Tarım Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürlüğü ile DSİ, "Burdur Gölü'nde Buharlaşmanın Azaltılması AR-GE Çalışması" kapsamında DSİ, Meteoroloji, Doğa Koruma ve Milli Parklar ile Su Yönetimi Genel Müdürlüğü ortak ekip oluşturdu. Bilinçsizce sulama ve drenajın yanı sıra buharlaşmanın da ciddi su kaybına yol açtığını tespit eden yetkililer, dört seçenekli proje hazırladı.
Dört havuz oluşturuldu
Milliyet'ten Önder Yılmaz'ın haberine göre pilot uygulama alanı olarak belirlenen Burdur Gölü'nde 100'er metrekare genişliğinde, 2 metre 20 santimetre derinliğinde dört havuz oluşturuldu. İlki "şahit" havuzu olarak seçildi. İkinci havuza "monolayer" diye tanımlanan, literatürde "palm yağı" olarak geçen, setil alkol, steril alkol ve söndürülmüş kireç karışımı konuldu. Üçüncü havuza siyah plastiklerden yapılan "gölge topları" (shade balls) konuldu. Dördüncü havuza ise yüzer güneş panelleri yerleştirildi.
Enerji üretimi için düzenek yapıldı
Güneş panellerinin enerji üretimi için de düzenek oluşturuldu. Üç yıl süren çalı0şmada yapılan hassas ölçümler, buharlaşmanın suyun normal halde bırakıldığı "şahit" havuzuna kıyasla, "monolayer" kimyasalının kullanıldığı havuzda yüzde 10.82, gölge toplarının kullanıldığı havuzda yüzde 67.26 ve yüzer güneş panellerinin bulunduğu havuzda ise yüzde 54.76 oranında engellediği belirlendi.
Gölge toplarının ciddi su tasarrufu sağlamasına rağmen içme suyu kaynağında kullanılması halinde arıtma tesislerinin "A2" standardından "A3" düzeyine çıkarılması zorunluluğu doğurduğu, bunun da ciddi mali kaynak ve yatırım gerektirdiği hesaplandı.
2.8 milyar TL'lik gelir elde edilmesi hesaplandı
Yüzer güneş panellerine ilişkin incelemede ise organik madde fitalatlarının suya fazla miktarda geçtiği belirlendi. Bu nedenle panellerin içme suyu kaynaklarının yüzeyine kurulmaması gerektiği, sulama suyu veya rekreasyon amaçlı alanlarda kurulmasında ise sakınca olmadığı tespiti yapıldı. Bu amaçla Burdur Gölü'nün 14 kilometrekarelik yüzeyine yönelik fizibilite çalışması yapıldı. Gölün yüzey alanı güneş enerji panelleriyle kaplandığında 5.22 milyon metreküplük buharlaşmayı azalttığı sonucu ortaya çıktı. Enerji üretim düzeneği uygulama hesaplarına göre de yıllık 2.453 gigavatlık elektrik üretimi ve bundan da 2.8 milyar TL'lik gelir hesaplandı.
Bakanlık onayını bekliyor
Tarım Bakanlığı Su Yönetimi Genel Müdürü Bilal Dikmen, "Buharlaşmayı azaltmada güneş enerji paneli ile gölge topu arasında sadece yüzde 8'lik bir fark var ama harcanan kaynak, parasal olarak gölge topunun bir dönüşü yok. Güneş enerji panellerini koyduğumuz zaman parasal olarak da bir dönüş sağlayıp döngü sağlayacağız. Bunu Enerji Bakanlığımıza bilgi olarak gönderdik ve bakanlığımız üzerinde şu anda çalışıyor" bilgisini verdi.
Bakanlığın uygun bulması halinde; 200 doğal göl, 822 adet baraj ve 507 göletten içme suyu olarak kullanılmayanların üzerine yüzer güneş panelleri kurulacak. Böylece hem su kaybı ve kuraklığın etkisi azaltılacak hem de milyarlarca TL'lik elektrik üretimi sağlanacak.
Milliyet
