Hartum savaşları, el-Cuneyna'yı büyük bir mezara dönüştürdü

Yaklaşık bin 200 ölü ve 3 binden fazla yaralı var ve kayıp ve yerinden edilmiş insan sayısı 100 bine yakın

Sudan'ın başkenti Hartum'daki çatışmaların ortasında siyah duman yükseliyor (9 Haziran 2023) / Fotoğraf: AFP

Yaklaşık bir milyon kişinin yaşadığı Batı Darfur Eyaleti'nin yönetim merkezi el-Cuneyna'da büyük bir trajedi yaşanıyor.

Öyle ki Abdulfettah el-Burhan liderliğindeki Sudan ordusu güçleri ile Muhammed Hamdan Daklu liderliğindeki Hızlı Destek Kuvvetleri arasında Hartum'da yaşanan savaş nedeniyle bu şehir, büyük bir mezar haline geldi.

Geçen mayıs ayının son haftasında maruz kaldığı saldırıya rağmen el-Cuneyna'yı kuşatan milisler, şehre girmek amacıyla iki gün önce saldırılarını yeniledi.

'Sınır Tanımayan Doktorlar' kuruluşunun açıklamasına göre şehir, geriye kalan vatandaşları tehdit eden toplu ölümlere sessizce ağlıyor ve "El-Cuneyna, şu anda dünyanın en kötü yerlerinden biri" diyor.


Uygulanan abluka

Batı Darfur Valisi Hamis Abdullah Abkar, milislerin hala şehri kuşatmaya devam ettiğini söyledi ve el-Cuneyna'daki ana hastanenin yağmalanıp yıkıldığını, su, yiyecek veya ilaç olmadığı dile getirdi.

Aynı şekilde tüm kamu ve özel sağlık kurumları ve eczanelerin yağmalandığını belirten Vali, bunun yaralılara tedavi görmeden ölecek kadar zarar vermek için ve silah ve güvenlik koruması sağlayan Hızlı Destek Kuvvetleri'nin yardımıyla gerçekleştirildiğini vurguladı. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Silahlanma

Abkar, Independent Arabia'ya yaptığı açıklamada belirli bir tarafın vatandaşları silahlandırdığını yalanlarken, vatandaşların kendilerini, onurlarını ve topraklarını savunmak için kendi paralarıyla silah satın aldıklarını dile getirdi.

Ayrıca ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki çatışmaların başlamasıyla birlikte sınır dışından toplanan çok büyük aşiret gruplarının, el-Cebel, et-Tadamon, es-Sevra ve ez-Zuhur mahallelerine saldırdığını ve 2003 yılında köylerinin yakılıp yıkılması sonrasında yerinden edilenlerin yaşadığı tüm sığınakları yaktığını belirtti. 

Bu hain saldırının karşısında zarar gören vatandaşlardan bazılarının harekete geçerek, polisin silah depolarını kırdığını söyleyen Vali, bazı sivil liderler ve Hızlı Destek Kuvvetleri'nin yardımıyla şehrin güneyini işgal eden milislerle çatıştığını belirtti. 

 
Binlerce kurban

Batı Darfur Valisi, ölü sayısının yaklaşık bin 200 ve yaralı sayısının 3 binden fazla olduğunu tahmin ettiklerini söylerken, el-Cuneyna şehri, Misteri bölgesi ve Çad sınırındaki diğer bölgelerden kayıp ve yerinden edilmiş insanların sayısının 100 bine yakın olduğuna dikkati çekti. 

Abkar, pazarların, vatandaşların biriktirdiklerinin yağmalanması ve kamu ve özel mülkiyetin tahrip edilmesi çerçevesinde şehirdeki insani, güvenlik ve sağlık durumunu son derece karmaşık olarak nitelendirdi.

Ayrıca kamu ve özel sağlık kuruluşlarına, Dünya Gıda Programı'na ve tüm Birleşmiş Milletler (BM) kuruluşlarına, "etkileri ufukta görünmeye başlayan insani bir felaketi önlemek için uçaklarla acil hava desteği yoluyla gıda desteği sağlamaları" çağrısında bulundu.

Batı Darfur Valisi, Dünya Sağlık Örgütü'nü ve tüm sağlık ortaklarını, ilaçlar ve diğer malzemeler de dahil olmak üzere acil sağlık yardımı göndermeye ve bu aşamada temel öncelikli hizmetleri sunabilmeleri ve acil durumlara müdahale edebilmeleri için sağlık kurumlarının çalışmasına yardımcı olmaya çağırdı.

Her yıl sağlık felaketlerinin yaşanmasının beklendiği sonbahar mevsiminin yaklaşmasının yanı sıra artık hiçbir sağlık hizmetinin bulunmadığına ve bunlara erken hazırlık yapılması gerektiğine dikkat çeken Vali, bu yardımın aktarılması için Çad ile koordinasyon sağlanabileceğini hatırlattı. 


