Fransa'da resmi listelerde kayıtlı 48,7 milyon seçmen, Pazar günü parlamento seçimlerinin ilk turu için sandık başına gitmeye hazırlanırken tartışmalar giderek alevleniyor. Cumhurbaşkanlığı seçimleri sırasında siyaset sahnesine hakim olan başlıca siyasi partiler arasında kıyasıya bir rekabet yaşanıyor.
Geçtiğimiz 24 Nisan'da ikinci kez cumhurbaşkanı seçilen Emmenuel Macron, son beş yıldır izlediği politikaları destekleyen mecliste çoğunluğu elde etmeye çalışıyor. Macron’un cumhurbaşkanı seçilmesini sağlayan programını uygulayabilmesi için meclis çoğunluğunu kazanması gerektiği yönündeki yaygın görüş çerçevesinde bir sonraki seçim yarışının beklendiği kadar kolay olmayacağını ve partisinin korkularını gösteren bir takım işaretler ortaya çıkmaya başladı. Cumhurbaşkanı’nın çekincesinin nedeni, 7 milyondan fazla seçmenin kendisine oy verdiği eski cumhurbaşkanı adayı olan deneyimli politikacı ve Boyun Eğmeyen Fransa (LFI) Partisi Genel Başkanı Jean-Luc Melenchon’dan kaynaklanıyor. Melenchon’un kimin cumhurbaşkanı olacağını belirleyen tura katılması için sadece 400 bin oyu eksikti. Eğer Sosyalistler (PS), Komünist Parti (PCF) ve Yeşiller Partisi (EELV) adayları onun lehine seçimlerden çekilmeyi reddetmeseydi, bu oyları da alabilirdi.
Ancak Melenchon, tamamı sol kanatta yer alan üç partiden aldığı darbeyi çabuk unuttu. İdeolojik, siyasi ve çıkar farklılıklara rağmen parlamento seçimlerine katılmak için saflarını sıkılaştırmakta ve söz konusu partileri ‘Sosyal ve Ekolojik Yeni Halk Birliği’ (NUPES) çatısı altında birleştirmekte başarılı oldu. Gerçek şu ki, bu yeni yapı, Fransa içinde ve dışında toplam 577 seçim bölgesinin tamamında aday çıkardı. Bu onlarca yıldır sol kanat için görülmemiş bir gelişmeydi. Sonuç, lehine bir siyasi dinamik atılım oldu. 3 Haziran’da yapılan son ankette, NUPES, yüzde 31’lik bir oranla Macron’un lideri olduğu Renaissance (Yeniden Doğuş), eski Başbakan Edouard Philippe’in lideri olduğu Horizons (Ufuklar) ve Demokrasi Hareketi (MoDem) etrafında şekillenen Ensemble (Birlikte) adındaki ittifakın yüzde 27 olan oy oranını geçerek ilk sırada yer alacağını gösterdi. Ancak 19 Haziran’da yapılacak ikinci tur, bu oranları Cumhurbaşkanı Macron’un ittifakının lehine sandalyelere dönüştürecek.
Son ankete göre Birlikte İttifakı, 245 ile 315 arasında değişen sayıda sandalye kazanırken, NUPES 155 ila 188 sandalye alacak. Fakat asıl mesele, çoğunluk yasası ve en küçük seçim bölgesi nedeniyle parlamento seçimleri için doğru sonuçları tahmin etmenin son derece zor olması. Macron'un karşı karşıya olduğu zorluk ise, istediği politikaları dayatmasına olanak tanıyan bir çoğunluğa sahip olduğu 2017 seçimlerinin aksine, bugün hiçbir şeyin parlamentoda mutlak çoğunluğu elde edeceğini teyit etmiyor olması. Eğer Macron’un ittifakı yeterli sandalye sayısına ulaşamazsa, NUPES'in dışında kalan ister sağ isterse sol kanattan milletvekilleriyle pazarlık yapmak zorunda kalacak.
Yurtdışında sandık başına giden Fransız seçimlerin ilk tur oylamalarının sonuçları, 11 adaydan 10'u ikinci tura kalan Melenchon’un ittifakının adaylarının 2017 yılına kıyasla büyük bir sıçrama yaptığını gösterdi. Bu da doğal olarak Macron’un ittifakının korkularını artırıyor.
Bunun sonucunda Macron, bakanlarına ve parti yetkililerine seçmenleri ikna etme çabalarını iki katına çıkarmaları çağırısında bulundu. Bizzat sahaya inen Macron, bölgelere ziyaretler gerçekleştirdi. İlk ziyaretinin Cherbourg-Octeville bölgesine yapan ve burada sağlık dosyasına ve hastanelerin durumuna değinen Cumhurbaşkanı’nın son ziyaret yeri eğitim sistemiyle ilgili planlara değindiği Marsilya oldu. Bugün de göçmenlerin ve yabancı kökenli Fransızların yoğun olarak yaşadığı yoksul banliyölerden biri olan başkentin kuzey girişinde yer alan Clichy-sous-Bois banliyösünü ziyaret edecek. Macron’un bu ziyaretinin gündem maddesi ise spor ve gençlik olacak.
