Daha çok Afgan kadınlarca dokunulan geleneksel Afgan halıları, işsizlik ve yoksulluğun had safhada olduğu şu günlerde binlerce aileye umut oluyor.
Her türlü şartta değerini koruyan Afgan halısı, ülke genelinde bir milyondan fazla kişiye iş imkanı sunuyor.
Halı dokuyanların yüzde 70'i ise kadınlar. Taliban'ın radikal kısıtlamaları neticesinde işsiz kalan Afgan kadınlar, halı dokuyarak hayata tutunmaya çalışıyor.
Yün iple geleneksel yöntemlerle dokunan Afgan halısı, Türkiye ve Pakistan üzerinden dünya pazarında satılıyor.
Son aylarda halı üretiminde yüzde 30 ile yüzde 40 civarında artış olduğunu söyleyen halı tüccarı Rasul Kazımi, "Çünkü ülkede rejimin değişmesiyle birçok insan işsiz kaldı ve işsiz kalanlar halı dokumaya yöneldi" dedi.
Kazımi, Afgan halısı üretimindeki artışın nedenini ise şu sözlerle açıkladı:
El dokumalı halı sektörü her şartta piyasa değerini koruyor ve bu alanda ilgi gösteren insanlara umut oluyor. Mesela inşaatta alışan, devlet memuru olan, öğretmenlik yapan birçok insan Taliban'ın devleti ele geçirmesiyle işlerini kaybettiler ve halı dokumaya yöneldiler.
Üretimdeki artışa rağmen, ihracatta sıkıntılar yaşandığını da sözlerine ekleyen Kazımi, "Siyasi istikrarsızlık ve ülkemizin dış dünyayla irtibatının kopması sonucu, halıları yurt dışına pek ihraç edemiyoruz. Ve bu bizim için büyük bir sorun" şeklinde konuştu.
Afganistan genelinde bir milyondan fazla insanın halı sektöründe çalışıtığını belirten Rasul Kazımi, sözlerini şöyle sürdürdü:
Birtakım insanlar ve özellikle kadınlar, evlerinde halı dokuyarak hayata tutunmaya çalışıyor. Geriye kalan bir kısmı ise halı dokuma atölyelerinde çalışıyor. Bizim atölyemizde 100'den fazla kadın halı dokuyor.
Halı uzmanlarına göre, hayvan yününün halıya dönüşmesi için 37 farklı aşamadan geçiyor.
Yıkaması, kurutması, düzeltmesi, boyaması gibi yaklaşık 20 aşama, halı atölyelerinde gerçekleşiyor. Kalan aşamalar ise evlerde yapılıyor.
ABD askerlerinin Afganistan'dan çekilmesinin ardından Amerika Birleşik Devletleri Taliban yönetimine yaptırımlar uygulamış ve Afganistan Merkez Bankası'na ait 9 milyar doların üzerindeki varlığı dondurarak yardımlara bağımlı ülkeyi ekonomik bir krize sürüklemişti.
Bu yaptırımlar, Afganistan'ın dünyadan tecrit edilmesine de yol açarak savaş mağduru ülke ile diğer ülkeler arasında hava bağlantısının sınırlı düzeyde kalmasına yol açtı.
Afganistan'da bazı halı ihracatçıları yeterli uçuş olmamasından ve Afganistan ile diğer ülkeler arasında hava koridorunun kapalı bulunmasından endişe duyarak, halı ihracatının kolaylaştırılması çağrısında bulunuyor.
Ancak buna rağmen resmi rakamlara göre, geçen yıl 1 milyon metrekare Afgan halısı yurt dışına ihraç edildi.
İhraç edilen halıların büyük kısmı Çin, Türkiye ve Avrupa ülkelerinde satılıyor.
© The Independentturkish
