Türkiye'den Almanya'ya çalışmak amacıyla işçi göçü 1961'de başladı.
Yıllar içinde yeni gidenlerle birlikte Almanya'daki Türk sayısı hızla arttı.
2023 yılı itibariyle Almanya'da 3 milyona yakın Türk yaşıyor.
Almanya'da yetişen nesiller artık bu ülkenin diliyle, kültürüyle ilk giden kuşaklara göre daha uyumlu.
Bu da beraberinde Türklerin, Almanya'nın siyasetinde ve sosyal yaşamında daha görünür olmasını sağladı.
Bugüne kadar çok sayıda Türk kökenli milletvekili, Alman Parlamentosu'nda görev yaptı.
Son olarak gerek Almanya, gerekse bu ülkede yaşayan göçmen kökenliler açısından ilk denebilecek bir gelişme daha yaşandı.
Kaymakamlık seçimini kazandı
Sivas'ın Divriği ilçesinden Almanya'ya göç eden bir ailenin çocuğu Ali Doğan, Almanya'nın Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti'nde yer alan Minden Lübecke Bölgesi'nde geçen pazar günü yapılan kaymakamlık seçimini kazanarak ülkenin ilk göçmen kökenli mülkü idare amiri oldu.
Sosyal Demokrat Parti'den (SPD) seçime giren Doğan, ikinci turu yapılan seçimde oyların yüzde 55,8'ini alırken, rakibi Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU) partisinden Jörg-Michael Schrader ise yüzde 44,2'de kaldı.
1982'de yılında Almanya'da doğan Ali Doğan, Bielefeld Üniversitesi'nde hukuk eğitimini tamamladıktan sonra mesleği dışında Sosyal Demokrat Parti (SDP) bünyesinde siyasete atılarak partisinin göç ve uyum komisyonunda çalıştı.
2017 yılında Sankt Augustin Belediye Meclisi üyesi olan Doğan, aynı zamanda Almanya Alevi Birlikleri Federasyonu'nda 2012-2015 yılları arasında genel sekreter olarak görev üstlendi.
Evli ve iki çocuk babası olan Doğan'ın kaymakamlığını üstlendiği 311 bin nüfuslu Minden Lübecke Bölgesi, 11 ilçe ve kasabayı kapsıyor.
Görevine bugün başlayan (1 Şubat 2023) Doğan, Independent Türkçe'nin sorularını yanıtladı.
Bölgedeki güvenlik, sağlık hizmetleri, kamu bankasından sorumlu olacak
Kaymakamlığa aday olmaya nasıl karar verdiniz?
6 yıldır bir belediyede belediye başkan yardımcılığı yapıyordum. Sorumlu olduğum 500 yakın işçim vardı. Okullar, anaokulları gibi konulardan sorumluydum. Kaymakamlık görevi bu girişimin bir devamı oldu. SDP'den bir milletvekili "Böyle bir düşüncem olabilir mi" diye sorunca ben de "Evet" dedim. Seçimleri kazandık sonuçta.
Almanya'da kaymakamın ne gibi görevleri oluyor?
Burada kaymakam aynı zamanda polisin en yüksek amiri oluyor. Bölgemde 550 polis memuru var. Onlardan sorumluyum. Buradaki kamu bankasının aynı zamanda başkanı oluyorum. 5 bin 500 işçinin çalıştığı 5 hastanemizin sorumluluğu da bende olacak. Ayrıca bölgemizin kendine göre 2 bine yakın işçisi var. Onların da en yüksek amiri durumuna geliyorum. Epey bir sorumluluk var. Kamu bütçemiz yaklaşık 700 milyon euro.
"İlk hedef iki yeni hastane yapmak"
Görev süresi içinde yapmak istedikleriniz arasında neler var?
Sağlık alanında ciddi sorunlarımız var. Almanya'da genel olarak sağlık sistemi Türkiye'ye nazaran daha iyi ama yine de hastaneler çok büyük zarar açıklıyor. Onun için 2 yeni hastane oluşturmamız ya da inşa etmemiz gerekiyor. Sadece bunun değeri 600 milyon euro civarında. Bunu ilk başta yapmamız gerekiyor.
"Her insana eşit hakları tanımak için girişimlerde bulunmak istiyorum"
İkinci olarak enerji krizi ve savaştan dolayı ciddi anlamda halkımız fakirleşiyor. Yani bir kitle fakirleşiyor. Zenginleri daha zenginleşirken, fakirler fakirleşiyor. Onun için her insana aynı eşit hakları tanımak için girişimlerde bulunmak istiyorum. Mesela kendi annesi, babası işsiz olan çocukların da eşit hakları olması, ana okullarına giriş yapıp okullarda başarılı olmaları için girişimlerde bulunmak istiyorum. Özellikle göçmenler olsun veya işçi sınıfının çocuklarına benim öz geçmişinde olduğu gibi aynı şansları tanıyıp, onların da yükselişine yol açmak istiyorum.