Bu sahnede Macron karşısında ikinci kez cumhurbaşkanlığı yarışını kaybeden Marine Le Pen liderliğindeki aşırı sağcı Ulusal Cephe (Front National/FN) partisinin aralarında bulunduğu 3 siyasi parti öne çıkıyor. Ancak cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerini bir birinden ayıran kişinin, cumhurbaşkanlığı sonuçlarının açıklanmasından bu yana, solu, tüm bileşenleriyle birlikte, parlamentoda çoğunluğu elde etmesini sağlayacak ve Macron'u kendisini başbakan olarak atamaya zorlayacak birleşik bir cephe oluşturmaya çağıran Jean-Luc Melonuchon olduğuna şüphe yok. Cumhurbaşkanı Macron’un kampı, tehlikenin Melenchon'dan geleceğini düşündüğünden Marine Le Pen’e yönelttiği eleştirilerle birlikte Melenchon’a da eleştiriler yöneltiliyor.
Macron'a yakın bir kaynak, Macron’un yeniden cumhurbaşkanı olmak için aşırı sağı seçim kampanyasının ana gündem maddesi yaptığını ve şimdi çoğunluğu kazanmak için sola ve Melenchon'a odaklanacağını söyledi.
Jean-Luc Melenchon kimdir?
Melenchon, Fransız siyaset sahnesinde bir fenomendir. İspanya kökenli bir anne ve babanın çocuğu olarak Ağustos 1951'de Fas'ın Tangiers şehrinde doğdu. Babası postacı, annesi öğretmendi. Cezayir'in Fransız kolonisi olan Oran şehrinde büyümüşler ve daha sonraları Fas'a taşınmışlardı. Melenchon, anne ve babası boşandıktan sonra annesiyle birlikte Fransa'ya taşındı. Annesi burada öğretmenlik mesleğini sürdürdü. Bu yüzden birkaç kez ikametgahını değiştirmek zorunda kaldılar. Ardından Melenchon’un ilk, orta ve üniversite eğitimini aldığı (ülkenin doğusundaki) Jura bölgesine yerleştiler. Melenchon’un, sosyoloji ve modern edebiyat alanlarında iki lisans diploması var.
Melenchon, gençlik yıllarında eğitmenlik ve gazetecilik mesleklerini yaptı. Siyasi çalışmalarına sol partilerde başlayan Melenchon, daha sonra 1970’li yıllarda eski Cumhurbaşkanı Francois Mitterrand’in ısrarıyla Sosyalist Parti'ye katıldı. Melenchon'un adı çok hızlı bir şekilde, partinin ön saflarında yer aldı. 1976 yılında Sosyalist Parti’nin (Paris'in güneyinde yer alan) Massy Belediyesi üyesi ve daha sonra Aissonne bölgesinin yerel meclis üyesi olarak seçildiği Paris bölgesine taşındı.
Melenchon, 2002 yılında Sosyalist Parti içinde siyasi bir ağırlık kazanmayı başardıktan sonra Mesleki Eğitimden Sorumlu Devlet Bakanı olarak atandı. Bu, onun tek hükümet deneyimiydi.
Avrupa Parlamentosu milletvekili ve daha sonra senatör olarak seçilen Melenchon, Sosyalistlerle geçirdiği süre boyunca aşırı solcu kanada aitti. 2012'de Sosyalistlerin cumhurbaşkanı adayı François Hollande'ın seçilmesinin ardından Melenchon, Hollande'ın performansının en yüksek sesli eleştirmenlerinden biri oldu ve ‘isyancı’ milletvekillerinden oluşan gruba katıldı. Sonunda Sosyalist Parti’den ayrıldı ve Sol Parti’ye geçti. Daha sonra halen liderliğini yaptığı LFI’yi kurdu. 2017 yılında, Melenchon parlamento seçimleri yarışına katıldı ve Marsilya'dan parlamentoda bir sandalye kazandı. Ancak son parlamento seçimlerinde aday olmama kararı alan Melenchon, kendisine yakın isimlerden birini yerine Marsilya’dan seçim yarışına katılması için görevlendirdi.
Herkes Melenchon’un güçlü bir isim ve iyi bir konuşmacı olduğunu kabul ediyor. Bunun yanında çok fazla hata yapar. Bazı hamleleri, rakiplerine onu eleştirmeleri için yeterli malzemeyi sağlıyor. Tüm sol partileri kurduğu ittifakın (NUPES) çatısı altında toplamayı başaran Melenchon’u eleştirenlerin sayısı arttı ve daha sert eleştirilere maruz kaldı. Mevcut siyasi mücadele, cumhurbaşkanlığına dönüştürmek istediği başbakanlık koltuğuna ulaşmasını sağlayacak ‘savaşlarının en önemlisini’ temsil ediyor.
İddialı bir rüya, ama imkânsız değil. Sonucunu hep birlikte 19 Haziran akşamı göreceğiz.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Şarku'l Avsat
