Her yıl mayıs ayı, Arap-İsrail çatışması, Filistin-İsrail çatışması, İsrail devletinin bağımsızlığı, Filistinlilerin topraklarından koparıldıkları ve bu yazının yazıldığı zamana kadar bağımsız devletlerini kurma haklarından mahrum bırakıldıkları Filistin Nekbe'si (Büyük Felaket) ile ilgili anılar demetini dayatır.

Tarihsel olarak, biz çocuklar ve gençler için onlarca yıldır bu ay, Filistin ve onunla birlikte Cezayir'in kurtuluşu için gösteriler düzenleme günleri olmuştur. Gösteriler, Cezayir ve ardından Vietnam deneyiminden büyük ilham alan Filistin direnişini destekleme tutkusu ile dolu olurdu.

Gerçeğin her zaman galip geleceği, adaletin her zaman gerçekleşeceği gerçeğine dayanan büyük bir inanç ve güven vardı. Ulusal kurtuluş savaşının, çeşitli işgaller altında kalan üçüncü dünya ülkelerinin çoğunda olduğu gibi, her zaman bağımsızlık ve bağımsız bir devlet elde ederek sonuçlanacağına dair şüphe yoktu.

Mayıs ayı gösterileri her zaman Filistin ve Arap tarafında önemli olaylara sahne oldu. Diğer tarafta, İsrail tarafında ise, İsraillilerin başarılarını saydıkları bir yıl daha ekledikleri için sevindikleri bir bağımsızlık bayramıydı.

Genel olarak, tarih durağan değildi, İsrail'in küçük bir imparatorluğun özelliklerine sahip olana kadar genişlediği, ama çok geçmeden savaş ve müzakerelerle geri çekildiği, fakat tüm Filistin toprakları ile Suriye'deki Golan Tepeleri'ni işgalini sürdürdüğü dönüm noktaları ile doluydu.

Filistinliler kendi adlarına, direniş, intifada ve müzakereler ile geçen yaklaşık 70 yılın ardından, Batı Şeria ve Gazze Şeridi'nde siyasi bir kolu olan, teorik olarak Filistin Ulusal Otoritesi'nin temsil ettiği siyasi bir oluşum elde ettiler.

Gerçekte ise, "Filistin meselesi" askıda kaldı, çünkü "nihai statü" üzerinde anlaşma mümkün olmadı. En az bunun kadar önemli olan bir diğer husus, Filistin oluşumunun fiilen biri Batı Şeria'da Fetih tarafından diğeri Gazze Şeridi'nde, İsrail'le 4 savaşa giren "Hamas" tarafından yönetilen iki oluşum haline gelmesidir.

Sonuç olarak, içinde bulunduğumuz mayıs ayında İsrail bağımsızlığını kutlayabilirken, Filistinliler halen devam etmekte olan Nekbe'yi hatırlıyor ve dinliyorlar.

Denildiği gibi, 64 yıl boyunca Araplar ile İsrail arasındaki köprülerin altından, savaşlar, barış anlaşmaları ve müzakereler olsun çok sular aktı.

İki taraf arasındaki mücadelenin temel yasası, bir oldubittiyi dayatma ya da onu değiştirme gücüydü. İsrail'in yaptığı şey, özellikle Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra artan sayıda Yahudi göçmeni emen gelişmiş bir ülke inşa etmekti.

Aslında son zamanlarda Ukrayna'dan mülteci olarak gelenler dışında İsrail'e göç edebilecek ve bunu yapabilecek Yahudi kalmamıştı.

Öte yandan, Filistinliler, ister ikinci sınıf vatandaş olarak yaşadıkları eski İsrail sınırları içinde, isterse Batı Şeria ve Gazze'yi içeren Filistin topraklarının tamamında olsunlar, topraklarında kalma ve direnme konusunda üstün bir yetenek gösterdiler.

Dünyanın dört bir yanına yayılan Filistinlilerden oluşan bir Filistin "diasporası"nın bulunduğu doğru, ancak Filistin ve İsrail sınırları içinde kalanlar, İsraillilerle güvenlik, ekonomik ve siyasi etkileşim halinde yaşadıkları bir tür demografik denklik elde ettiler.

