Almanya'da 26 Eylül'de gerçekleşen federal seçimlerin ardından kurulan koalisyon hükümetinde Kültür ve Medyadan Sorumlu Devlet Bakanı olan Claudia Roth, Türkiye için tanıdık bir isim.
66 yaşındaki siyasetçi, 1990'lardan bu yana Türkiye'nin Avrupa Birliği (AB) üyeliği sürecindeki temasları başta olmak üzere hükümetle gerek eleştirel gerek destekleyici bir çizgide kurduğu ilişkileriyle de Türk basınında sık sık gündem oldu.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Siyasal kariyeri boyunca hep Türkiye'yle yakın bir ilişki içinde bulunan Roth'un hayatından öne çıkan noktaları derledik.
Baden-Württemberg eyaletindeki Ulm kasabasında 1955'te dünyaya gelen Roth, 1970'lerde Bavyera eyaletinin Memmingen kasabasındaki tiyatroda sanat yönetmenliği eğitimi aldıktan sonra, Kuzey Ren-Vestfalya eyaletindeki Dortmund şehrinde yer alan devlet tiyatrosunda çalıştı.
Rock grubu menajeri
Daha sonra 1985'e kadar siyasi şarkılarıyla tanınan solcu rock grubu Ton Steine Scherben'ın menajerliğini de yapan Roth, aynı dönemde düzenlenen seçim kampanyalarında Batı Almanya'daki Yeşiller Partisi (şimdiki adıyla Birlik 90/Yeşiller) üyeleriyle de tanışmaya başladı. 1985'te grubun menajerliğini bırakarak partinin Alman Federal Meclisi'ndeki (Bundestag) basın sözcülüğünü üstlendi.
Böylelikle siyaset sahnesine adım atan Roth, 1989'da Batı Almanya'da düzenlenen Avrupa Parlamentosu seçimlerinde Yeşiller'den parlamento üyesi olarak seçildi. Roth daha sonra 1994-1998 arasında Avrupa Parlamentosu'ndaki Yeşiller Grubu'nun başkanlığını yaptı. Alman siyasetçi bu dönemde Türkiye'nin AB üyelik sürecini denetleyen Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu'nda da yer aldı.
Roth, Almanya'daki 1998 seçimlerindeyse Birlik 90/Yeşiller üyesi olarak Federal Meclis'e girdi. Burada Avrupa Birliği İşleri Komitesi ve Alman Federal Meclisi İçişleri'ndeki çalışmalarının yanı sıra o yıl yeni kurulan İnsan Hakları ve İnsani Yardım Komitesi'nin de başına geçti. 2001'deyse Roth, Fritz Kuhn'la birlikte Birlik 90/Yeşiller Eş Başkanı olarak görev yaptı.
2002'deki seçimlerde yine Federal Meclis'e giren Alman siyasetçi, Dış İlişkiler Komitesi'yle Kültür ve Medya İşleri Komitesi'ndeki görevlerine ek olarak Türkiye-Almanya Parlamentolar Arası Dostluk Grubu'nun başkanlığını yaptı. 2004-2008 arasında Reinhard Bütikofer'la, ondan sonra da 2013'e kadar Cem Özdemir'le birlikte yeniden Birlik 90/Yeşiller'de Eş Başkan oldu.
2013'te Roth, aynı partiden Katrin Göring-Eckardt'ın yerine geçerek Almanya Federal Meclisi Başkanvekillerinden biri oldu.
Hakaret davası ve tazminat
Roth, Britanyalı Parlamenter Pauline Green ve Fransız Parlamenter Catherine Lalumiere'le birlikte 1995'te Türkiye'ye geldiğinde, dönemin DYP'li Devlet Bakanı Ayvaz Gökdemir kendilerine "fahişe" diye hakaret etti. Bunun üzerine Alman siyasetçi Gökdemir'e tazminat davası açtı ve 2001'de davadan kazandığı 15 bin Alman Markı'nı Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı'na bağışladı.
AB'ye "imtiyazlı ortaklık" eleştirisi
Alman siyasetçi, özellikle Türkiye'nin AB üyeliği görüşmelerinde önemli bir rol oynadı. Dönemin Yeşiller Partisi Eş Başkanı Roth, AB-Türkiye görüşmeleri çerçevesinde 2004'te idam cezasının kaldırılması ve televizyon yayınlarında Kürtçenin kullanılmasına izin verilmesi gibi gelişmeleri olumlu karşıladığını söyledi.
Roth, 2004'te Almanya'nın başkenti Berlin'de Heinrich Böll Vakfı'nın düzenlediği bir toplantıdaki konuşmasında, AB'de Türkiye'nin üyelik sürecine karşı çıkanları ve "imtiyazlı ortaklık" önerenleri eleştirmişti.
Türkiye'nin AB üyeliği sürecinde gündeme gelen "imtiyazlı ortaklık", 2004'te dönemin Almanya Başbakanı Gerhard Schröder'in Türkiye'nin üyelik girişimlerine destek veren politikalarını eleştiren, ana muhalefetteki Hıristiyan Birlik'in lideri Angela Merkel ve Türkiye'nin üyeliğine karşı çıkanlarca desteklenen bir öneriydi. Merkel'ın, bu dönemde "imtiyazlı ortaklık" için Türkiye'ye baskı yapılması amacıyla diğer AB üyesi ülkelerin liderlerine mektup gönderdiği de gündeme gelmişti.
