Britanya Yüksek Mahkemesi 10 Aralık'ta Julian Assange’ın Birleşik Krallık’tan (BK) ABD’ye iade edilebileceğine hükmetti. Böylece ABD, bir BK mahkemesinin ocakta verdiği ve akıl sağlığıyla ilgili endişeler sebebiyle Assange’ın ABD’ye iade edilemeyeceğini belirten karara yaptığı temyiz başvurusunu kazanmış oldu.

Bitmek tükenmek bilmeyen Assange destanındaki bu son gelişme, uzun süredir yavaş yavaş devam eden ve pis kokusuyla kirli kıyafetleri nedeniyle Ekvadorluların Assange’ı Londra’daki büyükelçiliklerinden atmak istediğine dair doğrulanmamış söylentilerle hayal edilebilecek en aşağı seviyeye inen iyi planlanmış bir karalama kampanyasının doruk noktasından başka bir şey değil.

Assange’a yönelik saldırıların ilk aşamasında eski arkadaşları ve ortakları, WikiLeaks’ın iyi başladığı ama sonra Assange’ın siyasi önyargılarıyla (anti-Hillary takıntısı, Rusya’yla şüpheli bağları…) çıkmaza girdiği iddialarını basınla paylaşmıştı. Bunu doğrudan şahsını hedef alan karalamalar takip etti: Assange paranoyak ve kibirliydi, güç ve kontrol takıntısı vardı… Ardından bedensel kokulara ve kirlere ulaştık. Yine de bu destanda gerçekten kokuşmuş tek şey “tecavüzcülere yardım yok” düsturuyla Assange’la dayanışma göstermeyi reddeden bazı ana akım feministlerdi.

Assange paranoyak mı? Sürekli yukarıdan aşağıdan dinlenen bir apartman dairesinde yaşadığınızda ve gizli servislerce aralıksız gözetime tabi tutulduğunuzda kim paranoyak olmaz ki?

Assange megaloman mı? CIA yöneticisi (artık eski)  tutuklanmanızın önceliği olduğunu söylediğinde bu en azından birileri için “büyük” bir tehdit olduğunuz anlamına gelmez mi?

Assange bir casusluk örgütünün başı gibi mi davrandı? Eh, WikiLeaks perde arkasında neler döndüğüne dair insanlara bilgi vererek halka hizmet eden bir casusluk örgütü de olsa, yine de bir casusluk örgütü.

O halde Assange müesses nizam için neden böylesine bir travmaya neden oldu? Bu gülünç derecede aşırı intikam arzusu nereden kaynaklanıyor?

Assange ve onun Edward Snowden gibi çalışma arkadaşları sıklıkla ihanetle suçlanıyor ama aslında yetkililerin gözünde bundan çok daha kötüler. 2014'te yazdığım gibi:

Uzunca bir süredir bütün “Batılı” siyaset(sizliğ)in yegane temeli olarak görev yapan mantığın ve statükonun ta kendisini sorgulayan bir tavırla karşı karşıyayız. Kâr beklentisi olmadan ve menfaatsiz bir şekilde her şeyi riske eden bir tavır bu: Bu riski göze alıyor çünkü olup bitenin tamamen yanlış olduğu sonucu üzerine kurulu.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  27 Kasım 2024 - Lübnan'da yerinden edilmiş yurttaşlar, Beyrut'un Dahiye bölgesindeki evlerine dönüyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki ateşkes bugün devreye girdi. Lübnan'la İsrail hükümetleri arasında ateşkes antlaşmasına varıldığını ABD Başkanı Joe Biden duyurdu. ABD ve Fransa'nın başını çektiği bir uluslararası koalisyonun ateşkes antlaşmasının uygulanmasına ilişkin destek sunacak (Bilal Hussein/AP)

• 2/30

  26 Kasım 2024 - Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Pakistan Ordusu'ndan askerler, meclise çıkan yolu kapatmak için yerleştirilen konteynırın üzerinde nöbette. İmran Han'ın partisi Pakistan Adalet Hareketi'nin destekçileri, eski başbakanın hapishaneden çıkartılması talebiyle hükümet karşıtı protesto düzenledi. Eylemcilerle güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada ölü ve yaralılar var (Akhtar Soomro/Reuters)

