Güneş'in 70 yıllık suskunluğunun gizemini bir başka yıldız çözecek

"Bu yıldızı gözlemlemeyi sürdürmek gerçekten heyecan verici olacak"

Güneş, maksimum evrelerinde uzaya daha fazla yüklü parçacık fırlatıyor (NASA)

Bilim insanları Güneş’in sıradışı bir sessizliğe gömüldüğü, Maunder Minimum adı verilen 73 yıllık döneme ışık tuttu.

17. yüzyıldaki esrarengiz suskunluğun gizemi, HD 166620 adlı bir yıldızın gözlemlerinden elde edilen verilerle çözüldü.

Güneş yaklaşık 11 yılda bir farklı aktivite döngülerine giriyor. Bu döngülerden biri Solar Maksimum diye biliniyor. Bu dönemde Güneş’teki patlamalarda ve koronal kütle atımlarında artış görülüyor.

İkinci döngü olan Solar Minimum’da ise yıldızın yüzeyindeki faaliyetler azalıyor ve patlamalar daha az görülüyor. Güneş patlamaları genellikle Güneş'in diğer bölgelerinden soğuk olan ve siyah noktalar şeklinde görülen Güneş lekelerinde meydana geliyor. Bu nedenle minimum evresinde Güneş lekelerinin sayısında keskin bir düşüş meydana geliyor.

Diğer bir deyişle Güneş, iki evrede de epey farklı özellikler sergiliyor. Ancak yyıldız, 1645'ten 1715'e kadar neredeyse hiç Güneş lekesinin görülmediği sessiz bir dönemden de geçti.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Bu süreç, yaklaşık 7 döngüyü kapsamasına rağmen yıldızın özellikleri hemen hemen aynı kaldı.

Gökbilimciler, uzun süredir bu suskunluğun nedenini araştırıyor. Yeni araştırmadaysa HD 166620 yıldızının da Güneş’inkine benzer bir uyku dönemine girdiği ortaya çıktı.

Bu yıldız, Güneş'in büyüklüğünün ve kütlesinin yaklaşık yüzde 80'ine sahip. Yaklaşık 6 milyar yaşındaki yıldızın da 17 yıllık döngülerden geçtiği anlaşılıyor.

Ancak hakemli bilimsel dergi The Astronomical Journal'da yayımlanan bulgulara göre, 2003'ten beri yıldızda hiçbir leke belirtisi görülmedi. Bu, başka yıldızların da Maunder Minimum dönemlerine girebileceği anlamına geliyor.

Araştırmacılar, yıldızı bu süreç boyunca gözlemlemeye devam edecek. Yıldızın bu süreçten çıktığı sırada Güneş’in suskunluğuna dair önemli bilgiler vereceği düşünülüyor.

Lehigh Üniversitesi'nden fizikçi Anna Baum, "Maunder Minimum’un nedenini gerçekten bilmiyoruz ve bir ipucu için Güneş benzeri yıldızları arıyoruz" ifadelerini kullandı:

Maunder Minimum’a benzer bir duruma girdiğine inandığımız bir yıldız belirledik. Bu yıldızı gözlemlemeyi sürdürmek gerçekten heyecan verici olacak.

 

Independent Türkçe, Science Alert, Futuirty

Derleyen: Çağla Üren

DAHA FAZLA HABER OKU