Buna göre öneride Türkiye'nin AB'deki temel karar mekanizmalarında söz hakkı bulunmayacak şekilde, kısıtlı biçimde AB üyesi olarak kabul edilmesi öngörülüyordu. Merkel'ın bu yöndeki teklifini dönemin Başbakanı Tayyip Erdoğan net şekilde reddetmiş ve tek seçeneğin tam üyelik olduğunu söylemişti.
"Milliyetçilik artıyor; PKK silah bırakmalı"
AB müzakereleri sırasında Türkiye'yi sık sık ziyaret eden Roth, 2006'da Erdoğan'la yaptığı görüşmenin ardından ülkede milliyetçiliğin arttığına ve bunun üyelik sürecine olumsuz yansıyabileceğine dikkat çekerek "Türkiye'deki atmosferle bağlantılı ciddi şekilde endişe duyuyorum" dedi.
Roth, o dönemde artan terör olaylarının AB müzakerelerini zorlaştırdığını ve AB içinde Türkiye'nin üyeliğine karşı çıkanların bu durumdan istifade etmeye çalıştığını belirterek "PKK derhal ateşkese geri dönmeli ve silahları da koşulsuz bırakmalıdır" diye konuştu.
Alman siyasetçi, ülkesinin Türkiye'nin AB'ye giriş sürecini desteklemesi gerektiğini, aksinin Türkiye'deki milliyetçiliğin daha da artmasına yol açabileceğini savunarak "Bu alanda hepimizin Türkiye için ‘Siz Müslümansınız bize ait değilsiniz' şeklinde bir yaklaşıma değil, desteğe ve dayanışma tabanlı eleştirilere ihtiyacımız var" ifadelerini kullandı.
"Avrupa, Türkiye'ye karşı ukala"
Roth, 2007'de İstanbul'da Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu'nun (TÜRKKONFED) düzenlediği sempozyumdaki açıklamalarında, yine Türkiye'nin AB üyeliği sürecine destek verdiğini belirterek Avrupa'nın tutumunu eleştirdi.
Roth, buradaki konuşmasında Türkiye'deki kadınların seçme ve seçilme hakkını birçok Avrupa ülkesinden daha önce elde ettiğine dikkat çekerek, bu durumun Avrupa'da bilinmediğini söyledi ve "Avrupa Türkiye'ye karşı çok ukala ve burnu büyük davranıyor. Avrupa'da Türkiye aleyhine konuşanlar önce kendilerine bakmalı Türkiye'de çok güzel ilerlemeler oluyor" dedi.
Öte yandan Roth, TBMM'deki kadın milletvekili sayısını eleştirerek bunu Erdoğan ve bazı hükümet temsilcileriyle görüşmesine rağmen tatmin edici cevaplar alamadığını belirtip, "Türkiye'de kadın milletvekili kotasının yüzde 50 olması gerekiyor" ifadelerini kullandı. Siyasetçi, kadınların işgücüne katılımının artması gerektiğini ve pozitif ayrımcılık uygulanmasının önemini de vurguladı.
"Döner cinayetleri" eleştirisi
Almanya'da 2000-2007 arasında 8 Türk göçmenin, bir Yunan göçmenin ve bir Alman polisinin, Nasyonal Sosyalist Yeraltı (Nationalsozialistischer Untergrund -NSU) adlı radikal neonazi örgütü üyeleri tarafından öldürülmesi dünya gündemine oturmuştu.
Alman basınında "döner cinayetleri" (Döner-Morde) olarak da adlandırılan ırkçı olaylar uluslararası kamuoyunu şoke ederken, Roth da olaylara ilişkin açıklamasında "Cinayetler demokrasimiz için bir deprem" yorumunda bulundu. "Döner cinayetleri" ifadesini de eleştiren Roth, "Burada döner değil, insanlar öldürüldü" diye konuştu.
NSU'nun yıllarca tespit edilememesinde polis ve iç istihbarat teşkilatının hataları ve ajanların rolü Almanya'da ciddi siyasi tartışmalar yaratırken, Roth güvenlik birimlerini radikal sağ tehdidi görmezden gelmekle eleştirdi. Siyasetçi, geçmişteki birçok radikal sağcı suçun adli kayıtlara başka nitelikteki suçlar olarak işlendiğini, bu eylemlerin ırkçı amaçlarının güvenlik birimleri tarafından yeterince ortaya konmadığını savundu.
2010 Anayasa referandumuna destek
Roth, 2010'da yapılan Anayasa değişikliği referandumundan yüzde 42,12'ye karşı yüzde 57,88'le çıkan "Evet" kararını da destekledi. Buna rağmen Alman siyasetçi, insan hakları ve azınlıklarla ilgili başlıklarda Türkiye'nin ciddi reformlara gitmesi gerektiğini söyleyerek "AB müzakere sürecinin fiilen durması Avrupa için büyük zarar olur" ifadelerini kullandı.
Roth, Entelköy Efeköy'e Karşı'da
Özellikle Türkiye'nin AB üyeliği sürecindeki rolü nedeniyle Türkiye'de sık sık adı geçen Roth, 2011'de Yüksel Aksu'nun çektiği Entelköy Efeköy'e Karşı'da rol aldı.
Filmde Aydın'ın Söke ilçesindeki Doğanbey köyüne yerleşen çevrecilerin, burada inşa edilmesi planlanan termik santrali engelleme çabalarında köy sakinleriyle yaşadıkları diyalog ve olaylar anlatılıyor.
