Tahıl koridoru anlaşması kapsamında Ukrayna'dan yola çıkan ancak İstanbul'da henüz denetimden geçmediği için uluslararası pazarlara ulaşamayan tahıl gemilerinin sayısı 100'e yaklaşırken, Birleşmiş Milletler'in (BM) tahıl koridoru girişiminden sorumlu yetkilisi Amir Abdulla, gemilerin "geniş kapsamlı" denetimine son verilmesini istedi.

Reuters'a konuşan, Abdulla, Ukrayna'dan yola çıkan gemilerde denetimlerin daha hızlı ve daha dar kapsamlı yapılması için anlaşmanın taraflarına öneride bulunduklarını ifade etti. 19 Kasım'da sona erecek tahıl koridoru anlaşmasının uzatılması ve kapsamının genişletilmesi için müzakereler devam ediyor.

Ukrayna'dan yola çıkan ve denetim için İstanbul açıklarında bekleyen gemi sayısı Reuters tarafından BM verilerine dayanarak yapılan analize göre pazartesi itibarıyla 97'ye yükseldi. Gemilerin taşıdığı hububat miktarı 2.1 milyon tonu bulurken, gemilerden birinin 35 gündür denetim beklediği görüldü.

"Ukrayna'ya giden gemiler ile birlikte İstanbul açıklarında bekleyen tahıl gemisi sayısı 120'yi buldu"

Tahıl koridorunun gözetiminden sorumlu Müşterek Koordinasyon Merkezi'nin (JCC) geçen hafta cuma günü yaptığı açıklamaya göre Ukrayna'ya giden gemiler de hesaba katıldığında İstanbul açıklarında bekleyen tahıl gemisi sayısı 120'yi buldu.

Abdulla, Reuters'a yaptığı açıklamada, "Denetimler olmalı, ancak bu denetimlerin tam kapsamlı denetimler olmasına gerek yok... Spot kontroller yapılması veya bazı belirli gemilerin denetlenmesi... için öneride bulundum" dedi.

Reuters analizine göre Ukrayna'dan yola çıkan gemilerin denetim bekleme süresi Eylül ortası itibarıyla yaklaşık 5 gün idi. Bu tarihten itibaren denetim için bekleme süresi hızla artarak 21 Eylül itibarıyla ortalama 10 güne yükseldi.

Yine 21 Eylül'den bu yana Ukrayna'dan yola çıkan gemilerin yaklaşık yüzde 70'inin denetim için İstanbul açıklarında demirli olduğu görüldü.

Kremlin ve Rusya Savunma Bakanlığı denetimin kapsamı ve süresi hakkındaki sorulara cevap vermedi.

Abdulla, bekleyen gemi sayısındaki artışta Ukrayna'nın ihracat hacminin artması ve bazı gemilerin belge eksiklerinin de rol oynadığını belirtti.

Abdulla, denetim ekibi sayısının dörtten sekize çıkarılması için Rusya, Ukrayna ve Türkiye'den izin istediğini ifade ederek, "Açıkçası daha fazlasını yapmamız gerekiyor" dedi.

BM, tahıl koridoru anlaşmasının bir yıl süreyle uzatılması ve Rusya'nın ürettiği gübrenin Ukrayna üzerinden sevkiyatının da anlaşmaya dahil edilmesi için müzakereler yürütüyor.

Abdulla müzakereleri yürüten heyette bulunumuyor olsa da, anlaşmanın kapsamına Rusya'nın gübre ihracatı ile Ukrayna'nın Mykolaiv limanının dahil edileceğini tahmin ettiğini belirtti.

Abdulla, "Amonyak ihracatı da anlaşmanın kapsamına dahil edildiğinde, ki bu sadece zaman meselesi, zaten denetim rejimini de gözden geçirmek gerekecek... Şu anda müzakerelerin erken aşamalarındayız" dedi.

Independent Türkçe, Reuters