Sudan'da iki askeri grup arasındaki silahlı çatışmanın ikinci haftasına girmesiyle artan şiddet olayları, silahlı unsurların başkent Hartum'daki Ulusal Halk Sağlığı Laboratuvarı'nın kontrolünü ele geçirmesinin ardından boyutu tahmin edilemeyen bir 'biyolojik felaket' tehdidi oluşturmaya başladı.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Sudan Temsilcisi Nima Said Abed'e göre bu durum, DSÖ'nün ülkede büyük bir 'biyolojik tehlike' konusunda uyarıda bulunmasına neden oldu.

Abed de kolera başta olmak üzere salgın hastalıkların yayılmasının gerçek riskleri konusunda endişelerini dile getirdi.

Abed, laboratuvarın kontrolünü kimin ele geçirdiğini açıklamazken, yalnızca savaşan taraflardan biri olduğunu söyledi.

Üst düzey bir sağlık çalışanı ise CNN'e, Muhammed Hamdan Daklu (Hamideti) liderliğindeki Hızlı Destek Kuvvetleri'nin (HDK) hastalık örnekleri ve diğer biyolojik materyaller içeren bir laboratuvarın kontrolünü ele geçirdiğini söyledi.

DSÖ, basının sorularını yanıtlayarak, "eğitimli laboratuvar teknisyenlerinin artık laboratuvara giremediğini" ve tesisin elektrik kesintileri yaşadığını söyledi.

Bu durum, "laboratuvarda depolanan biyolojik materyali tıbbi amaçlar için uygun şekilde yönetmenin mümkün olmadığı" anlamına geliyor.

"Mikrop bombası" tehlikesi

Ulusal Halk Sağlığı Laboratuvarı, başkent Hartum'un merkezinde, çatışma noktalarının yakınında bulunuyor.

Bu da gerçekleşecek herhangi bir saldırının Çernobil'e benzer eşsiz türden bir felakete yol açacağı korkusunu artırıyor.

DSÖ Sudan Temsilcisi'nin ifadelerine göre laboratuvarda çocuk felci, kızamık ve kolera örnekleri bulunuyor.

Yerel yetkililer, laboratuvarın çeşitli tehlikeli biyolojik ve kimyasal maddeler barındırdığını söylediler.

Üst düzey bir sağlık çalışanına göre, "tehlike, laboratuvarda herhangi bir silahlı çatışmanın patlak vermesinde yatıyor. Çünkü böyle bir durum, laboratuvarı bir mikrop bombasına dönüştürür."

Bu da elektriği geri getirmek ve laboratuvarı herhangi bir silahlı çatışmadan korumak için acil ve hızlı uluslararası müdahaleyi gerektirir.

Birçok Batılı istihbarat servisi ve uzmanı arasında, DSÖ verilerine göre tahmini 14,9 milyon insanın kurbanı olduğu küresel bir pandemiye neden olan Korona virüsünün (Kovid-19) yanlışlıkla Çin'in Wuhan kentindeki bir laboratuvardan sızdırıldığına dair yaygın bir kanı var.

"Mikrop bombası" terimi, insanlara ve canlı organizmalara zarar vermek veya onları öldürmek için hastalığa neden olan organizmaları veya toksinleri dağıtan mikrobiyal veya biyolojik silahları tanımlamak için kullanılıyor.

Avrupa Dış Eylem Servisi'ne göre bu silahlar, (hastalığa neden olan virüsle) donanmış bir ajan ve bir dağıtım mekanizması olmak üzere iki bölümden oluşuyor.

Biyolojik silahlar, stratejik veya taktiksel askeri araçların yanı sıra siyasi suikastlarda ve çiftlik hayvanlarını veya tarım ürünlerini enfekte ederek gıda kıtlığına, ekonomik kayıplara, çevre felaketlerine, hastalığa, korkuya ve insanlar arasında güvensizliğe neden olmak için kullanılabiliyor.

