Çin, Hindistan-Bangladeş gerginliğini fırsata çevirmek istiyor

Pekin, Dakka yönetimiyle bağlarını güçlendirmeyi hedefliyor

Birleşmiş Milletler’in verilerine göre geçen yılki kitlesel protestolarda yaklaşık 1400 kişi hayatını kaybetti (Reuters)

Birleşik Krallık’ın kamu yayıncısı BBC, Çin’in son dönemde Hindistan'la ilişkileri bozulan Bangladeş'i yanına çekmek istediğini yazıyor.

Aralarında siyasetçilerin, sivil toplum aktivistlerinin, akademisyenlerin ve gazetecilerin yer aldığı 22 kişilik bir heyet, dün Bangladeş’ten Çin’e gitti.

Gruba, ana muhalefetteki Bangladeş Milliyetçi Partisi’nden (BNP) Abdul Moyen Han liderlik ediyor. Siyasetçi, 10 gün sürecek ziyarette Çin Komünist Partisi’nden (ÇKP) üst düzey yetkililerle görüşeceklerini belirterek şunları söylüyor: 

Bu, Pekin’in davetiyle başlatılan bir iyi niyet ziyareti. Bu ziyareti benzersiz kılan şeyse Çin’in, Bangladeş'teki çeşitli grupları temsil eden bir ekibi davet etmesi.

BBC’nin aktardığına göre grupta, geçen yıl Başbakan Şeyh Hasina’nın ülkeden kaçmasıyla sonuçlanan kitlesel öğrenci protestolarını örgütleyen gruplardan temsilciler de yer alıyor. Hasina, gösterilerin ardından 5 Ağustos’ta Hindistan’a kaçmıştı. Yerineyse geçici lider olarak Muhammed Yunus gelmişti. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Bangladeş ve Hindistan arasında stratejik ortaklık seviyesinde bir işbirliği var. Şeyh Hasina'nın partisi Avami Birliği, 2009'da iktidara geldikten sonra Yeni Delhi'ye ekonomik ilişkileri de kuvvetlendirmişti. Diğer yandan 15 yıllık iktidarı boyunca Hasina, Çin’le ilişkileri de koparmamıştı. 

Ancak Hasina’nın Yeni Delhi’ye sığınması ve Bangladeş’in tüm taleplerine rağmen Hindistan’ın devrik lideri sınır dışı etmemesi, iki ülke arasındaki ilişkilerde gerginlik yaratıyor. Bangladeş, Şeyh Hasina’nın insanlığa karşı suç ve kara para aklama dahil birçok suçtan yargılanmasını istiyor. 
 


Analizde, Hindistan’ın etkisini kaybetmesiyle Çin’in Bangladeş üzerindeki nüfuzunu artırmak istediği yorumu yapılıyor. 

Bangladeş’teki geçiş hükümetinin Dışişleri Bakanlığı Temsilcisi Tevhid Hüseyin, Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi’nin davetiyle geçen ay Çin’e 5 günlük ziyaret düzenlemişti. ÇKP’ye bağlı Global Times’da yayımlanan analizde, bu hamlenin iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendireceği yazılmıştı.

Çin, Bangladeş'in en büyük ticaret ortağı. İki ülke arasında yaklaşık 24 milyar dolarlık ticaret yapılıyor ve bunun çoğunu, Çin’in Güney Asya ülkesine gerçekleştirdiği ihracat oluşturuyor. 

Bangladeş ordusu da büyük ölçüde Çin’den satın alınan teçhizat ve mühimmata bağımlı; bu malzemelerin yüzde 70’inden fazlası Çin’den tedarik ediliyor. 

Pekin'deki Tsinghua Üniversitesi'nden Zhou Bo, şu değerlendirmeleri paylaşıyor:

Hindistan'ın, tüm ülkeyi kendi etki alanı altında görmemesi gerekiyor. Böyle bir tutum Hindistan’ın başını ağrıtır.

 

Independent Türkçe, BBC, Global Times 

DAHA FAZLA HABER OKU