Yeni istatistikler İngiltere’nin Yemen’i bombalayan Suudi önderliğindeki koalisyona 6 milyar 200 milyon pound (yaklaşık 43 milyar TL) değerinde silah ruhsatı verdiğini gösteriyor.
İngiltere’de üretilen savaş uçaklarının, bombaların ve füzelerin satışların yasallığına dair mahkeme çekişmesi başlatan savaşta kullanıldığına inanılıyor.
Araştırma, Suudi önderliğindeki bombardımanın ölümcül kolera salgınına ve Birleşmiş Milletler’in dünyanın en kötü insani krizi olarak nitelediği kıtlığa yol açarak 8 binden fazla sivili öldürdüğünü tahmin ediyor.
Hükümet verileri çatışmanın başladığı Mart 2015’ten bu yana 4 yılda Suudi liderliğindeki koalisyon üyelerine 6 milyar 2 milyon pound değerinde ihracat ruhsatı verildiğini gösteriyor.
Verilerde Suudi Arabistan’a 5,3 milyar pound (yaklaşık 37,15 milyar TL), Birleşik Arap Emirlikleri’ne 657 milyon pound (yaklaşık 4 milyar 605 milyon TL), Mısır’a 85 milyon pound (yaklaşık 595,87 milyon TL), Bahreyn’e 72 milyon pound (yaklaşık 504,74 milyon TL), Kuveyt’e 40 milyon pound (yaklaşık 280,41 milyon TL) ve Katar’a 2017’de koalisyondan çekilmeden önce 142 milyon pound (yaklaşık 995,45 milyon TL) verildiği yer alıyor.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Silah Ticaretine Karşı Kampanya (Caat) grubu, Suudi güçlerinin kullandığı pek çok bomba ve füzenin kamuya açık olmayan ayrı bir lisans sistemiyle kabul edilmesi nedeniyle gerçek toplam tutarın “muhtemelen daha fazla” olduğunu söyledi.
Caat’tan Andrew Smith, “Binlerce insan Suudi önderliğindeki Yemen bombardımanında öldürüldü, fakat bu silah satılıcılarını durdurmadı. (...) Bombardıman dünyanın en kötü insani krizini yarattı ve bu Downing Sokağı’nın suç ortaklığı ve desteği olmadan mümkün olmazdı. Bu silah satışları ahlak ve yasa dışı” dedi.
Suudi Arabistan, Yemen’de Devlet Başkanı Abdurrabu Mansur Hadi lehine hava saldırıları gerçekleştiren koalisyona liderlik ediyor ve İngiltere hükümeti müdahaleyi “Yemen’deki meşru hükümeti onarmak için verilen savaş” diye niteleyerek destekliyor.
Haziranda Temyiz Mahkemesi hakimleri, İngiltere’nin Suudi Arabistan’a savaşta kullanmak üzere silah satmaya devam etme kararını “mantıksız ve bu nedenle yasadışı” buldu.
Yönetim, “Suudi liderliğindeki koalisyonun geçmişte, Yemen çatışması sırasında uluslararası insani hukuk ihlalleri işleyip işlemediğine dair sonuçlanmış bir değerlendirme ve bunu yapmaya yönelik bir girişim yok” dedi.
Hakimler, İngiltere’nin Riyad’la Yemen’deki sivil zayiatları azaltma girişimiyle “yakından ilgilense de” çabaların savaş suçları riskini değerlendirme yasal sorumluluğu konusunda yetersiz kaldığı değerlendirmesinde bulundu.
Hükmün ardından eski Uluslararası Ticaret Bakanı Liam Fox, hükümetin Yemen’de kullanılabilecek silahların herhangi bir yeni ihracat ruhsatını vermeyeceğini söyledi.
Fakat temyiz istense de hükümet Temyiz Mahkemesi’nin hükmünü sürdürmeye ve önceden var olan anlaşmalar doğrultusunda satışlara devam etmeye çalışıyor.
Geçen ay hükümetin Suudi delegasyonunu tartışmalı Uluslararası Savunma ve Güvenlik Ekipmanları (DSEI) silah fuarına davet ettiği duyurulmuştu.
Eylülde Londra’daki Excel Kongre Merkezi’nde düzenlenecek ve organizatörlerinin “rakipsiz ölçeğiyle” övündüğü DSEI’nin protestolarla karşılanması bekleniyor.
Yemen’deki Suudi liderliğindeki koalisyonun parçası olan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) DSEI’nin resmi internet sitesinde “uluslararası ortak” şeklinde listelendi.
Devlete ait Suudi Arabistan Askeri Endüstriler şirketinin de fuarda yer alacağı belirtildi.
Daveti “utanç verici” diye niteleyen Smith, “Bu, Yemen’deki insani kriz ne kadar korkunç olursa olsun hükümetin Yemenli insanların yaşamları ve haklarındansa silah satışlarına önem verdiğini gösteriyor” dedi.
Hükümet, Temyiz Mahkemesi’nin kararıyla hemfikir olmadığını ve Temyiz Mahkesi’ne itiraz ettiğini söyledi.
Hükümet sözcüsü, “İngiltere dünyadaki en sağlıklı ihraç kontrol yönetimlerinden birini işletiyor. Ruhsatlandırma kararları o tarihte mevcut en güncel bilgi ve incelemeye dayanıyor ve diplomatik ve askeri uzmanlığa sahip kişilerin önerilerini ve denizaşırı ağımızdan ve STK’lardan raporlar içeriyor. (...) STK’ların uluslararası insani hukuka uygunluk konusunda sağlayabileceği herhangi başka bilgiyi memnuniyetle karşılaşıyoruz. (...) Hükümet, DSEI gibi büyük bir İngiltere savunma fuarına katılmak üzere yabancı hükümetlere herhangi bir resmi davette bulunmadan önce sıkı bir inceleme ve onay süreci yürütüyor” dedi.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
https://www.independent.co.uk/news/uk/home-news
Independent Türkçe için çeviren: Esra Güngör
© The Independent