Çatışma zamanlarında laboratuvar güvenliği

Silahlı çatışmaların laboratuvar güvenliğini ilk kez etkilemesi bu değil. Ukrayna'daki savaşın ilk günlerinde ABD'li yetkililer, Rus güçlerinin Ukrayna'daki halk sağlığı ve hayvan laboratuvarlarının kontrolünü ele geçirebileceği konusunda uyarıda bulunmuşlardı. 

Çatışma sırasında, nükleer santraller de dahil olmak üzere diğer hassas tesisler ateş altında kaldı.

Geçen kasım ayında Moskova ve Kiev, uluslararası toplumun "nükleer felaket" tehlikelerine ilişkin uyarılarının ortasında, Ukrayna'nın Zaporijya Nükleer Santrali'ni bombalamakla suçlandılar.

Biyolojik silahların çatışmalarda kullanılmasına ilişkin pek çok emsal bulunurken, birçok dünya ülkesinin 1972 Biyolojik Silahlar Antlaşması'na imza atması bu silahların kullanımını önemli ölçüde azalttı.

Söz konusu biyolojik silahlar terör örgütleri tarafından son otuz yılda iki olayda kullanıldı.

Şarbon, 2000'lerin başında Afganistan'da El Kaide tarafından geliştirildi. Salmonella ise 1984 yılında Oregon'daki Amerikan restoranlarında radikal Hintli lider Sherry Rajneesh'in takipçileri tarafından kasıtlı olarak yayıldı.

Bununla birlikte, bu tür tehlikeli maddelere erişim ciddi şekilde kısıtlandı.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 2/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 3/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 4/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 5/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 6/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 7/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 8/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 9/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 10/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 11/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 12/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 13/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 14/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 15/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 16/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 17/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 18/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 19/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 20/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 21/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 22/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

• 23/30

  21 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde gerçekleştirilen kampanya mitinginde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinden biri, break dans yapıyor. Birleşik Devletler'de 2024 Başkanlık Seçimi, 5 Kasım'da gerçekleşecek. Donald Trump, pazar günü Pensilvanya eyaletindeki bir McDonald's'ta çalışırken, Kamala Harris, Stevie Wonder'la şarkı söyledi (Julia Demaree Nikhinson/AP)

• 24/30

  20 Ekim 2024 - İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve eşi Begona Gomez'i tasvir eden bir pankart, başkent Madrid'de hükümeti protesto etmek ve genel seçim çağrısında bulunmak için düzenlenen eylem sırasında İspanyol bayrakları arasında. Bugün Madrid'de bir meydanı dolduran binlerce kişi, sağcı partilerin de destek verdiği bir miting düzenledi. İspanyol bayrakları sallayarak Madrid'in finans bölgesinin kalbindeki Plaza de Castilla meydanında toplanan protestocular "hain" diye bağırarak Sanchez'i istifaya çağırdı. Sağ ve radikal sağla bağlantılı 100'den fazla az bilinen küçük grup, mitinge "Birlik, haysiyet, hukuk ve özgürlük için. Hemen genel seçim!" sloganıyla katıldı (Oscar Del Pozo/AFP)

• 25/30

  19 Ekim 2024 - Cadılar Bayramı öncesinde zombi kılığına giren bir sanatçı, Güney Kore yapımı korku filmi Zombi Ekspresi'nden (Train to Busan) ilham alan "Zombi Şinkansen" hızlı treninde performans sergiliyor. Japonya'nın Tokyo'yla Osaka arasında giden treninin kiralanan vagonunda, "yaşayan ölülerle" karşılaşmaya hazır 40'a yakın heyecan meraklısı vardı. Organizatörlerin koltuklara yerleştirdiği oyuncular, performans kapsamında korkunç bir dönüşüm geçirerek diğer yolculara "saldırmaya" başladı. Etkinlik organizatörü Kenta Iwana, "normalde güvenli ve huzurlu olan yolculuğun bir anda kaosa sürüklenişini canlandırmak istediklerini" söyledi (Kim Kyung-Hoon/Reuters)

