Rusya, dün (10 Ekim 2022 Pazartesi günü) Ukrayna'ya şiddetli saldırılarından birini düzenledi.
Onlarca füze ülkenin çeşitli yerlere düştü. Saldırıda termik santrallerin de olduğu çok sayıda tesisi vuruldu.
Saldırılar sonucu Ukrayna genelinde elektrik kesintileri yaşandı.
Yaşanan saldırılar için her ne kadar "Kırım ile Rusya'yı bağlayan Kerç Köprüsü'ndeki patlamaya misilleme" denilse de olup biteni, önümüzdeki günlerde savaşın daha da sertleşebileceğinin işareti olarak yorumlayanlar da var.
Bu iddiada bulunanların gerekçelerinden biri Ukrayna'da bulunan Rus ordusunun komuta kademesinde yaşanan son değişim.
8 Ekim'de Rusya Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Ukrayna'da Birleşik Askeri Kuvvetler Komutanlığı olarak görev yapan gücün başına general Sergey Surovikin'in getirildiği duyuruldu.
Şahin kanadın temsilcisi olarak biliniyor
Rusya'nın başkenti Moskova'da yaşayan akademisyen Doç. Dr. İkbal Durre, Surovikin'in Rusya'da şahin kanadın temsilcisi olarak bilindiğini söyledi.
Gerçekten de göreve atanmasından 2, doğum günü olan 11 Ekim'den 1 gün önce Ukrayna'ya yönelik en şiddetli saldırılardan biri gerçekleşti.
Surovikin, Ukrayna'daki görevinden önce Rusya Hava ve Uzay Kuvvetleri Başkomutanı görevindeydi.
Hatta bu nedenle ilk etapta sosyal medyada bir havacının çoğunlukla kara kuvvetlerinden oluşan bir gücün başına nasıl geçtiği, yine ağırlıklı karada yaşanan bir savaşı nasıl yürüteceği soruları sorulsa bile özgeçmişine dair bilgiler çıkınca bu da cevabını buldu.
Sertliğiyle tanınıyor
1966 doğumlu olan Surovikin, aslında bir karacı asker.
Kara birliklerinin komutanı olarak Çeçenistan ve Tacikistan gibi Rusya açısından sorunlu yerlerde görev yaptı.
Hava ve Uzay Güçleri Komutanı olarak Suriye'deki Rus askeri operasyonlarına 2017 yılına kadar komuta eden ve buradaki çalışmalarından dolayı kahramanlık madalyasıyla ödüllendirilen Surovikin'in sertliğiyle bilindiği öne sürülüyor.
"Halep'e yönelik bombardımanlarda emri var" iddiası
Özellikle Halep şehrinde muhaliflerin elindeki bölgelere yönelik ciddi hasara ve can kaybına yol açan sert hava akınlarında onun da emri olduğu iddiaları ortaya atıldı.
2004'te Çeçenistan'da 42. Muhafız Motorlu Tüfek Tümeni'ne komuta ettiği sırada katıldığı operasyonlarda da aşırı sert önlemler uyguladığına dair suçlamalara maruz kaldıysa da bunlardan bir şey çıkmadı.
Surovikin'in operasyon sahaları dışında da vukuatlarla anılan bir geçmişi var. Özellikle Geçenistan'ın başkenti Grozni ve Suriye'nin ticaret kenti Halep'te yaptıkları nedeniyle "sabıkalı general" olarak isim yaptı.
Wikipedia'daki bilgilere göre 1991 yılında darbe karşıtı gösteri yapan 3 protestocunun ölümüne sebebiyet verdiği iddiasıyla tutuklandıysa verilen emre uyduğu gerekçesiyle yargılanmadan hapisten çıktı.
Yine Eylül 1995'te, Moskova garnizonunun askeri mahkemesi tarafından yasadışı silah satmaktan bir yıl denetimli serbestlik cezasına çarptırıldı.
Soruşturma, Surovikin'in amacından habersiz bir yarışmada kullanılmak üzere bir arkadaşına tabanca vermeyi kabul ettiği sonucuna vardıktan sonra mahkumiyet bozuldu.
Mart 2004'te meslektaşı yarbay Viktor Chibizov tarafından yanlış adaya oy verdiği için kendisini dövmekle suçlandı.
Nisan ayında Surovikin tarafından eleştirilen albay Andrei Shtakal, kendisini Surovikin ve bölge komutan yardımcısının huzurunda vurdu.
Surovikin hakkında her iki olayda da suçlu olduğuna dair kanıt bulunamadığından işlem yapılmadı.
"Özel askeri operasyonlarda deneyimli"
Türk askeri geleneğinde askerliğine karacı, havacı, denizci olarak başlayanlar görevine o sınıfta devam ediyor ve sınıflar arasında geçiş olmuyor.