Batı Şeria'da güvenlik alanındaki koordinasyon, İsrail para biriminin kullanımı ile sağlanan ekonomik uyumluluk, Filistinli işçilerin İsrail duvarlarında gedikler açmaları, güneş enerjisi ile çalışan İsrail teknolojileri aracılığıyla Gazze atmosferinden toplanan su buharı ile su üretmek bu etkileşimin göstergelerinden.

Bunların hepsi, "jeopolitik" Filistin-İsrail yakınlığının dayattığı yeni bir gerçekliğe işaret ediyor.

Son birkaç on yılda Arap, Filistin-İsrail ilişkilerinde önemli gelişmeler yaşandı.

Birincisi, Oslo Anlaşmalarının Filistin-İsrail ilişkilerine yasal bir referans oluşturması ve Haziran 1967 sınırları çerçevesinde açıkça iki devletli bir çözüm şartı koşmasıdır.

İkincisi, Filistinli ve İsrailli taraflar arasında atıfta bulunulan etkileşim derecesinin, şu anda ister Filistinli ister İsrailli olsun, toprak sakinleri arasında var olan ve bazen, on yıllar önce Güney Afrika'da var olan "apartheid" ilişkileri gibi tanımlanan eşitsizlikle kesintiye uğrayan tek bir devletin temellerini atmış olmasıdır.

Üçüncüsü, Mısır, Ürdün, BAE, Bahreyn, Sudan ve Fas dahil olmak üzere Arap ülkeleriyle yapılan barış anlaşmaları sonucunda "merkezi Filistin-İsrail sorunu" etrafındaki bölgesel iklimin kökten değişmesidir. Bu son anlaşmalar, güvenlik, ekonomik ve teknolojik biçimler alan bölgesel iş birliği için geniş bir alan yarattı.

Dördüncüsü, bölgesel iklimdeki bu olumlu değişime rağmen, bunun ne tarihsel çözülüşünü sürdüren Filistin'de ne de iç siyasi bütünleşme ve kenetlenme kudretini kaybeden İsrail'de siyasi seçkinleri etkilememesidir. İlkinde, Arapların Filistin davasını ihmal ettiğine dair şikayetler sürekli hale geldi. İkincisinde, seçkinler Batı ülkelerinde ve daha yakın zamanda Rusya'da Yahudi karşıtlığı anlamında artan "anti-Semitizm" oranlarından endişe duymaktadır.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  30 Kasım 2024 - Kosova'nın kuzeyinde, ülkenin elektriğinin neredeyse tamamını üreten iki termik santrale su sağlayan hasarlı kanalda bir polis devriye geziyor. Polis, cuma günü Varage köyünde meydana gelen patlamanın ardından kanalın çevresinde güvenlik önlemlerini artırdı. Patlama sonrasında güç kaynaklarının büyük ölçüde sağlam olduğu görülmüş ancak bazı bölgelere içme suyu tedarikinde sıkıntı yaşanmıştı. Gece boyunca yapılan çalışmalarla, sabah saatlerinde geçici bir çözümle tekrar su verilmeye başlandı. Komşu ülke Sırbistan, önemli kanaldaki patlamadan sorumlu olduğu suçlamalarını reddetmişti (Valdrin Xhemaj/Reuters)

• 2/30

  29 Kasım 2024 - Notre-Dame Katedrali'nin restorasyonunda çalışan işçiler de dahil olmak üzere katılımcılar, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un konuşması için katedralin nefinde toplandı. Macron, katedrali ziyaret ederek restorasyonda görev alanlara teşekkür etti. Fransa'nın en ünlü anıtlarından Notre Dame Katedrali, 2019'da çıkan yangında kullanılmaz hale gelmişti. Katedral yangından 5 yıl sonra, 7 ve 8 Aralık 2024'te düzenlenecek törenlerle yeniden açılacak (Sarah Meyssonnier/AFP)

