Taliban hakimiyetinden bu yana, Afganistan'daki banka sistemi işleyemez hale geldi.
Bankalarda uzun kuyruklar oluştu. Vatandaş sınırlı miktar hariç bankadan parasını çekemiyor, haftada saadece 200 dolar çekebiliyor.
Sayılı bankalar hariç, bir çok bankaların kapısına kilit vuruldu.
Ülkede dolar rezervinin azalması, ithalatın azalmasına sebep oluyor ve vatandaşı açlık sınırına götürüyor.
Öte yandan, Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası, Afganistan'a para akışını durdurdu.
Afganistan'ın en büyük bankaları Afganistan Bank ve Merkez Bankası'nın dolar rezervleri ABD tarafından donduruldu.
Independent kameralarına konuşan işadamı Vahidullah, Ekonominin kötüye gittiğini söyledi ve şöyle devam etti:
"Bu gidişle benim gibi binlerce işadamı belki iflas edecek. Ticaret alanında bir yerlere kadar gelmiş olan Afgan işadamları, tekrar sıfırdan başlamak zorunda kalacak"
Bankada kuyruk’ta bekleyen Afgan vatandaşı Maşallah, 20 gündür para çekemediğini öne sürdü.
"Yirmi gündür ATM'ler ve kredi kartları çalışmıyor. Yurt dışından para çekemiyoruz. Ülke içine para akışını durdurmuşlar. Vatandaşlar zor durumda. Ekonomi batıyor ve işsizlik had safhada. Eğer durum iki veya üç ay böyle devam ederse, beklenmedik facialar ortaya çıkabilir.”
Doların olmayışı, ülke ihracatını da ciddi şekilde etkiledi. Afganistan'ın ihracat rakamı yüzde 10 iken, ithalat rakamı ise yüzde 90'lara ulaştı.
Bankacılık sektörünün iflas eşiğinde olduğunu savunan ekonomi uzmanı Profesör Alam Han Ahmadzai, bankalarda dolar rezervinin bittiğini ileri sürdü.
Profesör Ahmadzai şöyle devam etti:
"Taliban'ın yapmış olduğu açıklamalara göre, Afganistan eski devlet başkanı Eşref Gani ve beraberindeki eski devlet yetkilileri, bütün paraları götürdükleri anlaşılıyor. Ticaret bankalarına yatırılacak para reservi bulunmuyor. Bütün şirket hesapları kapanmış durumda. Bu hesaplar kapanınca da, ülkede ticari faaliyetler yapmak adeta imkansızlaşacak.”
Ekonomik facia yaşancak
Ticari faaliyetlerinin olmayışı, ülkeyi ekonomik çöküntüye götüreceğini ile getiren Ahmadzai, şöyle konuştu:
"Afganistanın yıllık ithalat miktarı 9 milyar dolar. Doların olmayışı ekonomiyi derinden etkiliyor. Dolayısıyla gıda fiyatları giderek artacak ve ekonomik faciaya yol açacak. Talibana yönelik yaptırımlardan dolayı yurt dışından doların akışı durmuş durumda. Ve bu ülke ekonomisini daha da etkileyecek”.
Ekonomi uzmanları, bu durumun üç ay daha böyle devam etmesi halinde, ülke nüfusunun yüzde 90'ının açlıkla karşı karşıya geleceğini öngörüyor.
Ülkenin Gayri Safi Yurtiçi Hasılasının yüzde 40’ını yabancı yardımlar oluşturuyordu.
© The Independentturkish