Moskova Devlet Ünivesitesi Öğretim Üyesi Doç. Durre'ye göre Surovikin'in hava kuvvetlerindeki görevinin ardından Ukrayna'daki Rus güçlerinin başına görevlendirilmesinin şaşırtıcı değil.
Rusya Kara Kuvvetleri'nde görevli olanların hava veya deniz kuvvetlerine geçiş yapabildikleri bunun tersinin de Rus askeri geleneklerinde yaşanan bir durum olduğunu vurgulayan Durre, "Surovikin özellikle özel operasyonlar konusunda deneyimli bir isim. Rusya'nın en prestijli askeri okullarından Frunze Askeri Yüksek ve Genelkurmay Askeri Yüksek okullarında eğitim almış. Suriye, Çeçenistan ve Tacikistan deneyimleri de var. Dolayısıyla böyle bir atama şaşırtıcı değil. Yaşı da henüz 55. Kısa vadede yaşanacak görev değişimleriyle adı daha fazla öne çıkacak ve muhtemelen Rusya Genelkurmay Başkanlığı'na aday isimlerden biri olacak" diye konuştu.
"Surovikin'in seçilmesi tesadüf değil"
Emekli pilot kurmay albay Osman Başıbüyük'e göre ise uzun süre hava kuvvetlerinin başında yer alan Surovikin'in Rusya-Ukrayna savaşın başına getirilmesi tesadüf değil. Gelecek günlerde bu görevlendirmenin işaretleri alınacak.
Surovikin'in hava kuvvetlerini iyi bilen bir isim olmasının seçilmesinde önemli olduğunu kaydeden Başıbüyük, "Zaferler her zaman süngünün ucundadır. Rusya'nın savaştıracak yeteri kadar askeri yok. Rusya'nın yenilmesi demek Putin'in kaybetmesi, Putin'in kaybetmesiyse Rusya Federasyonu'nun dağılması riski demek" ifadelerini kullandı.
"Rusya durumun ciddiyetinin farkında" diyen Başıbüyük, "Savaşın başından beri Rus ordusunun hava gücünü çok yoğun kullanmadığı iddia ediliyordu. Bunda kardeş halk görmelerinden dolayı Ukrayna halkını kaybetmek istememeleri de etkili nedenlerden biriydi. Oysa hava gücü karşı tarafından savaşma iradesinin kırılmasında en etkili unsurdur. Şimdiye kadar Rusya cephe gerisini ve lojistik sistemi vurmadığı için savaş Rusya'nın aleyhine dönmüştü" değerlendirmesinde bulundu.
"Surovikin'in gelmesi hava kuvvetlerinin daha yoğun ve yıkıcı kullanılacağının işareti"
Başıbüyük, Surovikin gibi hava kuvvetlerini de iyi bilen bir komutanın savaşın başına getirilmesi artık hava gücünün daha yoğun kullanılacağının işareti olduğunu öne sürerek şöyle devam etti:
Rusya nükleer silah kullanamaz. Geriye tek seçenek kalıyor. Rakibe pes ettirmek. Rusya'nın kara gücü buna yeterli olmadığı için hava kuvvetlerinin yıkıcı gücünü kullanacaklar. Bu işi daha önce Suriye'de yapmış olan ve hava gücünü kullanmayı iyi bilen Rus komutanın seçilmesi bence bu yüzden. Ukrayna şehirleri ciddi zarar görüp sivil kayıpları artınca Zelenski'nin iktidarı sallanacak. Surovikin, bu yönde çalışacak ve hatta siyasi iktidara da yönelik hava saldırıları beklemeli.
Türk askeri sisteminde sınıflar arasında değişim pek görülmüyor ama Rusya'da normal
Emekli subay ve askeri tarihçi Antalya Bilim Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mesut Uyar da kuvvetlerin bünyesinde aslında olmaması gereken unsurlar olduğunu vurguladı.
Rus ordusunda belli bir rütbeden sonra belli kişilerin kuvvet dışı uzun süre kullanılabildiklerini söyleyen Uyar, "Örneğin adam aslında havacı uzun süre kara birliklerinde çalışıyor. Ruslarda özel birlik anlayışı da var. Bizim özel kuvvetler ağırlıklı karacılardan oluşur. Ruslarda ise kara, deniz ve havanın özel kuvvetleri çok ortak çalışıyor" dedi.
"Bağımsız görevlerde çok kullanıldı"
Surovikin'in bağımsız görevlerde çok kullanıldığını aktaran Mesut Uyar, sözlerini şöyle tamamladı:
"Suriye'de Çeçenistan ve Tacikistan'da bağımsız görevlerde kara birliklerine komuta etmiş. Rus ve eski Sovyet sisteminde şaşırtıcı değil. Ama bizim sistemde çok mümkün değil. Ayrıca Rusya'daki askeri eğitim bizdeki gibi üniversite düzeyinde farklı. Akademi deseler bile daha çok askeri uygulamalı bir eğitim veriyorlar."
© The Independentturkish