ABD'de Leonie Brinkema isimli bir federal bir yargıç, yapay zekanın ülke yasaları uyarınca mucit olarak kabul edilemeyeceğine ve herhangi bir icadın patentini alamayacağına karar verdi.
Söz konusu karar; yapay zekanın patent almasına izin verilmesi gerektiğini savunan uluslararası girişim Yapay Mucit Projesi'nden Stephen Thaler'ın açtığı davanın sonucunda alındı.
Thaler bu davada, yapay zeka sistemlerinin de teknolojik icatların patentini tıpkı insanlar ve firmalar gibi alabileceğini savunuyordu.
Öncelikle girişimci, DABUS adlı yapay zeka sisteminin, yeni bir tür yanıp sönen ışık ve bir içecek kabının patentini alması için ABD Patent ve Ticari Marka Bürosu'na başvurmuştu.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Patent bürosu, birkaç ay süren bürokratik işlemlerin sonucunda Thaler'ın isteğini reddetmiş, bir makinenin gerçek bir insan olmadığı için mucit diye nitelenemeyeceğini söylemişti.
Büronun açıklamasında makinenin kendisinin, insanlar tarafından icatlar yaratmak için kullanılan bir araç olduğu ifade edilmişti.
Bunun ardından Thaler, patent bürosuna dava açmıştı.
Ancak Yargıç Brinkema, büronun patent yasalarını doğru uyguladığı kararına vardı. Ülkenin patent yasasının 2011 tarihli son versiyonunda ABD Kongresi, mucit kavramını "birey" diye tanımlıyordu. Brikema, kararı işte buna dayanarak aldığını söyledi.
Yargıç, Kongre'nin mucitler için şahıs zamirlerini kullandığını ve açıkça gerçek bir insana atıfta bulunduğunu savundu.
Öte yandan yargıç, bunun mutlak bir karar olmadığını, yapay zekanın gelecekte bir mucit diye nitelenebileceğini de sözlerine ekledi.
"Ancak o gün henüz gelmedi ve gelirse patent yasasının kapsamını genişletmek isteyip istemediğine Kongre karar verir" diyen Brinkema, şöyle devam etti:
Teknoloji geliştikçe yapay zekanın mucitlik kavramını tatmin edebilecek bir düzeye ulaştığı bir zaman gelebilir.
Davacı Thaler ise kararı sert eleştirdi. "Yapay zekanın buluşları için patent korumasını reddetmek, sosyal açıdan değerli buluşların üretimini teşvik etmez" diyen davacı, sözlerini şöyle sürdürdü:
Bu ret, patent sistemini baltalamakla tehdit ediyor.
Patent bürosundan yapılan açıklamada ise verdikleri ret kararının, mevcut haliyle yapay zekanın "insan müdahalesi olmadan herhangi bir şey icat edemeyeceği ve yazamayacağı" inancını yansıttığını bildirdi.
Öte yandan, Yapay Mucit Projesi'ni yöneten hukuk profesörü Ryan Abbott, ekibin bu karardan dönülmesi için temyize gideceğini açıkladı.
Independent Türkçe, Gizmodo, Bloomberg
Derleyen: Çağla Üren