2022 yılında Kuzey Afrika ve Ortadoğu'ya dair ağırlıklı olarak Türkiye'de pek bilinmeyen konular hakkında çeşitli yazılar yazdım.
Derin tarihî ve kültürel bağlarımızın bulunduğu coğrafyaya farklı bir bakış açısıyla bakmayı amaçlayan makaleleri, en son üretilen akademik bilgileri esas alarak oluşturmaya çalıştım.
Bu bakımdan sizleri yeni, farklı ve akademik kaynaklarla desteklenen yazılarla buluşturmayı amaçladım.
2023 yılında aynı metodu esas alarak ve dijital medyayla uyumlu olmak üzere bölgeyi daha iyi anlamamızı sağlayacak kavramlar, siyasi, dinî, sosyal akımlar, ortak geçmişe ışık tutan kültürel temalar, bölge-şehir tanıtımları ve yerel gelenekler başta olmak üzere çeşitli konularda yazmaya devam etmeyi planlıyorum.
2022'nin bir özeti
"Rif Aslanı Abdülkerim El-Hattâbî (1882-1963) Teşkilat-ı Mahsusa üyesi miydi?" ve "Batı dışı sanat 'yerli' olmaktan öteye geçemez mi? Cezayir'in Türk asıllı ressamı Muhammed Rasim" gibi biyografi yazıları ile Türkiye'nin bölgeyle olan ilişkisinin kültürel boyutunu kişiler üzerinden somut olarak ortaya koymaya çalıştım.
Fas'ın tarihî kahramanı Abdülkerim el-Hattâbî'nin Teşkilat-ı Mahsusa'yla ilişkisine ve Cezayir'in milli ressamı Muhammed Rasim'in Osmanlı geçmişiyle kurduğu bağa dikkat çektim.
Ortak hafızanın canlı tutulması ve kültürel ilişkilerin yeniden hatırlanması ortak geleceğin sunacağı zenginliğe ve potansiyel fırsatlara işaret ediyor.
"Devlet feminizmi", "seçim aşiret ilişkisi", "Fêtes 'Eurs'" gibi kavramları merkezine alan yazılar, feminizm, aşiret, sömürgecilik gibi meselelerin farklı boyutlarını ele almayı amaçladı.
"Tunus'un devlet feminizmi" adlı yazıda "devletin, ekonomik ve sosyal hedefleri doğrultusunda düzenlediği vatandaşlık, toplum ve aile yapısına uygun hareket etme şartıyla kadınlara belirli haklar 'hediye' etmesi" ile kadın hareketinin aslî hak mücadelesi arasındaki gerilim vurgulandı.
"Katar'da seçim aşiret ilişkisi" ve "BAE'de seçim aşiret ilişkisi" yazılarında aşiretin Körfez'de devam eden sosyal ve siyasi etkinliğine dikkat çekildi.
"Fêtes 'Eurs': Cezayir'de Fransız sömürge idaresi, Osmanlı vakıf sistemini nasıl kötüye kullandı?" adlı yazı ise Osmanlı'nın kurduğu vakıf sisteminin sömürge yönetimi tarafından Cezayir'de suistimalini konu ediniyordu.
2022'de 3 röportaj gerçekleştirdim. İlk röportaj Endülüs üzerine Cezayirli yönetmen Bensalem Bouabdallah'laydı.
İlk defa Independent Türkçe okurlarıyla paylaşılan belgesel görüntüleriyle zenginleştirilen röportaj "Kurtuba Ruhu"nu esas alıyordu.
İstanbul'da yaşayan Rus muhalif sanatçılarla da bir röportaj gerçekleştirdim. Bu röportajla genellikle sanat dünyasının merkezinden değil çevresinden olan muhalif Rus sanatçıların Ukrayna işgaline tepkilerini anlamaya çalıştım.
En son gerçekleştirdiğim röportaj ise yönetmen Ömer Faruk Aksoy'la Hicaz'da geçirdiği 40 yıl üzerineydi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
İdeolojik değil kültürel bakış
Bölgeye dair bir ideolojinin propagandasını içeren, belirli kitlelere yönelik hamaset ya da belirli bir zümreyi hedef alan nefret içerikli yazılar medyada yaygın şekilde üretilmekte.
Bu tür yazılar anlamak yerine zaten verili olan bir mesajı kitlelere ulaştırma amacı taşıyor. Muhteva ise pek önemli değil.
İdeoloji içine aldığı her şeyi öğütebilir ve sizin okuduğunuz sadece propaganda olabilir.
Yıllardır bu içerikler bize kendi meselelerimizin, tartışmalarımızın başkaları üzerinden projeksiyonundan başka bir şey vermedi.
Öğrenmek, anlamak, irtibat kurmak gibi bir amaç güdülmedi. Coğrafyayı, insanları, gelenekleri, toplumları anlamak bir dert olmadı.
Böyle bir ortamda öğrenmeyi, anlamayı ve irtibat kurmayı amaçlayan yazılar yazarak meselenin farklı bir açıdan da değerlendirilebileceğini görmek ve göstermek zor da olsa amacımdı.
Kısaca çıktığım keşif yolculuğuna sizleri de davet etmek istedim.
Kaynaklardan seçmeler
1. "Music and Traditions of the Arabian Peninsula", Arap yarımadasındaki müzik kültürü ve geleneklerine dair bir başucu kitabı. Bir ders kitabı hüviyetinde ve bu konu hakkında sorulabilecek sorulara doyurucu cevaplar veriyor.
2. "Tribalism and Political Power in the Gulf", Körfez bölgesinde aşiret-siyaset ilişkisine ilgi duyanların yanından ayırmayacağı bir kitap.
Eser körfezdeki aşiret kültürüne ışık tutmakla kalmıyor aynı zamanda aşiretlerin siyasi tercihleri, eğilimlerine dair istatistiki bilgilere dayanan yorumlar içeriyor.
3. "İbn Razin et-Tucibî'nin (ö. 1293) yazdığı Fidâletü'l-hivân fî tayyibâti't-taam ve'l-elvân" adlı yemek kitabı, Nawal Nasrallah tarafından "Best of Delectable Foods and Dishes from al-Andalus and al-Maghrib" adıyla 2021 yılında İngilizceye çevrildi. Eser, Endülüs'ün yemek kültürüne ışık tutuyor.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
