonuçları etkileyip etkilemediğinin de halihazırda net olmadığını ifade ediyor.

Araştırmaların incelenmesinde, uzun vadede retina sağlığı üzerindeki potansiyel etkilere dair de herhangi bir sonuca varılamadı.

Çalışmanın ortak yazarı Laura Downie, "İnsanlar bu gözlükleri satın alıp almamaya karar verirken bu bulguların farkında olmalı" dedi:

Bulgularımız, mavi ışık filtreli gözlük camlarının toplumun geneline reçete edilmesini desteklemiyor.

Dr. Downie, "Bu sonuçlar, göz sağlığı uzmanları, hastalar, araştırmacılar ve daha geniş bir topluluk dahil geniş bir paydaş yelpazesini ilgilendiriyor" diye ekledi.

Ancak bilim insanları, inceleme kapsamındaki münferit çalışmaların kalitesi ve süresinin de dikkate alınması gerektiğini söyledi.

Çalışmanın yazarlarından Sumeer Singh, "Mavi ışık filtreli gözlük camlarının görsel performans, uyku ve göz sağlığı üzerindeki potansiyel etkilerini daha net bir şekilde ortaya koymak için daha çeşitli popülasyonlarda daha uzun takip süreli, yüksek kaliteli, büyük klinik araştırma çalışmalarına ihtiyaç var" dedi.

Dr. Singh, "Gözlerimizin bilgisayar ekranları gibi yapay kaynaklardan aldığı mavi ışık miktarı, doğal gün ışığından aldığımızın yaklaşık binde biri kadar" ifadesini kullandı.

"Daha yüksek mavi ışık seviyelerini filtrelemek için camların belirgin bir kehribar rengi tonuna sahip olması gerekir ki bu da renk algısı üzerinde kayda değer bir etki doğuracaktır" diye ekledi.

Ancak yeni araştırmada, mavi ışık filtreleyen camların kullanımından kaynaklı olumsuz yan etkilere dair tutarlı herhangi bir rapora da rastlanmadı.

 

* İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news

Independent Türkçe için çeviren: Kerim Çelik