Diyarbakır'ın Sur İlçesi'nde Aralık 2015'te PKK mensupları tarafından kurulan "hendek" ve "barikat" olaylarının üzerinden tam 6 yıl geçti.
Resmi kayıtlara göre 5 bin aile (24 bin kişi), çatışmaların yaşandığı bölgeden göç etti.
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği'nin (TMMOB) hazırladığı rapora göre, çatışmaların yaşandığı Cevatpaşa, Savaş, Hasırlı, Cemal Yılmaz, Fatihpaşa ve Dabanoğlu mahallerinde 75,3 hektarlık alanın 46,3 hektarlık bölümü zarar gördü; 87'si tescilli, 247'si tescile değer olmak üzere 3 bin 569 konut yıkıldı.
Evi yıkılan vatandaşlardan biri de Ali Kartal. Kendisi ile birlikte ailesine ait tapulu 5 evin yıkıldığını ifade eden Kartal, olaylardan sonra Sur'un bir başka mahallesine göç ettiklerini söyledi.
"Tapulu evlerimizi ihaleyle iş adamlarına satacaklar"
Devletin sadece 2 yıl kira yardımı yaptığını ifade eden Ali Kartal, Independent Türkçe'ye şunları anlattı:
Aradan 6 yıl geçmiş olmasına rağmen mağduriyetimizin giderilmesi noktasında tek bir adım atılmış değil. Hala evlerimizin olduğu bölgeyi gidip göremiyoruz.
Ailemle geçenlerde Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'ne gittik. Daha önce arsamızda konut yapılacağını, metrekaresini 500 TL'ye alacaklarını, yeni konutlar tamamlandığında ise metrekaresini 2 bin TL'ye bize teslim edeceklerini söylediler.
Sözleşme imzaladık. Birçok kişinin sözleşmesi hala orada duruyor. Üç yıl boyunca bizi oyaladılar.
En son konut değil de arsamıza işyeri yaptıklarını, bunun da bakanlık talimatıyla ihaleyle satılacağını söylediler.
Günde 70-80 TL kazanıyorum. Trilyonluk bir iş adamıyla ben nasıl ihaleye gireyim. Girsem de sonuç değişmez.
"Büyük bir mağduriyet ve adaletsizlik var; kendi malımızın bize verilmesini istiyoruz"
"Bu bir adaletsizliktir. Beni evimden, iş yerimden çıkardılar. Kiramı da vermiyorlar" diyen Kartal, 15 gün boyunca abilerimin ailesi ve benim ailem, annem, babam ve bekar kardeşlerimle toplam 40 kişi 2 göz odada kaldık. Bu 4 yılda değişen hiçbir şey olmadı. İki yıl kira desteği verildi. Ondan sonra destek de kesildi. Kendi imkanlarımızla hala kirada kalıyoruz. Benim neyim varsa orasıydı, yıkıldı gitti. Elimizde de hiçbir şey kalmadı. Ortada büyük bir mağduriyet ve adaletsizlik var. Yetkililer bu konuya bir çözüm bulmalı. Biz kendi malımızın bize verilmesini istiyoruz" diye konuştu.
Mimarlar Odası: Yanlış restorasyon yapılıyor
Independent Türkçe'ye konuşan Mimarlar Odası Diyarbakır Şubesi Eş Başkanı Ferit Kahraman, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın TOKİ aracılığıyla yaklaşık 500 yeni konut yaptığını, söz konusu konutların UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan tarihi Sur'un mimari özelliği ile uyuşmadığını söyledi.
Söz konusu yapıları "ucube" olarak nitelendiren Kahraman, "Daha önce Diyarbakır'a özgün bazalt taşlarla yapılacağı söylenen konutlara bazalt taşı desenli giydirme yapıldığı ortaya çıktı. Biz bu yapıları 'ucube' olarak nitelendirdik. Kamuoyunda da ciddi tepki oluşunca yeni konut yapımını durdurup, yıkılan alanları yeşil alana dönüştürme kararı çıktı. Şu an da kimi tarihi yapıların restorasyonu yanlış yapılıyor. İnceleme yapmak için yaptığımız başvuru kabul görmedi. Bu konuya dair önümüzdeki günlerde basın açıklaması yapacağız" dedi.
Mimarlar Odası Diyarbakır Şubesi Eş Başkanı Ferit Kahraman, resmi yasak olmamasına rağmen fiili yasağın bazı mahallerde "şantiye alanı" gerekçesiyle devam ettiğini sözlerine ekledi.
Mağdur vatandaşlar göç ettikleri yerde misafir olarak ikamet ediyor
"Hendek" ve "barikat" olaylarından sonra evlerini terk etmek zorunda kalan vatandaşların büyük bir bölümü yine Sur'daki mahallelerde ikamet ediyor.
Mağdurların sığındığı yerlerden biri de Ziya Gökalp Mahallesi.
Mahalle Muhtarı Muhsin Sanay, çatışmalardan büyük hasar gören Dabanoğlu Mahallesi'nden vatandaşların kendi mahallesine taşındığını belirterek, "Bu vatandaşlarımız çatışmalar nedeniyle mağdur olduklarını ispatlamak için misafir konumda mahallemizde ikamet ediyor. Çok mağdur durumdalar. Her ne kadar ikametleri başka bir mahallede görünüyor olsa bile elimizden gelen tüm imkanları seferber ediyoruz" diye konuştu.
Cumhurbaşkanı "mağduriyet olmayacak" demişti
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 17 Mart 2018'de Diyarbakır'da "Yenilenen 3 bin iş yerinin açılışı ile bin 500 geleneksel Diyarbakır evinin temel atma töreni" sırasında "Sur'da mağduriyet olmayacak. Sur, Surluların olacak" demişti.
© The Independentturkish
