Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro'nun seçim yengilgisiyle darbe alan Latin Amerika sağı dayanışmayla toparlanmaya çabalıyor. Brezilyalı liderin oğlu ve Temsilciler Meclisi üyesi Eduardo Bolsonaro da 18-19 Kasım'da ABD merkezli Muhafazakar Siyasi Eylem Konferansı'nın (CPAC) Meksika'daki toplantısında boy gösterdi.

Brezilya'nın eski Devlet Başkanı Lula da Silva'nın 30 Ekim'deki seçim zaferi öncesinde Kolombiya ve Şili'de de siyasi yelpazenin solunda görülen adayların kazanmasıyla, Orta ve Güney Amerika'da sağ partilerin iktidarı Ekvador, Uruguay ve Paraguay gibi birkaç ülkeyle sınırlanmıştı.

Bolsonaro'nun "Dostlarım, hepimiz aynı gemideyiz" dediği konuşmasında "geleceğin Meksika Devlet Başkanı" diye sunduğu oyuncu ve kürtaj karşıtı kampanya sözcüsü Eduardo Verastegui, arka arkaya gelen seçim yenilgilerine gönderme yaparak "Sağ, gerçek sağ yetim kaldı" ifadesini kullandı.

Eski ABD Başkanı Donald Trump'ın eski danışmanı Steve Bannon, toplantıya gönderdiği video mesajında Bolsonaro'nun Lula da Silva'nın seçimi "çaldığını" ileri sürdü.

Bu arada, ocakta görevi devralacak Lula da Silva, 19 Kasım'da Portekiz başkenti Lizbon'da taraftarlarına seslenirken, Bolsonaro taraftarlarının eyaletlerde ve parlamentoda hâlâ güçlü olduğuna dikkat çekti:

Bolsonaro'yu yendik ama Bolsonaroculuk hâlâ yaşıyor ve onu da yenmemiz gerekiyor. Onu yenelim ama onların bize karşı kullandığı yöntemlerle değil. Biz yargılama ve şiddet istemiyoruz. Huzun içinde yaşayan bir ülke istiyoruz.

Virginia Commonwealth Üniversitesi'nden siyaset bilimi doçenti Michael Paarlberg de Foreign Policy'de geçen ay yayımlanan makalesinde, Latin Amerika'daki yeni sol dalganın 2000'lerin başındakinden farklı olduğunun altını çizdi:

Brezilya'daki iki, Kolombiya'daki üç puanlık az farklı galibiyetler, Latin Amerika sağının özellikle sosyal muhafazakarlar ve sayıları artan Evanjelik Hıristiyanlar içindeki direncini gösteriyor. İktidara gelen solcu liderlerin arkasındaki güçlü destek buhurlaşıp gidiyor. Yüzde 56 oy alan Şili Devlet Başkanı Gabriel Boric'in onay oranı şimdi yüzde 27 civarında. Diğerleri de, iktidarı geri almak için her şeyi yapabilecek sağ muhalefetle karşı karşıya. Peru'nun solcu Devlet Başkanı Pedro Castillo, göreve geleli daha bir yıldan biraz fazla olmuşken iki kez görevden uzaklaştırma tehlikesi atlattı.

Şili'deki 2021 seçimini kaybeden Jose Antonio Kast, Brezilya'da haziranda yapılan CPAC toplantısında Eduardo Bolsonaro ve Arjantin'de devlet başkanı adayı olması beklenen Javier Milei'yle poz vererek şöyle demişti:

Bizim için toplanım tartışmak ve radikal solun Latin Amerika'nın farklı ülkelerinde ne yaptığını bilmek çok önemli. Şili'de ve diğer ülkelerde istikrarsızlığa yol açıyorlar.

Independent Türkçe, Reuters, Americas Quarterly, Foreign Policy