Yangın

Hamis Abdullah Abkar, el-Cuneyna'nın mahallelerinin çoğunun tamamen yandığını ve bazılarının kısmen yandığını söylerken, eyalet hükümetinin ziraat bankasının stratejik stoklarının ve Dünya Gıda Programı'nın stoklarının yağmalanması ve güvensizlik ve yol kapatma nedeniyle kuruluşların iş yapmaması ortasında imkanlar açısından kötü bir durumla karşı karşıya olduğunu vurguladı. 

Abkar ayrıca, şehri kuşatmaya devam eden milislerin, büyük bir Arap aşiret grubunu intikam amacıyla destekleyen, aşiret çatışmasını körükleyen ve güneyde yaşayan aynı gruplardan sivil yönetimlerin yardımıyla Hızlı Destek Kuvvetleri'ne mensup olduğuna dikkati çekti. 
 


Cehennem burada

Ayrıca, Batı Darfur Doktorları Sendikası, bu şehirde meydana gelen gerçek cehennemle mücadele etmek için dünyayı harekete geçmeye çağırdı.

Kurum, yaptığı açıklamada insanların şehirden çıkışlarının engellendiğini ve dünyanın onlardan vazgeçtiğini vurguladı.

Ayrıca el-Cuneyna'ya yönelik barbarca saldırılarda aktivistlerin, gazetecilerin ve insan hakları savunucularının evlerinin hedef alındığının açık olduğunu dile getirdi.

Yağma ve katliamların devam etmesiyle birlikte Darfur Bölgesi Başkanı Mini Arko Minawi, bölgeyi afet bölgesi ilan ederken, Kutum ve el-Cuneyna şehirlerinde sivillerin korkunç ihlallere maruz kaldığına vurgu yaptı. 

Minawi, Facebook üzerinden yaptığı açıklamada "Bölgenin tüm kıt imkanlarıyla sivilleri korumaya ve suçla mücadele etmeye çalışıyoruz. Ancak günahkâr eller bölgedeki vatandaşlara karşı suç işlemeyi sürdürmemeyi reddetti. Bugün el-Cuneyna ve Kutum şehirlerinde insanlar korkunç ihlallere maruz kalıyor" ifadelerine yer verdi. 

Mini Arko Minawi, afetten etkilenen Kutum, Kassab Kampı ve Nyala şehirlerinde meydana gelen ve halen devam etmekte olan yağma ve öldürme eylemlerini kınayarak, dünyayı "felakete uğramış bölgedeki insanları kurtarmak için tüm sınırlar boyunca ve mümkün olan her şekilde insani yardım malzemeleri göndermeye" çağırdı.


Halk çağrıları

Ayrıca, Batı Darfur Eyaleti'nin Vali Yardımcısı ve eski Sağlık Bakanı Hişam Noreen, şehirdeki tüm sağlık sisteminin hizmet dışı kalmasından sonra el-Cuneyna'daki insani durumu utanç verici ve üzücü olarak nitelendirdi.

İlaç, tıbbi ekipman ve temel hizmetlerin eksikliğinden bahseden Noreen, bu durumun evlerini kaybettikten sonra hala şehrin içinde yaşayan ve okulların içinde yerlerde uyuyan sakinlerin çoğunun hayatını tehdit ettiğini vurguladı. 

Hişam Noreen, kuşatma altındaki şehrin atmosferinin, büyük gıda ve ilaç yetersizliği ortasında birçok hastalığın yayılmasına elverişli hale geldiğini söyledi.

Vali yardımcısı ayrıca, uluslararası topluma ve tüm uluslararası kuruluşlara, "şehirdeki kuşatmayı kaldırıp yardım getirmek ve hatta halkın tahliyesine izin vermek için çabalar yoğunlaştırılmadıkça el-Cuneyna sakinlerini ölümle tehdit eden" bu trajediye kulak vermeleri çağrısında bulundu.

Çok geç olmadan kurtuluş sağlamak için bölge ve eyalet hükümetleri ile halkın içerisinden liderler arasında koordinasyon içinde birkaç yerel çabanın gösterildiğini açıklayan Noreen, Merkezi İnsani Acil Durumlar Yüksek Komitesi'ni de acı çeken Batı Darfur Eyaleti'ne acil gıda ve tıbbi malzeme tahsis etmeye çağırdı.

Sudan'ın batısındaki Darfur bölgesinde, özellikle de daha önce kanlı çatışmalara sahne olan el-Cuneyna şehrinde yeniden başlayan çatışmalar, şehrin doğu ve güney mahallelerine odaklandı.

Bölgede bugünkü saldırıların öncekilerden daha şiddetli ve daha büyük olacağı endişesi hâkim. Ayrıca özellikle Mayıs ay başlarından bu yana insani yardım ve tıbbi hizmetler çöktüğü ve artık yiyecek, su, ilaç ve hatta iletişim bile olmadığı için, gerçek bir felaketin yaşanacağına dair uyarılar devam ediyor.

Ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasında nisan ortasından bu yana yaşanan savaş sonucunda Sudan'ın genelindeki, özellikle de Hartum ve Darfur bölgesindeki feci insani ve güvenlik durumu ortasında saldırılar devam ediyor.

 

 

Independent Arabia

DAHA FAZLA HABER OKU