• 3/30

  26 Ekim 2024 - Gürcistan'da parlamento ilk oturumunu gerçekleştirirken başkent Tiflis'te bir kadın geçen ayki genel seçimin sonuçlarına yönelik protestoda böyle görüntülendi. Parlamento önünde çadırlar kurarak eylem yapan muhalefet partililer ve destekçileri, meclise giren milletvekilleri protesto etti. Hükümeti seçimlerde hile yapmakla suçlayan göstericiler, yeniden seçime gidilmesini talep ediyor (Vano Shlamov/AFP)

• 4/30

  24 Kasım 2024 - Filistinliler, bir yardım kuruluşunun mutfağından yemek almak için toplanıyor. Gazze'deki ailelerin, yardım ekiplerinin nispeten daha fazla erişimi olduğu bölgelerde bile genelde günde sadece bir kez yemek yiyebildiği bildiriliyor. Birleşmiş Milletler Dünya Gıda Programı, Gazze'de devam eden insani krize önlem alınmazsa bu durumun yakında kıtlığa dönüşebileceğini aktarıyor. Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin, İsrail Başbakanı Netanyahu ve eski Savunma Bakanı hakkında bu hafta çıkardığı tutuklama emri gerekçeleri arasında "bir savaş yöntemi olarak aç bırakma" suçu da vardı (Mohammed Salem/Reuters)

• 5/30

  23 Kasım - Birleşmiş Milletler'in belirlediği 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü öncesinde İtalya'da binlerce kişi sokağa döküldü. Birleşmiş Milletler'e göre, kadınlara ve kızlara yönelik şiddet dünyadaki en yaygın insan hakları ihlallerinden biri. Dünya çapında, neredeyse üç kadından biri hayatında en az bir kez fiziksel veya cinsel şiddete maruz kalıyor. İtalyda'da "Non Una di Meno (Bir Kadın Daha Eksilmesin)" adlı sivil inisiyatifin girişimiyle gerçekleştirilen yürüyüşte kadınlar "Ataerkilliği silahsızlandıralım" yazılı pankart taşıdı (Yara Nardi/Reuters)

• 6/30

  22 Kasım 2024 - Sırbistan'ın Novi Sad kentindeki bir tren istasyonunun çatısının çökmesiyle 15 kişinin hayatını kaybetmesinden üç hafta sonra, göstericiler Belgrad'ın merkezinde sessiz bir protesto düzenliyor. Tren istasyonundaki büyük beton çatı, 1 Kasım'da aniden çökmüştü. Yetkililer geniş kapsamlı bir soruşturma sözü vermiş ve Sırbistan İnşaat, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Goran Vesic istifa etmişti. Eylemciler, ölümcül kazanın sorumlularının tutuklanmasını talep ediyor (Andrej Isakovic/AFP)

• 7/30

  21 Kasım 2024 - Lübnan'da itfaiye, başkent Beyrut'un güneyindeki Haret Hreik mahallesine İsrail'in düzenlediği hava saldırısı sonucu çıkan yangınlara müdahale ediyor. İsrail'le Hizbullah arasındaki çatışmalar sürerken bugün Uluslararası Ceza Mahkemesi, Gazze'de savaş suçu işledikleri gerekçesiyle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında tutuklama kararı çıkardı. (Lahey'deki mahkeme, açıklamasında Hamas lideri Muhammed Deif hakkında da tutuklama emri çıkardığını duyurdu (AFP)

• 8/30

  20 Kasım 2024 - Yunanistan'da ekonomik koşulların iyileştirilmesi çağrısıyla ülke genelinde işçiler 24 saatlik genel greve gitti. Grev ülke genelinde toplu taşımayı aksattı ve hayatı durma noktasına getirdi. Yunanistan Genel İşçi Konfederasyonu açıklamasında "Fiyatlar ve kiralar fırladı, maaşlarsa düşük kaldı" ifadelerini kullandı (Aris Messinis/AFP)

