Londra merkezli haber ajansı Reuters, dün akşam abonelerine Türkiye ve Rusya’nın girişimleriyle İdlib’de ateşkes ilan edildiğini duyurdu. Reuters haberini Rus medyasına dayandırdı.

Türkiye ve dünya haber ağları Reuters’in bu haberini manşetlere çektiğinde, Suriyeli muhaliflerin Hama kuzeyinde başlattıkları yeni saldırı dalgasının üzerinden 1 saat geçmişti ve Suriye’deki şiddetli çatışmalar da, Rusya ve Suriye hava kuvvetlerine ait SU ve MİG tipi savaş uçaklarının bombardımanı da devam ediyordu.

Suriye silahlı muhalefetinin en görünen yüzü olan Özgür Suriye Ordusu bileşenlerinin dahil olduğu Ulusal Kurtuluş Cephesi’nin sözcüsü Naci Mustafa telefonda “Bir savaş uçağı az önce bombardıman yaptı. Ateşkesin kabul edildiğine yönelik söylentilerin nereden çıktığını bilemiyoruz ama kesin bir şekilde uygulanan bir ateşkesin olmadığını söyleyebilirim” dedi. 

Muhalifler ateşkesi yalanlıyor

Aynı yalanlamayı, İdlib genelinde faaliyet gösteren muhalif örgütlerden biri olan Ceyş’ül İzze (İzzet Ordusu) de yaptı.

Muhaliflerin verdiği “ortada uygulanabilir bir ateşkes yok” bilgisi, Rusya ve muhalifler arasında yapılan ve toplamda 3 kez gerçekleşen ateşkes toplantılarının başarıya ulaşmadığını gösteriyor.

Independent Türkçe, UKC Sözcüsü Naci Mustafa’yla konuştu.

Biz ve diğer gruplar böyle bir ateşkes yapmadık. Hem rejim hem de Rus medyası 7 hafta boyunca ateşkes ilan edildiğini ilan edince şaşırdık. Bu ateşkes sanırım tek taraflı olarak açıklandı. Üstelik tek taraflı açıklanan bu ateşkesi de kendileri deliyor. Kefer Zeyta, Han Şeyhun, Maarat’un Numan’a füzeler atılıyor. Savaş uçakları bombalamaya devam ediyor.

Ateşkes talebi 2 hafta önce

2 hafta önce Rusya’nın ateşkes teklif ettiğini ancak muhaliflerin görüşmelerde Esad ve ona bağlı güçlerin bölgeden çekilmedikçe ateşkesi kabul etmeyeceğini söylediğini açıklayan Mustafa, “Onlar da kabul etmedi ve saldırılar devam etti. Daha sonra onlar tek taraflı ateşkes ilan etti. Bununla birlikte kendi ilan ettikleri ateşkesi havadan bombardımanla deldiler” ifadelerini kullandı.

Muhaliflerin son haftalarda Rusya ve rejim güçlerinin kontrol sağladığı bölgelere yönelik yeni operasyon başlatmaları ve bazı yerleri geri almaları dikkat çekiyor. Mustafa, “Bu güçleri durdurabilecek gücümüz kuvvetimiz bulunuyor. Esad ve Rusya tarafından gelen barbarca saldırıları engelleyebilecek güçteyiz” diyor.

Ancak birçok silahlı muhalif kaynağa göre muhaliflerin elinde hava bombardımanını engelleyecek teçhizat ve silah yok.

Görüşmeleri Türkiye de izledi

Ateşkesi görüşmek için yapılan toplantılarda her iki taraf da taleplerini net bir şekilde ileri sürdü ancak her iki taraf da birbirlerinin taleplerini karşılıklı olarak kabul etmedi. Ateşkes görüşmelerinin nerede yapıldığına yönelik net bir bilgi paylaşılmadı ancak Türkiye istihbaratından yetkililer de görüşmelerde hazır bulundu.

Muhaliflerin talepleri, Rusya’nın son 1 ay içinde şiddetli hava saldırılarıyla aldığı bölgelerden çekilmesi, Maarat’un Numan ve Han Şeyhun ilçelerine yönelik askeri baskının sona ermesi ve en az 3 ay boyunca herhangi bir hava saldırı aracının kullanılmaması.

Rejim tarafı ve Rusya bu talepleri kabul etmedi. 

Rusya HTŞ varlığını öne sürdü

Masaya “ılımlı” olarak nitelendirilen ÖSO’ya bağlı muhalifler gelse de Rusya ve Şam yönetimi alınan yerlerden çıkmayacaklarını bölgede faaliyet gösteren ve şu anda Heyet Tahrir Şam örgütü içinde yer alan eski Nusra Cephesi savaşçılarının varlığıyla açıklıyor. 

Rusya, HTŞ’yi Türkiye destekli muhalif grupların bölgeden çıkarmasını aksi durumda daha sert bir karşılık vereceklerini söylüyor. Ancak şu anda İdlib’i kaybetmemek için aralarında HTŞ’nin de bulunduğu neredeyse tüm silahlı muhalifler koordineli bir “savunma hattı” çizmiş durumda. Üstelik bu senaryo binlerce muhalifi birbirine düşürüp bölgede daha uzun sürecek bir çatışma ortamı yaratacağından desteklenmiyor.