2006'daki Dondurmam Gaymak'la Oscar'da En İyi Yabancı Film dalında aday adayı olan Aksu'nun filminde Roth, gerçek hayattaki görevini canlandırarak Entelköy'ü ziyaret edip köy halkıyla görüşen Yeşiller Partisi Eş Başkanı'nı oynadı.
Türk basınına yaptığı açıklamada filmde rol almaktan onur duyduğunu söyleyen Roth, "Unuttuğumuz değerleri hatırlatan ve insanlığın doğayla ilişkisini yeniden sorgulamaya yol açacak bu filmin tüm dünyaya önemli bir mesaj vereceğini düşünüyorum" dedi.
"Gezi olayları savaş gibiydi"
Roth, 2013'teki Gezi olaylarında da İstanbul'daki protestolara katıldı. Polis, Taksim Meydanı'nda düzenlenen gösterilerde Divan Otel'in önünde ve içinde toplanan protestoculara biber gazıyla müdahale ettiğinde, Roth da gazdan etkilenenler arasındaydı.
Divan Otel'e sığınan Roth, 16 Haziran 2013'te Alman haber ajansı DPA'ya açıklamasında, "Savaş gibi. Sokaklarda herkesi kovalıyorlar ve nişan alarak göz yaşartıcı bomba kullanıyorlar" dedi. Roth, Alman haber kanalı Welt'e verdiği açıklamadaysa "Zehirlenmiş gibi hissettim" diyerek, otelin içinde kurulan küçük sağlık merkezinde tedavi gördüğünü, burada birçok yaralı kişiyle ve sağlık görevlileriyle karşılaştığını anlattı. Roth bir gün sonra yine Taksim Meydanı'na giriş yapmaya çalıştığında, bu sefer polis girişini engelledi.
18 Şubat 2020'deyse Roth, Gezi Davası'yla ilgili açıklamalarında iş insanı Osman Kavala ve "Büyükada Davası" sanıklarından Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi Onursal Başkanı Taner Kılıç'a destek verdiğini söyledi.
DPA'ya konuşan Roth, davayı "Demokrasi yönünde verdiği sözlerden çoktan vazgeçen bir otokratın intikam hamlesi" olarak değerlendirdi ve Almanya'nın Türkiye'ye silah ve teçhizat satışını durdurmasını talep etti.
Soma maden faciası ve Köln konuşması
Roth'un AK Parti hükümetiyle ilişkisinde özellikle Gezi olaylarından sonra bir değişim yaşandığı görülüyor.
13 Mayıs 2014'te Türkiye, Manisa'nın Soma ilçesindeki kömür madeninde çıkan yangın nedeniyle 301 madencinin hayatını yitirmesiyle sarsıldı. O sırada Arnavutluk'taki görüşmelerini iptal ederek Soma'ya giden Erdoğan, basın açıklaması yaptıktan sonra bir grup yurttaş tarafından protesto edildi. Bunun ardından İstanbul, Ankara ve İzmir başta olmak üzere ülkenin farklı yerlerinde gösteriler düzenlendi.
Alman basını da maden faciasını ve protestoları yakından takip etti. Erdoğan, 24 Mayıs'ta Almanya'nın Köln şehrine, AK Parti'ye yakınlığıyla bilinen Avrupa Türk Demokratlar Birliği UETD'nin 10. kuruluş yıldönümü etkinliğine katıldı.
Erdoğan, Almanya'nın önde gelen haber dergilerinden Der Spiegel'ın Soma'daki bir madencinin "Cehenneme git Erdoğan" şeklindeki sözlerini başlığına taşımasını sert sözlerle eleştirerek, Alman medyasının çeşitli fırsatlarda Türkiye'deki iktidarı zayıflatmak için çaba gösterdiğini savundu.
Roth ise buna tepki göstererek "korkularının gerçek olduğunu" söyledi ve Erdoğan'ın sözleriyle "özgürlükçü demokrasinin temel prensiplerini hiçe saydığını ve elinde imkan olsa yurtdışındaki medyayı da kontrolü altına alacağını ispatladığını" öne sürdü.