• 3/30

  28 Kasım 2024 - Ukrayna'nın Lviv kentinde uygulanan elektrik kesintisi sırasında, jeneratörle aydınlatılan güzellik salonu faaliyet göstermeyi sürdürüyor. Bugün Ukrayna'nın enerji altyapısına devasa bir saldırı başlatan Rusya, dondurucu soğukların görüldüğü ülkeyi acil elektrik kesintileri uygulamaya zorluyor. Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bin gün eşiği geçen hafta geçilmişti (Yuriy Dyachyshyn/AFP)

• 4/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 5/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

• 6/30

  26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP)

• 7/30

  24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters)

• 8/30

  23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters)

• 9/30

  22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP)

• 10/30

  21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP)

• 11/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 12/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 13/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 14/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 15/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 16/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 17/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 18/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 19/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 20/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 21/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 22/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 23/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 24/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 25/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 26/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 27/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 28/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 29/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 30/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

Tüm bu gelişmeler, önümüzdeki on yılların zorunlu olarak önceki on yıllara benzemesini gerektirmiyor, aksine çatışma tarihinde eşi görülmemiş değişikliklere kapı aralıyor.

Birincisi, tek devletli çözümün kendisini iki devletli çözüme güçlü bir şekilde dayatmasıdır. Bu konuda "İsrailli Araplar" olarak bilinen kesim, ilk tezahürleri mevcut İsrail hükümetinin oluşumunda ortaya çıkan bir köprü haline geldi.

Bu noktada, İsrailli seçmenlerin bazı kesimlerini yatıştıran İsrail’in yerleşim yerleri inşa etme eylemleri, iki devletli çözümü pratikte gerçek dışı kılıyor.

İkincisi, önümüzdeki dönemde ve belki de içinde bulunduğumuz on yılda, Filistinliler için şiddete göre daha fazla olumlu olan barış durumunu içeren eşitlik meselesi, kurtuluş meselesinden daha kaçınılmaz ve bir gereksinim haline gelebilir. 

Üçüncüsü, Doğu Akdeniz Gaz Forumu örneğinde olduğu gibi enerji alanı ile teknoloji alanındaki mevcut bölgesel iş birliği aktivizminde, Filistinliler dahil olmak üzere Araplar ile İsraillileri terörizm ve İran müdahalelerinden daha fazla bir araya getiren hususlar var. Su ve gıda kıtlığı sorunu, İsrail'in sunabileceği ve Arapların iş birliği yapabilecekleri yeni kapılar aralıyor.

Dördüncüsü, eğer Filistin doğal gazının sırları Mısır ve Filistin arasında deniz sınırları belirlenerek çözülür ve İsrail-Lübnan müzakerelerini taçlandıracak bir anlaşmaya varılırsa bu iş birliği çerçeveleri Filistin-İsrail barışı için yeni dönüm noktaları sunabilir.

Deniz sınırlarının belirlenmesi ve İsrail ile Lübnan arasındaki müzakerelerin başarılı olması, Rus doğal gazının sadece kıt değil, aynı zamanda derinleşen Ukrayna krizinin bir parçası haline geldiği Avrupa krizi sırasında bölgesel doğal gaz piyasasının, ulaşım, üretim ve ortak çıkarlar olsun onunla ilgili her alanda iş birliğinin genişlemesinin önünü açacaktır.

Beşincisi, Arap-İsrail gelişmeleri bir boşlukta asılı değil, aksine en az onun kadar önemli, Suudi Arabistan-İran, Türkiye-Suudi Arabistan, İsrail-Türkiye ve Mısır-Türkiye görüşmelerinde ortaya çıkan olumlu bölgesel gelişmelerle tamamlanıyor.

Bunların hepsi sözde Arap Baharı olaylarından yakın zamana kadar devam eden, ülkelerin içinde ve dışında olsun bölgenin siyasi enerjisinin çoğunu tüketen iç ve bölgesel savaşlarla somutlaşan bir istikrarsızlık içinde yaşayan Ortadoğu bölgesinde tansiyonu düşürüyor ve ateşi dindiriyor.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Independent Türkçe için çeviren: Beyan İshakoğlu

Şarku'l Avsat