• 9/30

  19 Kasım 2024 - Birleşik Krallık'ta çiftçiler başkent Londra'da protesto düzenledi. Sokaklara dökülen binlerce çiftçi, veraset vergisinin değiştirilme planının geri çekilmesi talep etti. Protestocular arasında ünlü Top Gear programının sunucusu Jeremy Clarkson da yer aldı (Ben Stansall/AFP)

• 10/30

  18 Kasım 2024 - Gazze'nin merkezindeki El-Cela Caddesi caddesinde halk, İsrail saldırısı sonrasında yıkılan evin başında toplanıp enkaz altında kalanları kurtarmaya çalışıyor. Hamas kontrolündeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucunda 76 kişinin öldüğünü ve 158 de yaralı olduğunu açıkladı. İsrail, Lübnan'ın başkenti Beyrut'a da saldırılar düzenledi (Ömer El-Kattaa/AFP)

• 11/30

  18 Kasım 2024 - Brezilya yerlileri Rio de Janerio'daki G20 zirvesi öncesinde düzenlediği protestoda ABD Başkanı Joe Biden, Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Hindistan Başbakanı Narendra Modi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun figürlerini suya gömdü. Protesto, dünyanın en zengin ülkelerinin gezegendeki iklim ve biyolojik çeşitlilik sorunlarının çözümüne liderlik etmedikleri söylemiyle düzenlendi (Pablo Porciuncula/AFP)

• 12/30

  16 Kasım 2024 - Ölen bir kambur balina, Güney Afrika'nın yasama başkenti Cape Town'da Ulusal Deniz Kurtarma Enstitüsü (NSRI) tarafından çekiliyor. Avcılık, geçmişte kambur balina sayısında ciddi bir düşüşe yol açmıştı. ABD, 1973'te tüm kambur balinaları nesli tehlikede kategorisine almıştı. 1985'te ticari balina avcılığına getirilen moratoryum, kambur balina popülasyonunun artışında önemli bir rol oynadı. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi, halihazırda 14 farklı popülasyonun 4'ünün neslinin tehlikede, birininse tehdit altında olduğunu bildiriyor (Nic Bothma/Reuters)

• 13/30

  15 Kasım 2024 - Bangkok'ta bir kadın, Loy Krathong festivali sırasında nehir tanrıçasına şükranlarını sunmak için yaprak ve çiçeklerden yapılmış Krathong'u parktaki bir lagüne yerleştiriyor. Festival her yıl, Tayland Ay takviminin 12. ayında, dolunayda kutlanıyor. Ülkedeki en büyük festivallerden biri olan Loy Krathong'da Taylandlılar, su tanrıçasına şükranlarını temsil eden adakları küçük teknelerle yüzdürüyor. Bununla kirlilik veya israf gibi davranışları için af da diliyorlar (Chalinee Thirasupa/Reuters)

• 14/30

  14 Kasım 2024 - National Geographic Pristine Seas, Pasifik Okyanusu'ndaki Solomon Adaları'nın yakınında keşfedilen dünyanın en büyük mercanının 24 Ekim'de çekilen fotoğrafını bugün paylaştı. Bilim insanları, Pristine Seas araştırma gemisinde çalışırken buldukları mercanın "hayat ve renkle dolu" önemli bir keşif olduğunu söylüyor. Genişliği 34 metre ve 5 metreden daha yüksek olan mercan, uzaydan bile görülebiliyor. Devasa mercanın 300 yıllık olduğu tahmin ediliyor (Manu San Felix/National Geographic Pristine Seas/AFP)

• 15/30

  13 Kasım 2024 - Fransa'da, Michelin'in Clermont-Ferrand'daki merkezinde düzenlenen eylemde, Genel Emek Konfederasyonu ceketi giyen bir protestocu bir sis bombasının yanından geçiyor. Araç lastiği üreticisi Michelin, 5 Kasım'da 1250'den fazla kişinin çalıştığı iki fabrikasını kapatmayı planladığını açıklamış ve kararın "son çare" olarak alındığını söylemişti. Sadece işten çıkarma planlarından vazgeçilmesini değil, maaş artışının da garanti altına alınmasını talep eden sendikalarla şirket yönetimi arasında henüz bir uzlaşmaya varılamadı (Olivier Chassignole/AFP)