"IŞİD, İstanbul'da yaz kampı yapıyor"
Roth, hükümetin IŞİD'le mücadelesinde de eleştirel bir tavır takındı. Hükümetin gerekli tedbirleri almadığı ve örgüte göz yumduğunu savunan Roth, 2014'te Alman televizyon kanalı ZDF'e yaptığı açıklamalarda, "Erdoğan hükümeti Türkiye'den Suriye'ye silah geçişine engel olmadı. IŞİD'in şimdiye kadar açık biçimde petrol satmasına engel olmadı. NATO müttefiki Türkiye'nin inandırıcı bir politika izlemesine ihtiyaç duyuyoruz. Almanya'nın da bu noktada siyasi baskı uygulaması gerekiyor" dedi.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
18 Nisan 2024 - Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) Dubai kentinde sağanak yağışların ardından arabalar sular altında kalmış caddede böyle görüntülendi. Ortadoğu'nun finans merkezi olan kentin devasa otoyolları sel yüzünden tıkandı ve büyük havalimanında kaos yaşandı. Kayıtların tutulmaya başlandığı 1949'dan beri görülen en şiddetli yağışlarda BAE'de bir, Umman'da 20 kişi hayatını kaybetti. Afetin ardından aşırı yağışların bulut tohumlamadan kaynaklanıp kaynaklanmadığına dair tartışma başladı (Giuseppe Cacace/AFP) -
2/30
17 Nisan 2024 - Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin Goma kentinin dış kesimlerindeki Bulengo kamponda savaştan kaçan çocuklar bulaşık yıkıyor. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, silahlı çatışmaların pençesindeki bölgeyi 16-18 Nisan'da ziyaret ediyor. Ruanda ordusunun desteklediği M23 isyancıları 2021'in son aylarından bu yana doğudaki Kuzey Kivu bölgesinin büyük kısımlarını ele geçirdi ve yaklaşık 2 milyon kişinin yerinden olmasına yol açtı (Alexis Huguet/AFP) -
3/30
16 Nisan 2024 - Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da 17. yüzyıldan kalma tarihi borsa binası bu sabah alevlere teslim oldu ve binanın simge kulesi yıkıldı. Başkentteki en eski binalardan olan yapı, nedeni henüz bilinmeyen bir şekilde alev aldığında yenileme çalışmaları yapılıyordu. Danimarka parlamentosunun yanında yer alan bina, 1620'ler Kral IV. Christian tarafından inşa ettirilmişti (Emil Helms/AFP) -
4/30
15 Nisan 2024 - Tarihte ilk kez eski bir ABD Başkanı'nın yargılandığı ceza davası bugün başladı. New York'taki Manhattan Ceza Mahkemesi'nde görülen ilk duruşmada hakim karşısına çıkan eski Başkan, "Suçsuz olduğum için burada olmaktan gurur duyuyorum. Siyasi saiklere açılmış bu dava Amerika'ya hakarettir. Buna benzer bir olay daha önce hiç görülmedi. Buraya asla getirilmemeliydim" dedi. "Sus payı davası" diye bilinen yargılamada, Trump'a evlilik dışı ilişkilerini örtbas etmek için "sus payı" ödemeleri yapmak da dahil olmak üzere 34 ayrı suçlama yöneltiliyor. Skandallarla boğuşan 77 yaşındaki Trump, suçlu bulunması halinde 4 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir. Trump, hakkındaki suçlamaları reddediyor ve suçsuz olduğunu savunuyor (Michael Nagle/AFP) -
5/30
14 Nisan 2024 - İran'ın İsrail'e drone ve füze saldırısı düzenlemesinin ardından bugünün erken saatlerinde başkent Tahran'daki Filistin Meydanı'nda toplanan göstericiler İran ve Filistin bayrakları sallıyor. İran'ın Şam'daki konsolosluk binasına İsrail'in 1 Nisan'da düzenlediği hava saldırısında İran Devrim Muhafızları Ordusu'ndan 7 kişinin ölmesinin ardından İran dün İsrail'e yüzlerce kamikaze drone'u, balistik ve seyir füzesiyle saldırı başlattı. İran bazı askeri hedefleri vurduğunu, İsrail ise saldırıların çoğunun hava savunma sistemlerince önlendiğini fakat bir askeri üsse füze isabet ettiğini bildirdi. Dün geceki saldırı, İran'ın kendi topraklarından İsrail'e düzenlediği ilk saldırı olma özelliği taşıyor (Atta Kenare/AFP) -
6/30
13 Nisan 2024 - Avustralya'nın Sidney kentindeki Westfield Bondi Junction alışveriş merkezinde meydana gelen bıçaklı saldırıdan sonra polis binaya giriyor. Saldırıda 6 kişiyi öldüren erkek saldırgan polis tarafından vurularak etkisiz hale getirildi. Hastaneye kaldırılan yaralılar arasında 9 aylık bir bebeğin de olduğu bildirildi. Britanya Kralı III. Charles, saldırı karşısında şoke olduğunu ve dehşete kapıldığını belirtti. New South Wales polisi ilk belirtilere göre bunun bir terör saldırısı olmadığını açıkladı (David Gray/AFP) -
7/30
12 Nisan 2024 - Myanmar'ın Myawaddy kasabasının cunta karşıtı direnişçilerin eline geçmesinden sonra ülkeden kaçmak için sınır kapısında kuyruğa giren insan seli karşısında Tayland'ın Tak eyaletinde yer alan ve Myanmar'a sınırı olan Mae Sot kentinde askeri personel nöbet tutuyor. Stratejik öneme sahip Myawaddy kasabasının gittkçe güçlenen cunta karşıtlarının eline geçtiği dün bildirilmişti. Myawaddy'de çatışmalar devam ederken, Tayland ordusu askeri devriyeleri artırmıştı. Şubat 2021'de Myanmar ordusunun yönetime el koymasının ardından ülke çapında protestolar patlak vermiş ve silahlı direniş başlamıştı (Athit Perawongmetha/Reuters) -
