Sosyal Güvenlik sistemi insanların hayatlarında öylesine bir öneme sahiptir ki; insanoğlunun ana rahmine düştüğü andan itibaren başlayıp, hayatın son bulması ile dahi sona ermeyen bir sistemdir.

Sigortalının vefat etmesi halinde geride kalan hak sahiplerinin hayatlarını idame ettirebilmeleri için Sosyal Güvenlik sistemi kendilerine dul aylığı bir başka ifade ile ölüm aylığı ve yetim aylığı bağlamaktadır.

Bazı durumlarda hak sahipleri iki maaş birden alabilecekken eksik bilgi ya da yanlış bilgi ile tek aylıkta kalmaktadır.

Bu yazımızda özellikle soru cevap şeklinde örneklerle açıklamaya çalışacağız.

Eşi, 8 yıllık devlet memuru iken vefat eden 4/b'ye (BAĞ-KUR) tabi çalışırsa, Emekli Sandığından dul aylığı alabilir mi?

4/b'ye (BAĞ-KUR) tabi çalışmak, Emekli Sandığından dul aylığı alınmasına engel değildir.

Eşinden 4/a'dan (SGK) dul aylığı alan; babasından Emekli Sandığı yetim aylığı alabilir mi?

4/a'dan (SGK) dul aylığı alan kadınlar, Emekli Sandığından babasından dolayı yetim aylığı alabilirler.

4/a (SGK) emeklisi bir kadın, babası Emekli Sandığı emeklisi iken vefat ettiğinde, babanın emekli aylığından yararlanabilir mi?

Babasından dolayı yetim aylığı alabilir, ancak bekar veya dul olması gerekmektedir.

4/a ya (SGK) tabi olarak çalışan, Emekli Sandığından yetim aylığı alabilir mi?

Vefat etmiş olan kişinin hizmetinin 10 yıldan fazla olması halinde 4/a'ya (SGK) tabi çalışan kız yetimlere, emekli sandığı kanununa göre aylık bağlanabilir. Erkek yetimlere ise malul ve muhtaç olmaları halinde aylık bağlanır. Vefat etmiş olan kişinin hizmetinin 5 ila 10 yıl arasında olması halinde 4/a'lı (SGK) çalışan kız ve erkek yetimlere aylık bağlanamaz.

Eşinden 4/b'den (BAĞ-KUR) dul aylığı alan, babasından da Emekli Sandığı yetim aylığı alabilir mi?

4/b'den (Bağ-kur) dul aylığı alan kadınlar, Emekli Sandığından babasından dolayı yetim aylığı alabilirler.

5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununa göre dul-yetim aylığı kimlere, hangi oranda bağlanır?

Eş (karı ve koca) ve çocuklar ile ana ve baba olarak belirlenmiştir. Dul ve yetimlere ait aylık bağlama oranları şu şekildedir;

• Eş : %75
• Çalışan ya da emekli aylığı alan eş : %50
• Eş, 1 yetim : %60 %30
• Eş, 2 yetim : %50 %25, %25
• Tek yetim : %50
• 2 yetim : %40, %40

Emekli Sandığı emeklisi bir kadın, ölen anne/baba da Emekli Sandığı emeklisi, her iki aylığı birlikte alabilir mi?

Her iki aylığı birlikte bağlanmaz. Ancak yüksek olanı tercih edebilir.

Emekli Sandığından erkek yetim aylığı alan, öğrenciliği devam ederken sigortalı olarak işe girmesi halinde aylığı kesilir mi?

Yetim aylığı 5434 sayılı emekli sandığı kanununa göre bağlanmış ise öğrenciliği devam eden erkek yetimlerin 25 yaşına kadar aylıkları kesilmez. Bağlanmış olan aylıklar 5510 sayılı kanuna göre bağlanmış ise sigortalı olarak çalışması halinde aylıkları kesilir.

Emekli Sandığından dul aylığı alan bir kişi, isteğe bağlı sigortalı olması halinde dul aylığı kesilir mi?

İsteğe bağlı sigortalı olan bir kişi dul aylığını almaya devam eder.

