Rusya - Ukrayna savaşının 24. gününde de çatışmalar devam ederken, savaşın başından beri birçok Batılı ülke Kiev'deki direnişe silah ve askeri teçhizat desteği veriyor.
Fakat Ukrayna'nın bugüne kadar uçuşa yasak bölge ilan edilmesi ve S-300 hava savunma sistemi gönderilmesi gibi henüz yerine getirilmeyen talepleri de var.
Peki Batılı devletler şimdiye dek Ukrayna'daki direnişe nasıl destek sağladı? Ukrayna'nın hangi taleplerini yerine getirirken hangi isteklerini karşılamadı?
Silah yardımları
"Kamikaze" drone'lar
ABD, amiyane tabirle "kamikaze" drone'u olarak adlandırılan Switchblade insansız hava araçlarını (İHA) Ukrayna'ya göndererek Rusya'nın istilasına karşı savaşa katkı sağlayacak.
Küçük ve taşınabilir bu İHA'lar çarpma anında patlayan savaş başlıkları taşıyor ve yaklaşık 9,5 kilometre uzaklıktaki hedefleri vurabiliyor.
Stinger füzeleri
Hedeften yayılan kızılötesi ve morötesi ışınlara yönelen ve yaklaşık 8 kilometre menzili bulunan bu füzeler, 3,5 kilometre civarı irtifadaki hedefleri vurabildiği gibi düşman ve müttefik hava araçlarını ayırabilecek sistemlere de sahip.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Javelin tanksavarlar
Tek asker tarafından omuzdan ateşlenebilen güdümlü Javelin füzelerinin yaklaşık 2,5 kilometre menzili var.
AT-4 zırh delici tanksavarlar
İsveç yapımı tek kullanımlık AT-4'ler dünyada en yaygın kullanılan hafif tanksavar silahlardan biri. Tek atış özelliğine sahip tanksavarlar genellikle zırhlı araç ve tahkimatlara karşı etkili.
Patriot hava savunma sistemleri
Patriot füzeleri, bilgisayar sistemine bağlı bir radarla hedefini takip ederek kısa menzilli balistik füzeleri, gelişmiş hava araçlarını ve seyir füzelerini yok etmek için kullanılıyor.
ABD yapımı füzelerin yaklaşık 160 kilometre menzili var. ABD, Ukrayna'daki çatışmaların NATO müttefiki diğer ülkelere de sıçrayabileceği endişesiyle bu ay Polonya'ya da iki Patriot bataryası gönderdi.
Yaptırımlar
Rus yetkililer ve oligarklar
ABD, Avrupa Birliği, Birleşik Krallık (BK) ve Kanada, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov başta olmak üzere birçok üst düzey yetkili ve Rus oligarka yaptırım uygulama kararı aldı.
SWIFT
Söz konusu Batılı ülkeler bazı Rus bankalarını, finans kuruluşlarının işlemlerle ilgili bilgileri yüksek güvenlikli bir ortamda almasını sağlayan SWIFT sisteminden çıkardı.
SWIFT, dünya çapında 200 ülkede 11 bin finans kuruluşu tarafından kullanılıyor.
Enerji ve petrol
AB yetkilileri, bu yıl Rusya'dan ithal ettikleri doğalgazı üçte iki oranında azaltarak 5 milyon küpe düşüreceklerini söyledi. AB ayrıca doğalgazda Rusya'ya bağımlılığı 2030'a kalmadan sonlandırmak için bir proje yürüttüklerini de açıkladı.
ABD Başkanı Joe Biden da Rusya'dan petrol, doğalgaz ve kömür satın almayacaklarını duyurdu.
BK ise 2022 sonuna kadar Rusya'dan petrol ihraç etmeyi sonlandıracaklarını ve doğalgaz tedariki için de alternatif yollar arayacaklarını açıkladı.
Almanya da Rusya'yla yürütülen tartışmalı Kuzey Akım 2 projesinin askıya alındığını duyurdu.
Ukrayna'nın henüz yerine getirilmeyen talepleri
Uçuşa yasak bölge
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, savaşın başından bu yana NATO ve Batılı devletlerden Ukrayna'da uçuşa yasak bölge ilan etmelerini talep etti.
Fakat Batılı güçler, buna şimdiye dek olumlu yaklaşmadı. Uçuşa yasak bölge ilanı durumunda NATO ya da diğer ülkelere ait askeri birliklerin yasağı ihlal eden Rus hava araçlarını doğrudan vurması gerekiyor. Bu da Batılı güçlerin de doğrudan savaşa dahil olacağı anlamına geliyor.
S-300 hava savunma sistemleri
S-300 füzeleri, Ukrayna'ya gönderilen Stinger füzelerine kıyasla daha yüksek menzilli.
Slovakya, Rus yapımı S-300'lerden Ukrayna'ya göndereceğini açıkladı. Fakat ABD ve NATO böyle bir durumda Slovakya'nın hava savunma sisteminde oluşacak açığın nasıl kapatılacağına dair bir açıklama yapmadı. S-300 transferiyse henüz gerçekleşmedi.
MiG-29 savaş jetleri
Polonya, 7 Mart'ta Rus yapımı Mig-29 savaş jetlerini ABD aracılığıyla Ukrayna'ya göndereceğini açıkladı.
Fakat ABD, Polonya'nın planı kendilerine danışmadan yaptığını savunarak bunun "uygulanabilir olmadığını" söyledi. Pentagon Sözcüsü John Kirby, savaş jetlerinin NATO bölgesinden savaş bölgesine havalanmasına yönelik bu planın "tüm NATO müttefikleri için endişelendirici olduğunu" ifade etti.
Askeri teçhizatlar nasıl taşınıyor?
ABD'nin önde gelen gazetelerinden Washington Post'un haberine göre askeri teçhizatlar Ukrayna'ya Polonya sınırı üzerinden konvoylarla taşınıyor.
18 Mart tarihli habere göre Litvanya'daki bir depodan yola çıkan 45 araçlık bir konvoy sınırdan geçerek Ukrayna'daki direnişçilere gece görüş gözlüğü, zırh, tıbbi malzeme, istihbarat drone'u, jeneratör ve telsiz taşıdı.
Polonya'nın Ukrayna'yla 535 kilometrelik sınırı bulunuyor.
Brüksel merkezli düşünce kuruluşu Avrupa Dış İlişkiler Konseyi'nden (ECFR) Doğu Avrupa ve savunma politikaları uzmanı Gustav Gresse, 3 Mart'ta DW'ye yaptığı açıklamada, Ukrayna üzerindeki hava sahasının Rus savaş uçaklarınca kontrol edildiğini hatırlatarak, şimdilik teçhizatların taşınması için en güvenli yolun Polonya sınırı olduğunu söyledi.
Independent Türkçe, CNN, Washington Post, DW Türkçe
Derleyen: Yasin Sofuoğlu