8/30
11 Nisan 2024 - Rusya, yörüngeye ağır yükler taşıması için tasarlanan Angara-A5 uzay aracını Vostoçni Uzay Üssü'nden fırlattı. 9 ve 10 Nisan'da çeşitli arızalar sebebiyle iptal edilen deneme saat 12.00'de gerçekleşti. Gelecekte Angara-A5 roketinin Rus yörünge istasyonunun modüllerini uzaya göndermek ve insanlı uzay araçlarını fırlatmak için kullanılması bekleniyor (AFP/ROSCOSMOS) -
9/30
10 Nisan 2024 - ABD Başkanı Joe Biden ve Japonya Başbakanı Fumiyo Kişida, Beyaz Saray'daki resmi karşılama töreninde. Çin'in askeri ve ekonomik bakımdan atağa kalktığı ortamda Biden, Hint-Pasifik'teki hayati ortaklıkları güçlendirme kararlılığını pekiştirmek adına ağırladığı Kişida'yla önemli bir Oval Ofis toplantısı da gerçekleştirecek. Biden ve Kishida arasındaki ikili görüşmenin bir parçası olarak çok çeşitli kritik sektörleri kapsayan 70'in üzerinde maddenin açıklanması bekleniyor (Andrew Caballero-Reynolds/AFP) -
10/30
9 Nisan 2024 - Nepal'in başkenti Katmandu'da güvenlik güçleri, Ulusal Demokratik Parti'nin (RPP) organize ettiği protestoda eylemcilere müdahale etti. RPP, monarşinin geri gelmesini ve Güney Asya ülkesinin bir Hindu eyaleti olmasını talep ediyor. Polis, yüzlerce kişinin katıldığı eyleme müdahale ederken göz yaşartıcı gaz ve tazyikli su kullandı. Parti, olaylarda kurmaylarından bazılarının yaralandığını açıkladı. 2008'de tahttan indirilen Kral Gyanendra'nın destekçileri, polis barikatlarını aşıp başbakanlık ve bakanlıkların olduğu alana erişmeye çalışıyordu (Prakash Mathema/AFP) -
11/30
8 Nisan 2024 - Kurtarma ekipleri Rusya'nın Orenburg bölgesinde, Ural Dağları'nın güney ucunun güneydoğusunda yer alan Orsk şehrinin sular altında kalan kısmındaki sakinleri tahliye ediyor. Rusya Acil Durumlar Bakanlığı'nın yaptığı açıklamaya göre, ülkenin 39 bölgesinde 10 bin 400'den fazla ev su altında kaldı. Orsk'taki barajın patlamasıyla 230 bin nüfuslu kentte 6 bin 100 kişi tahliye edildi. Kremlin tarafından yapılan açıklamada, Urak’daki Kurgan ve Siberya’ya bağlı Tümen bölgesindeki sellerin kaçınılmaz olduğu kaydedildi. Bu nedenle bölgede acil durum ilan edilmesi kararı alındığını duyuran Tümen Bölge Valisi Aleksandr Moor, "Acil durumu tedbiren devreye sokuyoruz" ifadesini kullandı (Anatolii Zhdanov/AFP) -
12/30
7 Nisan 2024 - RB'nin Avustralyalı pilotu Daniel Ricciardo ve Williams'ın Taylandlı pilotu Alexander Albon, Suzuka'da düzenlenen Formula 1 Japonya Grand Prix'de kaza yaptı. Yarış başladıktan saniyeler sonra yaşanan kazada Ricciardo'nun aracının tekerleği Albon'un aracına çarparak onu pist dışına itti. Sürücüler araçlarından tek başlarına çıkmayı başarırken durumlarının iyi olduğu bildirildi. Kazanın ardından tekrar başlatılan yarışı Max Verstappen birinci sırada tamamladı (JIJI/AFP) -
13/30
6 Nisan 2024 - Ekvador'un başkenti Kito'da polis ve askerler, eski Ekvador Devlet Başkanı Yardımcısı Jorge Glas savcılıktan çıkarken güvenlik operasyonu gerçekleştirdi. Dün Ekvador'da yetkililer, Kito'daki Meksika Büyükelçiliği'ne baskın düzenleyip Meksika hükümetinin siyasi sığınma hakkı vereceğini duyurduğu Glas'ı gözaltına almıştı. Meksika Devlet Başkanı Andres Manuel Lopez Obrador söz konusu hareketin ulusal egemenliğin "açık" ihlali anlamına geldiğini söyledi. Eski Ekvador Devlet Başkanı Yardımcısı Glas, hakkında yürütülen rüşvet soruşturması kapsamında 3 Ekim 2017'de tutuklanmış, Aralık 2022'de Meksika'nın Kito Büyükelçiliği'ne sığınmıştı (Rodrigo Buendia/AFP) -
14/30
5 Nisan 2024 - Doğu Kudüs'teki Mescid'i Aksa'da Ramazan ayının son cuma namazı yaklaşık 120 bin kişiyle kılındı. İsrailli yetkililer, yalnızca kısıtlı sayıdaki Müslümanın Batı Şeria'dan gelerek Mescid-i Aksa'da cuma namazı kılmasına izin verdi. Sabah saatlerinden bu yana şehrin sokaklarına çok sayıda güvenlik gücü konuşlandırılmış ve Doğu Kudüs'ün Eski Şehir bölgesi çevresindeki birçok cadde kapatılmıştı (Ammar Awad/Reuters) -
15/30
4 Nisan 2024 - Tayvan'ın doğusundaki Hualien kentinde meydana gelen şiddetli depremin ertesi günü bir yapı mühendisi, eğilmiş bir binadan örnek alıyor. Doğu Asya ülkesinde gerçekleşen afet sonrası en az 10 kişi hayatını kaybetti ve binden fazla da yaralı var. 7,4 şiddetindeki depremin hasar verdiği bina sayısıysa 125. Adada son 25 yıldır görülen en şiddetli depremin merkez üssü Hualien'de 300 bin kişi yaşıyor (Chiang Ying-ying/AP) -
16/30