• 16/30

  12 Kasım 2024 - Bakü'deki Birleşmiş Milletler iklim değişikliği zirvesi COP29'un açılış töreninde dansçılar performans sergiliyor. Bu sene gerçekleştirilen COP’ta ülkelerin enerji politikalarının yanı sıra yeni kolektif finansal hedeflerin belirlenmesi bekleniyor. Zirve, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de başladı. İklim aktivistleri pazartesi günü Gürcistan'da bir miting organize ederek Azerbaycan'ın iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmasını protesto etmişti. Tiflis'te bir araya gelen birçok aktivist, Azerbaycan'ın baskıcı politikaları nedeniyle iklim görüşmelerine ev sahipliği yapmayı hak etmediğini savunmuştu. Greta Thunberg, Azerbaycan'ın zirveyi "işlediği suçları ve insan hakları ihlallerini yeşil aklama yoluyla örtbas etme şansı" gibi gördüğünü ileri sürmüştü (Maxim Shemetov/Reuters)

• 17/30

  11 Kasım 2024 - Sudan ordusuyla ilişkili silahlı kişileri taşıyan kamyon, ülkenin doğusundaki Gedaref sokaklarında. Sudan'da rakip generaller arasında Nisan 2023'ten beri süren savaş onbinlerce kişinin ölümüne ve 11 milyondan fazlasının da yerinden olmasına yol açtı. Birleşmiş Milletler'e göre yerinden edilenlerden 3,1 milyonu ülke sınırları dışında sığınacak bir yer arıyor (AFP)

• 18/30

  10 Kasım 2024 - Gazze Şeridi'ndeki Deyr El Balah'ta Filistinliler yemek kuyruğunda. BM Yakın Doğu'daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) Genel Komiseri Philippe Lazzarini, Gazze'nin kuzeyinde kıtlık yaşanabileceğini belirterek, "Açlık İsrail devleti tarafından silah olarak kullanılıyor" dedi. Lazzarini, "Gazze Şeridi'ne girmesine izin verilen yardım yetersiz. Günde ortalama 30 tırın biraz üzerinde ve bu günlük ihtiyacın yalnızca yüzde 6'sına tekabül ediyor" ifadelerini kullandı (Ramadan Abed/Reuters)

• 19/30

  9 Kasım 2024 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Berlin Duvarı'nın yıkılışının 35. yıldönümünde düzenlenen çiçek bırakma törenine katıldı. Törende Soğuk Savaş döneminde Doğu Berlin'den Batı Berlin'e geçerken hayatını kaybedenler anıldı. Berlin Duvarı'nın yıkılışının yıldönümü kapsamında her yıl canlı müzik, sergiler ve eski duvarın bir ucundan diğerine yapılan koşu da dahil olmak üzere çeşitli etkinlikler gerçekleştiriliyor (Ebrahim Noroozi/AP)

• 20/30

  8 Kasım 2024 - İspanya'daki atlı sivil muhafızlar, ölümcül afetin ardından ülkenin doğusundaki Valensiya bölgesinde zarar gören araçların yanından geçerek mağdurları arıyor. Ülkede son 50 yılda yaşanan en kötü sel felaketi, 210'dan fazla kişinin ölümüne, onlarca kişinin kaybolmasına ve kasabaların çamur altında kalmasına yol açtı. Sel özellikle Valensiya'da büyük bir yıkıma sebep oldu (Jose Jordan/AFP)

• 21/30

  7 Kasım 2024 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'ye sarılıyor. Avrupa Siyasi Topluluğu'nun 5'inci zirvesi, kıtanın karşı karşıya olduğu güvenlik zorluklarını ele almak amacıyla Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de başladı. Zirvede Avrupa Birliği üyesi ülkelerin liderleriyle üye olmayan ülkelerin liderleri bir araya geliyor. Ana gündem maddeleri arasında düzensiz göçle mücadele, ekonomi güvenliği ve iklim de var (Ludovic Marin/AFP)