• 26/30

  18 Ekim 2024 - Filistinliler cuma namazı kılarken bir kişi, İsrail'in saldırıları sırasında yıkılan Büyük Ömer Camisi'nin kalıntıları arasında yürüyor. Memlük ve Osmanlı döneminin mimari özelliklerini taşıyan caminin yaklaşık 1400 yıllık bir geçmişi var. Bir diğer adıyla Gazze Ulu Cami, Gazze'nin en eski, Filistin'in de üçüncü en büyük camisiydi. Bu cami, bir yılı aşkın süredir devam eden çatışmalarda enkaza dönen tarihi alanların en çarpıcı örneklerinden biri (Dawoud Abu Alkas/Reuters)

• 27/30

  17 Ekim 2024 - İngiliz pop müzik grubu One Direction'ın eski üyesi Liam Payne, Arjantin'de kaldığı otelin üçüncü katından düştükten sonra hayatını kaybetti. Arjantin Polisi, Payne'in başkent Buenos Aires'te Casa Sur adlı otelde kaldığını, "uyuşturucu ve alkol tesiri altında olma ihtimali bulunan agresif bir adam" hakkında gelen şikayet üzerine otele gittiklerini açıkladı. Arjantinli sağlık yetkilileri, otopsi yapılacağını belirtti (Agustin Marcarian/Reuters)

• 28/30

  16 Ekim 2024 - İtalyan lüks marka grubu Prada ve Houston merkezli girişim Axiom Space, NASA'nın Artemis 3 Ay misyonunda kullanılacak bir uzay giysisinin tasarımını İtalya'nın Milano kentinde tanıttı. NASA'nın Ay'ın güney kutbuna gerçekleştireceği ilk insanlı görevde Ay'da yürüyen astronotlar bu kıyafeti giyecek. Artemis 3 görevinin Eylül 2026'da gerçekleştirilmesi bekleniyor (Marco Bertorello/AFP)

• 29/30

  15 Ekim 2024 - Güney Kore'nin sınır kenti Paju'dan Kuzey Kore'nin Kaesong şehrine giden yolda, Tongil Köprüsü'ndeki askeri kontrol noktasının son hali. Güney Kore ordusu, Pyongyang'ın ordusu iki ülkeyi birbirine bağlayan yollarda patlamalar gerçekleştirince ağır tahkimatlı sınır yakınlarında "karşı ateş" harekatları yürüttüğünü açıkladı. Kuzey Kore, Güney Kore'nin Pyongyang'a drone uçurduğu iddiasının ardından ordusunun "ateş gücünü" harekete geçirmek için hazır olduğunu söylemişti. Kuzey Kore Savunma Bakanlığı, Kore yarımadasında "her an savaş çıkabileceği" uyarısında bulunmuştu (Jung Yeon-Je/AFP)

• 30/30

  14 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr El Balah'ta çocuklara çocuk felci aşısı yapıldı. UNICEF, Gazze Şeridi'ndeki 640 binden fazla çocuğu tamamen aşılamayı hedefliyor. UNICEF'in icra direktörü Catherine Russell, çocuklara bağışıklık sistemlerini güçlendirmek için A vitamini takviyesi sağlanacağını kaydetmiş, Gazze'de çocukların hijyen standartlarının çok kötü olduğunu belirtmişti (Eyad Baba/AFP)

Kasıtlı kullanım

Biyolojik silahların ilk sofistike kullanımı, Birinci Dünya Savaşı (1914-1918) sırasında, Almanya'nın batı ve doğu cephelerindeki Müttefik ordularına ait atları ve sığırları adenovirüs bulaştıran bir virüsle enfekte etmek için gizli bir program başlatmasıyla ortaya çıktı.

Ayrıca 1915 yılında Almanlar, Rus direnişini zayıflatmak için St. Petersburg'da vebayı yayma girişiminde bulundular.

Bu tür silahların gelişmemiş bir şekilde de olsa kullanımı Orta Çağ'a kadar uzanıyor.