3 Nisan 2024 - Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin 37'inci Deniz Piyade Tugayı'ndan bir asker, Ukrayna'nın güneyinde açıklanmayan bir yerde gerçekleştirilen askeri tatbikatlar sırasında Fransız AMX-10 RC zırhlı aracında. Rusya'nın Ukrayna'ya tam kapsamlı bir istila başlatmasının üzerinden 769 gün geçti ve savaş tüm hızıyla devam ediyor. Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Rusya'nın yılın başından itibaren Ukrayna'nın doğusunda 403 kilometrekare toprak ele geçirdiğini söylerken Ukrayna bu iddiayı reddetti. Öte yandan Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, seferberlik yaşını 27'den 25'e düşüren yasayı imzaladı (Ivan Antypenko/Reuters) -
17/30
2 Nisan 2024 - Kudüs'te İsrail'in parlamentosu Knesset önünde bir protestocu, Hamas'ın 7 Ekim'de düzenlediği saldırıda rehin alınanların derhal serbest bırakılması için düzenlenen eylemde. Parlamento binasının çevresinde kurulan çadırlarda yurttaşlar erken seçim çağrısı yaparken, İsrail genelinde halk geceleri de sokaklara çıkarak Başbakan Binyamin Netanyahu'yu istifaya davet ediyor. Öte yandan ABD merkezli kâr amacı gütmeyen kuruluş World Central Kitchen, İsrail'in hedefli saldırısında Avustralyalı, Polonyalı, Birleşik Krallıklı ve ABD-Kanadalı personellerinin Gazze'de öldürüldüğünü açıkladı (Ronen Zvulun/Reuters) -
18/30
1 Nisan 2024 - Tayvan'ın bağımsızlık yanlısı aktivistlerden biri (sağda) Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in maskesiyle banknot taşırken, diğeri Tayvan'ın eski devlet başkanı Ma Ying-jeou'nun maskesiyle Tayvan haritası tutarak Taoyuan Uluslararası Havalimanı önünde protesto gösterisi yapıyor. Tayvan'ın eski devlet başkanı Ma Ying-jeou, iki ülke arasındaki gerilimi düşürmeyi amaçlayan ziyaret için bugün Çin'e gitti. Güney Çin'in Guangdong eyaletindeki Shenzhen şehrine uçmadan önce gazetecilere kısa bir açıklama yapan Ma, "Bu bir barış ve dostluk gezisi" dedi. Ma, şimdiki Tayvan Devlet Başkanı Tsai Ing-wen'in seçilmesinden kısa bir süre önce, 2015 sonlarında Singapur'da Şi 'yle önemli bir zirve için bir araya gelmişti (Yan Zhao/AFP) -
19/30
31 Mart 2024 - Fransa'nın batısında yer alan Chinon'daki Vienne Nehri'nin taşması nedeniyle bazı alanlar sular altında kaldı. Fransa'nın içbatı kesiminde dünden beri yaşanan şiddetli nehir taşkınlarının ardından Indre-et-Loire ve Vienne'de yüzden fazla kişi evlerinden tahliye edildi ve Haute-Vienne'de bir kanocunun kaybolduğu bildirildi (Pascal Lachenaud/AFP) -
20/30
30 Mart 2024 - New York Polis Teşkilatı'ndan Jonathan Diller'ın cenazesine binlerce kişi katıldı. Pazartesi günü yanlış park eden bir araca müdahale ederken arabanın içinden ateş açılması sonucu karnından vurulan polis memuru, kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetmişti. Diller, son iki yılda New York'ta görev başındayken öldürülen ilk polis memuru oldu. New York Emniyet Müdürü Edward Caban, cenazede Diller'ı dedektifliğe terfi ettirdi ve teşkilatın sonuna kadar ailenin yanınca olacağı sözünü verdi (Jeenah Moon/AP) -
21/30
29 Mart 2024 - Filistinliler Gazze Şeridi'nin orta kısmında yer alan Magazi mülteci kampındaki hasar görmüş ve yıkılmış binaların yanından geçiyor. Gazze Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucu 71 Filistinlinin öldüğünü ve 112'sinin de yaralandığını açıklarken, UNICEF sözcüsü James Elder, Gazze'de karşılaştığı herkesin "Gıdaya ihtiyacımız var" dediğini belirtti. Öte yandan Reuters'ın aktardığına göre ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan bir yetkili, Gazze'nin kuzeyindeki bazı bölgelerde halihazırda kıtlık yaşanıyor olması ihtimalinin epey yüksek olduğunu söyledi (AFP) -
22/30
28 Mart 2024 - Vatikan'ın resmi TV kanalı Vatican Media, Papa Francis'in ayak yıkarken çekilen fotoğrafını paylaştı. Papa, Paskalya kutlamaları sırasında Kutsal Perşembe'de, İtalya'nın başkenti Roma'daki kadın hapishanesi Rebibbia'ya gerçekleştirdiği ziyarette "Ayak Yıkama" ritüelini gerçekleştirip 12 kadının ayağını yıkadı ve öptü. Mahkumlardan bazıları ritüel sırasında gözyaşlarına hakim olamadı (AFP/Vatican Media) -
23/30
27 Mart 2024 - İspanya'nın başkenti Madrid yakınlarında, ülkenin simgesi haline gelmiş Osborn Boğası'na Filistin bayrağı çizilmiş ve Özgür Filistin yazılmış. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Ramazan'da ateşkes ilan edilmesi çağrısı yapsa da Gazze Savaşı'nda İsrail'in saldırıları sonucu son 24 saatte 76 Filistinli hayatını kaybetti. Öte yandan Dünya Gıda Programı, Gazze'nin kuzeyinde yetersiz beslenen çocuklarının sayısının rekor hızda arttığını, kuzeydeki nüfusun yaklaşık yüzde 70'inin feci bir açlıkla karşı karşıya olduğunu ve muhtemelen mayısta kıtlık başlayacağını açıkladı (Oscar Del Pozo/AFP) -
24/30
