Kritik tarihlerle Taliban'ın 4 aylık ilerleyişi

Örgüt, Afganistan ordu güçlerine karşı kısa sürede üstünlük sağlamıştı

Taliban güçleri, dün Kabil'de Cumhurbaşkanlığı Sarayı'na girmişti (AP)

ABD ordusu çekilirken Afganistan'ın tüm büyük şehirlerinin kontrolünü ele geçiren Taliban, pazar itibarıyla başkent Kabil'e girmeye başladı.

Taliban, milyarlarca dolar harcanarak oluşturulduğu ve 350 bin civarında askerle polise sahip olduğu bildirilen Afganistan ordu güçlerine karşı kısa sürede üstünlük sağladı.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

İşte kritik tarihlerle Taliban'ın Afganistan'ı ele geçirmesinin hikayesi:

14 Nisan: ABD ve Taliban'ın kararlaştırdığı 1 Mayıs tarihli son çekilme süresi uzatıldı. ABD Başkanı Joe Biden, ABD birliklerinin 1 Mayıs'ta başlayıp 11 Eylül'de sona erecek şekilde Afganistan'dan çekileceğini duyurdu.

4 Mayıs: Taliban militanları, güneydeki Helmend eyaletinde Afganistan ordu güçlerine yönelik büyük bir saldırı başlattı. Örgüt bu sırada en az 6 ilde saldırılar düzenliyordu.

11 Mayıs: Çatışmalar ülke genelinde yoğunlaşırken, Taliban başkent Kabil'in hemen dışındaki Nerkh bölgesini ele geçirdi.

7 Haziran: Üst düzey hükümet yetkilileri, 24 saat içinde çatışmalarda 150'den fazla Afgan askerinin öldüğünü açıkladı. Ülkedeki 34 eyaletin 26'sında çatışmaların sürdüğü bildirildi.

22 Haziran: Taliban ülkenin kuzeyinde bir dizi saldırı başlattı. Birleşmiş Milletler'in Afganistan elçisi, 370 bölgeden 50'sinden fazlasının Taliban kontrolüne geçtiğini duyurdu.
 


2 Temmuz: ABD birlikleri Afganistan'daki ana askeri üssünden, yani Kabil'den araçla bir saatlik mesafedeki Bagram Hava Üssü'nden sessizce çekildi.

5 Temmuz: Taliban, Afgan hükümetine ağustosta yazılı bir barış planı önerisi sunabileceklerini söyledi.

21 Temmuz: ABD ordusundan üst düzey bir general, Taliban'ın ülkedeki bölgelerin yaklaşık yarısını kontrol ettiğini duyurdu. General, örgütün çok hızlı ilerlediğini vurguladı.

25 Temmuz: ABD, Afganistan ordu güçlerini "gelecek haftalarda" yoğun hava saldırılarıyla desteklemeye devam edeceğine dair söz verdi.

26 Temmuz: Birleşmiş Milletler, mayıs ve haziranda artan şiddet olaylarında yaklaşık 2 bin 400 sivilin öldürüldüğünü veya yaralandığını açıkladı.

6 Ağustos: Ülkenin güneyindeki Zaranj, yıllar sonra Taliban'ın eline geçen ilk eyalet başkenti oldu. Bu şehir, Nimruz eyaletinin merkezi konumunda.

13 Ağustos: Kandahar da dahil olmak üzere 4 eyalet başkenti daha bir günde Taliban kontrolüne geçti. Batıda, bir diğer önemli şehir olan Herat işgal edildi ve Afganistan'ın önde gelen savaş komutanlarından Muhammed İsmail Han, Taliban'a teslim oldu.

14 Ağustos: Taliban, Mezar-ı Şerif'i ve Kabil'in sadece 70 km. güneyindeki Lovgar eyaletinin başkenti Pul-i Alem'i ele geçirirken çok az bir direnişle karşılaştı. Bu sırada ABD, kendi sivil yurttaşlarını Kabil'den tahliye etmek için daha fazla asker gönderdi. Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani ise sonraki adımlar konusunda yerel ve uluslararası ortaklarla istişarelerde bulunduğunu söyledi. Aynı gün Taliban,  Özbek lider Raşid Dostum Mezar-ı Şerif'teki sarayına girdi ve şatafatlı saraydan görüntüler paylaşıldı.

15 Ağustos: Taliban, Kabil'i çevreleyen kilit şehir Celalabad'ı savaşmadan ele geçirdi. Bunun ardından ABD'nin, diplomatlarını helikopterle tahliye ettiği sırada Taliban militanlarının Kabil'e girdiği aktarıldı.

Taliban'ın Kabil'e dayanmasının ardından Afganistan'ı terk ettiği aktarılan Cumhurbaşkanı Gani'den ilk açıklama da 15 Ağustos'un son saatlerinde geldi. Sözlerine "Sevgili yurttaşlar" diye başlayan Gani, "Bugün zor bir seçimle karşılaştım. Ya saraya girmek isteyen silahlı Taliban ile yüzleşmeliyim ya da son 20 yıldır hayatımı onu korumaya ve beslemeye adadığım ülkeyi terk etmeliyim" dedi.

Bu esnada Taliban, Kabil'de Cumhurbaşkanlığı Sarayı'na da girdi. Bir Taliban sözcüsü, Afganistan'da Eşref Gani hükümeti ve orduyla çalışanlar için af ilan edeceklerini söyledi.

 

Independent Türkçe, Reuters, Cumhuriyet, Euronews, AA

Derleyen: Çağla Üren

DAHA FAZLA HABER OKU