"Almanya'da artık etnik geçmiş, dini bağlantı güçlü değil, kalifikasyon daha önemli"
Seçimi kazanınca nasıl tepkiler aldınız? Aşırı sağcılardan eleştiren oldu mu?
Almanya bence değişti biraz. Ben bir ilke imza attım. Almanya'da ilk göçmen kökenli kaymakamı sayılıyorum. Buradaki sağcı kitle artık o kadar güçlü değil. Herkes kesimden destek aldım. Muhafazakâr kitleden bile destek aldım. Almanya'da etnik geçmiş veya dini bağlantının o kadar da önemli olmadığını düşünüyorum. Kalifikasyonun daha önemli olduğunu gördüm ve çok ciddi pozitif tepkiler aldım. Alman hükümetine varana dek tebrik mesajları geldi.
Türk yetkililerden tebrik aldınız mı?
Gerek Münster Başkonsolosu Ahmet Davaz gerekse Düsseldorf Başkonsolosu Ayşegül Gökçen Karaarslan'dan tebrik mesajı aldım.
"Türkiye'de vali ve kaymakamların seçimle gelmesi faydalı olur"
Türkiye'de de kaymakam ve valilerin Almanya gibi seçimle gelmesini önerir misiniz?
Bence çok faydalı olur. Yani Almanya seçim sistemi çok mantıklı bir sistem. Çünkü bu şekilde kamu alanı çok daha güçlü oluyor. Herhangi bir konuda yani gerek işverenler açısından gerek partiler açısından kamu alanına baskı veya lobi çalışması çok azalıyor. Yani lobicilik azalıyor ve kamu alanı kendi açısından insanlara faydalı çalışabiliyor. Onun için Almanya'daki seçim sistemi bence Avrupa çapında en iyi seçim sistemlerinden birisi.
"Almanlar beni daha fazla seçti"
Peki seçilmenizin oradaki göçmen özellikle Türkiyelilerin yerel siyasete daha fazla katılması yönünde katkısı olur mu?
Bence kesinlikle öyle olacak. Yani önceden Almanya'da 'Bir Ali, Veli veya Ayşe kaymakam veya vali seçilemez diye bir ön yargı vardı. Çünkü muhafazakâr kesim seçmez bu gibi insanları diye düşünülüyordu. Şimdi bir ilke imza attık. Hatta öyle bir bölgede ilke imza attık ki burada normalde göçmen kesim sayı olarak daha az diğer bölgelere göre. Burada Almanlar beni daha fazla seçti. Onun için gençlerimize yol açacak bir seçim oldu.
Muhafazakâr derken kimleri kastediyorsunuz?
Muhafazakâr yani diyelim ki Almanya'da çiftçilik çok önemli. Mesela bu kesimi sadece Almanlar oluşturuyor. Eski aileler genellikle. Onlar muhafazakâr olarak nitelendiriliyor.
"8 yıl sonra bakarız"
Kaymakamlıktan sonra siyasette yeni hedefleriniz var mı?
Burada bir kaymakam en az 10 milletvekili kadar önemli. Onun için milletvekili olmam gerileme olur. Şu anda 8 yıllığına seçildim. Görevi süremin sonuna kadar sürdürmek istiyorum. 8 yıl sonra da artık bakarız.
"Bağlama çalmayı bilirim"
Alevi Bektaşi Federasyonu'nda görev yapmışsınız. Deyişlere, bağlamaya ilginiz var mı? Hobileriniz nelerdir?
Bağlamayı biraz biliyorum. Yani herhalde her Alevi biraz bağlama çalabilir. Aynı zamanda tabii ki türkülerimizi çok severim. Kendi bölgemizden çıkan Ali Kızıltuğ, Feyzullah Çınar gibi kişileri, tabii ki Ahmet Kaya'yı çok severim. Onun dışında yarı maraton denebilecek koşu yapıyor ve sporla ilgileniyorum.
Divriği'deki köyünüze hiç gittiniz mi?
Geçmişte iki kere gittim ama uzun zamandır gidemedim.
Yakın zamanda Türkiye seyahati var mı?
Evet. Yaz tatilinde Burhaniye'de ikamet eden anne ve babamı ziyaret etmeyi planlıyorum.
© The Independentturkish