26 Mart 2024 - ABD'nin Maryland eyaletindeki Baltimore kentinde konteyner gemisinin çarptığı Francis Scott Key Köprüsü yıkıldı. Sabah 1.30 sularında meydana gelen olayda bir inşaat ekibinden en az 8 kişinin yanı sıra araçlar da suya düştü. Maryland Valisi Wes Moore, Singapur bandralı Dali konteyner gemisinin güç kaybettiğini ve Francis Scott Key Köprüsü'ne çarpıp çökmesine neden olmadan kısa süre önce acil yardım çağrısı yaptığını söyledi. İmdat çağrısının yetkililerin köprü üzerinden geçen araç trafiğini durdurmasına olanak sağladığını belirtti. Çökme sırasında köprüde kaç aracın bulunduğu bilinmiyor. Arama ve kurtarma çalışmaları devam ediyor (Jim Watson/AFP) -
25/30
25 Mart 2024 - Hindistan'ın Chennai kentindeki Holi Festivali'nde toz boya yani "Gulal" bulaşan kadınlar. Holi Festivali'nde, baharın başlangıcı ve iyinin kötüye karşı kazandığı zafer kutlanıyor. Festival kutlamaları kapsamında Hindistan'ın çeşitli yerlerinde büyük geçit törenleri düzenleniyor. Bu geçit törenlerinde halk birbirine renkli toz boyalar fırlatıyor. Hintli yetkililer, bu yılki festival öncesinde boya bulaşmasıyla oluşabilecek dini gerilim endişesiyle camileri plastik örtü ve brandalarla örttü. Asayi̇şi̇ sağlamak üzere Gurugram'da 5 bi̇ni̇n üzeri̇nde poli̇s personeli̇ görevlendi̇ri̇ldi̇ (R.Satish Babu/AFP) -
26/30
24 Mart 2024 - Rusya'da son açıklamalara göre 133 kişinin ölümüyle sonuçlanan saldırının ardından bugünün ulusal yas günü ilan edilmesiyle, Krasnogorsk'taki Crocus City Hall adlı konser salonunun önüne çiçekler bırakıldı. Moskova'daki konser salonuna düzenlenen saldırıyı IŞİD'in Horasan Grubu üstlendi. En az 150 kişinin de yaralandığı olayı "kanlı, barbarca bir terör eylemi" diye tanımlayan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, saldırıyı düzenleyen 4 saldırganın da içinde olduğu 11 kişinin gözaltına alındığını açıkladı (Olga Maltseva/AFP) -
27/30
23 Mart 2024 - Brezilya'nın Rio de Janeiro eyaletindeki Petropolis kentinde Sivil Savunma görevlileri sağanak yağışlar sebebiyle yıkılan evinin enkazı altında 12 saatten fazla kalan bir kız çocuğunu taşıyor. Brezilya'nın güneydoğusunu, özellikle de Rio de Janerio eyaletinin dağlık kısımlarını vuran güçlü fırtınada en az 9 kişi hayatını kaybederken, yetkililer "kritik" duruma müdahale etmek adına hummalı bir faaliyet başlattı. Rio belediyesinin İtfaiye ve Savunma güçleriyle oluşturduğu acil durum komitesinin yayımladığı açıklamada, başkent Rio'ya yaklaşık 70 kilometre mesafedeki Petropolis kentindeki bir evin yıkılması sonucu üç kişinin hayatını kaybettiği bildirildi. Aynı bültende bu sabah itibarıyla 90 kişiye canlı ulaşıldığı da belirtildi (Pablo Porciuncula/AFP) -
28/30
22 Mart 2024 - İtalya'nın kuzeybatısındaki Torino kentinde öğrenci birlikleri polis şiddetiyle okul reformlarını protesto etmek ve Filistinliler'e desteklerini sunmak için düzenledikleri eylemde Başbakan Yardımcısı Matteo Salvini'nin üzerinde kırmızı bir el olan resmini kaldırdı. Komünist Gençlik Cephesi tarafından başlatılan çağrıya katılan çok sayıda gençlik grubu tarafından desteklenen ulusal öğrenci seferberliği günü için ülkedeki 30'dan fazla kentte öğrenciler sokaklara indi (Marco Bertorello/AFP) -
29/30
21 Mart 2024 - Rohingyalı mülteciler Endonezya'nın Batı Açe kıyılarının açıklarında kurtarılmadan önce batan teknelerinin üzerinde böyle görüntülendi. Bölgedeki balıkçılara göre, onlarca Rohingyalı Müslüman'ı taşıyan ahşap tekne Endonezya'nın en kuzeyindeki kıyılarının açıklarında alabora oldu. Kazada ölen olup olmadığı hakkında çelişkili haberler gelirken, kazazedeler Bangladeş'ten yola çıkan teknede bulunan birçok kişiden hala haber alınamadığını söyledi ancak yetkililer herkesin kurtarıldığında ısrar etti (Reza Saifullah/AP) -
30/30
19 Mart 2024 - Ukrayna'nın başkenti Kiev'deki St. Nicholas Kilisesi'nin bodrumunda düzenlenen etkinlikte halk, yaralı Ukrayna askeri personeli için kan verdi. Rusya'nın 24 Şubat 2022'de Ukrayna'ya topyekün istila başlatmasının ardından 754 gün geçti. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'nin danışmanı Mihaylo Podolyak, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'nın Harkiv bölgesinde bir güvenli bölge kurmayı öne sürerek savaşı kızıştırmayı planladığını söyledi (Vadim Ghirda/AP)
Alman siyasetçi ayrıca hükümet tarafından "Türkiye'den Suriye'ye silah gitmesine, tanınmış IŞİD savaşçılarının Türkiye'deki hastanelerde tedavi edilmesine engel olunmadığını, IŞİD'in İstanbul'da bir yaz kampı yapmasına izin verildiğini" de savundu. Roth, aynı dönemde verdiği başka bir söyleşideyse NATO'ya Türkiye'nin IŞİD'e göz yummasına karşı adım atması çağrısında bulundu.