Emekli Sandığı emeklisi iken vefat eden babasından erkek yetim aylığı alan üniversite öğrencisi, isteğe bağlı sigortalı olması halinde yetim aylığı kesilir mi?

Erkek yetimlere 18 yaşına kadar, öğrenci olmaları halinde orta öğretimde 20, yükseköğretimde 25 yaşına kadar aylık bağlanmaktadır. Bu şartları taşımayanlara aylık bağlanabilmesi için malullük ve muhtaçlık şartları aranmaktadır. Yetim aylığı isteğe bağlı sigortalı olunmasına halinde kesilmeyecektir.

Emekli Sandığından kız yetim aylığı alan bir kişi, isteğe bağlı sigortalı olması halinde genel sağlık sigortası primi ödemesi gerekir mi?

Kanun uyarınca; isteğe bağlı sigortalı olanların malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta primi ile genel sağlık sigortası primi ödemeleri zorunludur.

Emekli Sandığından erkek yetim aylığı alan bir kişi, isteğe bağlı sigortalı olması halinde genel sağlık sigortası primi ödemesi gerekir mi?

Kanun uyarınca; isteğe bağlı sigortalı olanların malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta primi ile genel sağlık sigortası primi ödemeleri zorunludur.

Emekli Sandığından dul aylığı alan bir kişi, isteğe bağlı sigortalı olması halinde genel sağlık sigortası primi ödemesi gerekir mi?

01.10.2008 tarihinden sonra; isteğe bağlı sigortalı olanların malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta primi ile genel sağlık sigortası primi ödemeleri zorunlu dur.

Emekli Sandığı emeklisi iken vefat eden kişilerin varislerine ödeme yapılabilmesi için gerekli olan belgeler nelerdir?

İlgililerin kanuni varislerine ödeme yapılabilmesi için Kuruma ibraz edilmesi gereken belgeler şunlardır; veraset ilamı (aslı veya tasdikli örneği), veya noterden alınmış mirasçılık belgesi, veraset ilamında adı geçen varislerin talep dilekçeleri, veraset ve intikal vergisinden muaf veya vergisinin ödendiğine dair ilgili vergi dairesinden alınacak, resmi mühürle tasdik edilmiş belge.

Emekli Sandığından aylık alan kişiler ikamet adresi değişikliğini, nereye bildirmesi gerekir?

Adres değişikliği belirtir dilekçeyi, Kamu Görevlileri Ödemeler Daire Başkanlığı Mithat Paşa Cad.No:706437 Sıhhiye/ANKARA adresine gönderilmesi gerekmektedir.

Eşinden, Emekli Sandığından dul maaşı alan bir kişinin, anne/baba Emekli Sandığı emeklisi iken öldü, aylık tercih etme hakkı var mı?

Dilekçe ile aylık tercihi müracaatında bulunulması halinde tercih ettiği aylık bağlanabilecektir.

Emekli Sandığı emeklisi eşlerin boşanması halinde müşterek çocuklara ve eşe dul-yetim aylığı bağlanır mı?

Yetimlere aylık bağlama şartlarını taşımaları halinde aylık bağlanır. Eşe aylık bağlanması evli iken ölüm halinde olabilir. Boşanan eşe müşterek çocukları olsa dahi maaş bağlanmaz.

Babası Emekli Sandığı emeklisi iken ölen bir kişi, reddi mirasta bulunsa, Emekli Sandığından yetim aylığı alabilir mi?

Reddi miras etmek, aylık alınmasına engel bir durum değildir. Ancak mirastan iskat (men) edilme durumunda aylık alınamaz.

18 yaşımı bu yıl dolduran ve Haziran ayında liseden mezun olan kişi, aynı dönemde üniversiteyi kazansa ara dönemdeki aylıkları ödenir mi?

Orta öğrenimi bitirmiş ve 20 yaşını doldurmadan önce ilk ders yılında yükseköğrenime başlamış kişilerin aylıkları kesintisiz ödenir.

Sorularınız için: [email protected]