Birinci Dünya Savaşı'nın dehşeti, çoğu ülkenin savaşta biyolojik ve kimyasal silahların kullanılmasını yasaklayan 1925 Cenevre Protokolü'nü imzalamasına neden oldu.

Ancak protokole imza atan Japonya, biyolojik silahları gizlice geliştirmek, üretmek ve test etmek için Mançurya'da bulunan 'Unit 731' (731. Birim) olarak bilinen bir araştırma programına dahil oldu.

Bu silahlar 1937 ile 1945 yılları arasında Çin'deki Müttefik kuvvetlere karşı kullanıldığında anlaşma ihlal edilmiş oldu.

Kore Savaşı sırasında Sovyetler Birliği, Çin ve Kuzey Kore, ABD'yi Pyongyang'a karşı biyolojik savaş ajanları kullanmakla suçladı.

Sonraki yıllarda ABD, bu silahları üretme kabiliyetine sahip olduğunu kabul etti, ancak bunları kullandığını reddetti.

Bununla birlikte, Washington'un güvenilirliği, 1925 Cenevre Protokolü'nü onaylamayı reddetmesi, saldırgan biyolojik savaş programının kamuoyu tarafından tanınması ve eski Unit 731 bilim adamlarıyla iş birliği şüphesiyle sarsıldı.

Kötü sağlık durumu

Sudan'daki laboratuvara yapılan saldırı, ülkede günden güne kötüleşen sağlık tablosuna karamsarlık katıyor.

Zira vatandaşlar, elektrik ve su kaynaklarının kesilmesi ve halk sağlığı müdahale çalışmalarının kesintiye uğraması nedeniyle sıtma, kolera ve dang humması gibi hastalıklara yakalanma riskinin artmasıyla karşı karşıyalar.

Şiddet olaylarının başlamasından bu yana, DSÖ sağlık tesislerine yönelik 14 saldırı tespit etti.

DSÖ Sudan Temsilcisi'ne göre, "Çatışmalarda 459 ölü ve 4 bin 75 yaralı var ve gerçek sayı çok daha yüksek."

Ulusal Halk Sağlığı Laboratuvarı Müdürü, elektrik kesintisinin aynı zamanda zaten sınırlı olan kan stoklarının bozulma riski anlamına geldiği konusunda uyardı.

Huzursuzluğun ortasında binlerce kişi ülkeden kaçarken yerli halkın çoğu kalmaya devam ediyor.

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR), Güney Sudan'dan gelen 800 binden fazla mültecinin Sudan'da yaşadığını, bunların dörtte birinin başkent Hartum'da olduğunu ve çatışmalardan doğrudan etkilendiklerini söylüyor.

Ayrıca Hartum'da önümüzdeki haftalarda doğum yapması beklenen 24 bin hamile kadının olduğu tahmin ediliyor.

Sudan'daki durumun daha da kötüye gideceğine dair beklentilerin bir göstergesi olarak, dünya ülkeleri vatandaşlarını ve diplomatlarını tahliye etmek için acele ediyor.

Birleşik Krallık, Fransa, Güney Kore ve diğer bir grup ülke Salı günü, ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken'in üç günlük bir ateşkes üzerinde anlaşmaya varıldığını açıklamasının ardından vatandaşlarını tahliye edeceklerini bildirdiler.

ABD'li bir yetkili CNN'e, Beyaz Saray'ın ABD vatandaşlarını tahliye etmeye yardımcı olmak için ABD güçlerini Port Sudan'a gönderme planını incelediğini söyledi.

Üç ABD savaş gemisi de Sudan açıklarında konuşlandırılmış durumda. ABD Savunma Bakanlığı'nın (Pentagon) USS Truxton'ın Sudan açıklarında olduğunu ve USS Lewis B. Puller'ın oraya doğru yola çıktığını açıklamasından bir gün sonra bir donanma yetkilisi ABD medyasına ABD'nin USNS Brunswick savaş gemisini Sudan'a göndereceğini söyledi.

Independent Arabia