Rus ve ABD’li araştırmacıların yürüttüğü yeni bir çalışmada, genç ve yaşlı farelerin dolaşım sistemleri 12 hafta boyunca birbirine bağlandı. 

Araştırmanın sonucunda yaşlı kemirgenlerdeki hücresel yaşlanmanın yavaşladığı ve ömürlerinin de yüzde 10 oranında uzadığı görüldü.

Harvard Üniversitesi’nden genetikçi Bohan Zhang ve meslektaşları, yaptıkları deneylerde üç aylık genç farelerle iki yaşındaki daha yaşlı kemirgenleri kullandı.

Hakemli bilimsel dergi Nature Aging'de yayımlanan araştırma makalesinde genç hayvanlardan kan nakli yapılan yaşlı kemirgenlerde trikarboksilik asit gibi düzenleyici bileşiklerin daha fazla görüldüğü ifade edildi.

Araştırmacılara göre bu durum, daha uzun yaşamayı sağlayan gen ifadesinin arttığı anlamına geliyor.

Öte yandan Zhang ve meslektaşlarının çalışması, deneye katılan genç fareler için olumlu sonuçlar vermedi. İşlem sonucunda bu farelerin ömürlerinin kısaldığı saptandı.

Aynı sonuçlar insanlar için de geçerli mi?

Son dönemde özellikle ABD'li zenginler arasında da gençlerden kan nakli yaptırma modası var. İşleme başvuranlar bu şekilde genç kalabileceklerine inanıyor.

Öte yandan uzmanlar insanlar üzerinde yapılan bu uygulamanın herhangi bir bilimsel temeli olmadığını vurguluyor.

ABD Gıda ve İlaç İdaresi (FDA), 2019'da genç kalma amacıyla yapılan kan nakline karşı uyarı yayımlamıştı.

Açıklamada, "Genç donörlerden alınan plazma infüzyonunun yaşlılığı iyileştirmek, hafifletmek, tedavi etmek veya önlemek için kanıtlanmış hiçbir klinik faydası yoktur. Ayrıca herhangi bir plazma ürününün kullanımıyla ilişkili riskler mevcut" ifadelerine yer verilmişti.

Son çalışmada yapılan deneyde ise farelerin bu işleme 12 hafta boyunca maruz bırakılması da ayrıca soru işareti yaratıyor.

Zira fareler için 12 haftalık bir zaman, insanlarda 8 yıla denk geliyor. Yani sonuçlar insanlar için geçerli olsa da söz konusu etkilerin ortaya çıkması için pratikte uygulanması mümkün olmayan bir süre gerekiyor.

Duke Üniversitesi'nden hücre biyolojisi uzmanı James White, "Çalışmada gözlemlediğimiz etkiyi sağlayan unsurlar son derecede önemli. Ancak bunların ne olduğu tam olarak bilinmiyor" diye konuştu:

Proteinler mi, metabolitler mi, genç farenin sağladığı yeni hücreler mi? Ya da genç fare, eski ve yaşlanan kanın dengelenmesini mi sağlıyor?

Independent Türkçe, Science Alert, Gıda Hattı

Derleyen: Çağla Üren