• 22/30

  6 Kasım 2024 - 2024 ABD Başkanlık Seçimi'ni kazanan Donald Trump, Florida eyaletindeki West Palm Beach Kongre Merkezi'nde konuşma yaptı. Trump, zafer konuşmasında kendisini destekleyen herkese teşekkür etti ve ekonomik büyüme ve ulusal güvenlik vaatlerinde bulundu. Sandıkların kapanmasıyla birlikte erken sonuçlar, seçim yarışının başa baş gittiğini gösterse de Trump, salıncak eyaletlerde kazanarak zafere ulaştı. Trump, rakibi Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'ten yaklaşık 5 milyon fazla oy aldı (Jim Watson/AFP)

• 23/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 24/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 25/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 26/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 27/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 28/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 29/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 30/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

Assange ironik bir şekilde kendisini “halkın casusu” olarak tanımlamıştı. “Halk için casusluk yapmak” casusluğun (daha ziyade çifte ajan olarak davranıp düşmana sırlarımızı satmanın) direkt zıddı değildir. Casusluğun ve gizliliğin evrensel ilkelerinin altını oyar çünkü amacı sırları halka açıklamaktır. Fakat Assange’ın böyle bir rahatsızlık yaratmasının daha derin bir sebebi var: Assange özgürlüğü tehdit eden en büyük tehlikenin açıkça otoriter bir iktidar değil, tutsaklığımızın ta kendisinin özgürlük olarak deneyimlenmesi olduğunu gösterdi.

Bu nasıl olur? Önce bazı şeyler gözümüze internette gezinmekten, hoşumuza giden başlıkları aramaktan daha “özgür” görünür. Fakat faaliyetlerimizin (ve ataletimizin) çoğu artık sürekli bizi değerlendiren, sadece ne yaptığımızı değil duygusal durumumuzu da takip eden dijital bir buluta kayıtlı. Dijital ağ eskinin “kişisel olan politiktir” sloganına yeni bir anlam katıyor. Üstelik mevzubahis sadece özel hayatımızın kontrolü değil: Ulaşımdan sağlığa, elektrikten suya her şey dijital bir ağ tarafından düzenleniyor. İşte bu yüzden en önemli müştereğimiz internet. Onun kontrolü için verilen mücadele de günümüzün mücadelesi. Düşman, Google ve Facebook gibi şirketlerle Ulusal Güvenlik Dairesi (NSA) gibi devlet güvenlik kurumlarının birleşimi.

Bill Gates'i ele alalım. Dünyanın en zengin adamları arasına nasıl girdi? Servetinin Microsoft'un sattıklarının üretim maliyetiyle hiçbir ilgisi yok. Hatta Microsoft'un fikir işçilerine nispeten yüksek maaş ödediğini söyleyebilirsiniz. Gates'in serveti rakiplerinden daha düşük fiyata iyi yazılım üretmedeki başarısından veya işe aldığı fikir işçilerini daha çok sömürmesinden de gelmiyor.

O halde neden milyonlarca insan hâlâ Microsoft satın alıyor? Çünkü Microsoft kendini neredeyse evrensel bir standart olarak dayatarak alanı (neredeyse) tekeli altına aldı. Bu bakımdan Jeff Bezos ve Amazon'dan, Apple'dan, Facebook'tan vb. farkı yok. Bu vakaların hepsinde müşterekler bizzat özelleştirilmiştir. Bu bizi, yani bu ürünlerin kullanıcılarını bir müştereğin sahibine, yani feodal bir efendiye ondalık vergi ödeyen serfler konumuna sokuyor.

Facebook ifşacısı Frances Haugen geçenlerde Britanyalı parlamenterlere Mark Zuckerberg’in “3 milyar kişi üzerinde tek taraflı kontrole sahip olduğunu” söyledi. Modernitenin büyük başarısı kamusal alan böylelikle kayboluyor. Haugen’in açıklamalarından günler sonra Zuckerberg şirketinin adını “Facebook’tan” “Meta’ya” değiştireceğini duyurdu ve kelimesi kelimesine neo-feodal bir manifesto olan konuşmasında “metaverse” vizyonunu özetledi.