"Alman parlamentosuna kırmızı kart gösterildi"
2017'de Almanya, İncirlik Üssü'nde görev yapan askerlerinin geri çekilmesini tartışırken, dönemin Federal Meclis Başkan Yardımcısı Roth liderliğine bir heyet Türkiye'ye ziyarete gelmeyi planlıyordu.
Heyetin muhalefet partileri, sivil toplum kuruluşları ve medya temsilcileriyle, 16 Nisan 2017'de gerçekleştirilen ve "Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine" geçilmesine karar verilen referandumla ilgili görüşmek istediği belirtilmişti. Fakat Türkiye heyete, TBMM'ye girmelerine izin verilmeyeceğini ve kendilerine koruma tahsis edilmeyeceğini söyleyince, ziyaret iptal edildi.
Roth, olaya ilişkin açıklamasında "Bu durum siyasi diyalogun fiilen reddedildiği, Alman parlamentosuna kırmızı kart gösterildiği anlamına gelir" dedi.
Ölüm tehdidi
2019'da Almanya'da Yeşiller Partisi'nin Türk kökenli milletvekili Cem Özdemir'le Roth, radikal sağcı bir grup tarafından ölüm tehdidi mesajı aldı.
ABD merkezli Nükleer Silah Bölüğü (Atomwaffen Division) örgütünün Almanya'daki kolu, iki siyasetçiye "Şu sıralarda sizi nasıl ve ne zaman öldüreceğimizi planlıyoruz. Bir sonraki kamuya açık etkinlikte mi veya biz sizi ikamet ettiğiniz yerde mi yakalarız?" yazan bir mesaj gönderdi.
Roth'un birlikte çalıştığı Türk kökenli Alman siyasetçi Cem Özdemir, yeni hükümette Gıda ve Tarım Bakanı olarak görev yapacak (AFP)
Olaya dair açıklamasında Roth, "Tehdit bu kez Cem'e ve bana yönelik olabilir ancak bu tehdit, yerel siyasetçilere ve sivil topluma, Yahudilere ve Müslümanlara, sanatçılara ve göçmen kökenlilere karşı yapılan yıldırma girişimleri arasında yer alıyor" dedi.
"Erdoğan'a baskı artmalı"
Roth, Aralık 2020'deyse dernek yöneticilerinin, İçişleri Bakanlığı'nca görevden alınarak, yerlerine kayyum atanmasının önünü açtığı gerekçesiyle muhalefet partilerinden tepki toplayan ''Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine İlişkin Kanun Teklifi''ni de eleştirdi.
Alman siyasetçi, karara ilişkin açıklamasında "Almanya'nın ve AB'nin, bu otokratik rotaya daha fazla tahammül etmeyeceklerini gösteren güçlü bir sinyalin, Cumhurbaşkanı Erdoğan'a verilmesinin zamanı çoktan geldi" dedi.
Düzenlemenin "eleştirel sesleri susturmayı" amaçladığını savunan Roth, bunun "Türk toplumunun ve siyasetinin, otokratik dönüştürülme sürecinde bir kilometre taşı" olduğunu iddia etti.
Persona non grata krizi
Erdoğan'ın, Ekim 2021'de iş insanı Osman Kavala'nın serbest bırakılması için ortak bildiri yayımlayan 10 ülkenin büyükelçilerinin "istenmeyen kişi" (persona non grata) ilan edilmesine yönelik talimat verdiğini söylemesi hem yerel basında hem de Batı medyasında geniş yankı uyandırdı.
Aralarında Almanya'nın Ankara Büyükelçisi Jürgen Schulz'un da bulunduğu yetkililerle ilgili açıklamalara tepki gösteren Roth ise Türkiye'ye yaptırım uygulanmasını talep ederek "Erdoğan'ın kendisini eleştirenlere karşı vicdansız tutumu hiçbir engel tanımıyor" dedi.
Artık Almanya'nın Kültür ve Medyadan Sorumlu Devlet Bakanı pozisyonunda görev yapan Roth'un Türkiye'yle gelecekte kuracağı ilişkilerin nasıl olacağı henüz belli değil. Fakat Türk siyasetiyle içli dışlı olan Roth'un hükümetle temaslarının belirleyici temaları büyük ihtimalle insan hakları, toplumsal düzenlemeler ve AB'yle ilişkiler olacak.
Yararlanılan Kaynaklar: Guardian, Der Spiegel, Bayern Kurier, Focus, Bianet, AB.gov, Cumhuriyet, Amerika'nın Sesi, Deutsche Welle, Haber Türk, AA, NTV, Dünya, Rudaw, Sputnik, Wikipedia
© The Independentturkish