CUNY Queens College'dan Douglas Rushkoff'un dediği gibi:

Zuckerberg, Metaverse'in nihayetinde gerçekliğimizin geri kalanını kuşatarak kapsamasını, buradaki gerçek alanları parça parça oradaki gerçek alanla bağlayıp gerçek dünya olarak düşündüğümüz şeyi tamamen içine almak istiyor. Facebook'un bizim için planladığı sanal ve artırılmış gelecekte mesele Zuckerberg'in simülasyonlarının gerçeklik düzeyine yükselmesi değil, davranışlarımızın ve etkileşimlerimizin tek tip ve mekanik hale gelmesi ve böylece bütün önemini yitirmesidir.

İçinde avatarlarımız aracılığıyla artırılmış gerçekliğe ait unsurlarla sorunsuzca etkileşime gireceğimiz Metaverse, parçalanmış ve acı verici gerçekliğimizin ötesinde sanal bir alan olarak işleyecek. Bu yüzden gerçekliği tamamen içine alan ve sadece parçalar halinde, algımızı ve müdahalemizi manipüle eden dijital yönergelerce kaplandığı müddetçe girmemize izin verilecek gerçeğe dönüştürülmüş metafizikten farksız olacak. Sorun şu ki elimize etkileşimlerimizi denetleyip düzenleyen özel teşebbüs bir derebeyiyle onun özel mülkü olan bir müşterek geçecek.

Fakat hepsi bu kadar da değil: İfşacılarca açığa çıkarılan özgürlüğümüze yönelik tehdidin daha sistemsel kökleri de var. Assange'ın savunmak için tek neden, sırf eylemlerinin ABD gizli servisini rahatsız edip utandırması olmamalı. Ortaya çıkardığı şey yalnızca ABD'nin değil, diğer bütün büyük (ve o kadar da büyük olmayan) güçlerin teknolojik müsaade ettiği ölçüde yaptığı bir şey. Assange'ın eylemleri hepimizin ne kadar izlendiği ve kontrol edildiğine dair önsezilerimiz için gerçeklere dayanan bir temel sağladı. Verdikleri ders küresel bir ders ve standart Amerika dayağının çok ötesine ulaşıyor.

Gerçekten de Assange'dan (ya da Snowden'dan ya da Manning'den) zaten doğru olduğunu varsaymadığımız bir şey öğrenmedik ama bir şeyi genel itibariyle bilmek başka, somut kanıtlar elde etmek başka. Bu biraz da uzun süredir güvenmediğiniz eşinizin sizi aldattığını keşfetmeye benziyor. Bunun bilgisini soyut olarak kabul edebilirsiniz fakat asıl ıstırap, şehvet dolu ayrıntıları öğrendiğinizde, ne yaptıklarının resimleri elinize geçtiğinde baş gösterir.

Assange'ın ifşalarının gerçek hedefi devlet aygıtlarının ve büyük şirketlerin gizliden gizliye yaptıklarının farkında olan ama bunu görmezden gelmeyi tercih eden ikiyüzlü ortalama liberaldir. En azından zaman zaman açıkça protesto ediyoruz ama birilerinin pis işi yapması gerektiğini de içten içe biliyoruz.

Assange bu kaçış yolunu kapatıyor. Bizi görmezden gelmeyi tercih ettiğimiz bilgiyi alenen kabul etmeye zorluyor. Bu anlamda bizim için, bizim gönül rahatlığımıza karşı savaşıyor. Bu gönül rahatlığı neden Assange'ı destekleyen büyük bir hareketin olmadığını, neden çok az sayıda "büyük ismin" (mesela film yıldızları, yazarlar ya da gazeteciler) destek vermeye hazır olduğunu ve böylece iktidardakilerin bizi görmezden gelmesine olanak tanıdığını açıklıyor.

 

* Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

https://spectatorworld.com/topic

Independent Türkçe için çeviren: İrem Oral