Afganistan'ın pek çok vilayetini kontrol altına alan ve başkent Kabil'de de yönetimi ele geçiren Taliban, ülkede savaşın bittiğini duyurdu.
Örgütün sözcüsü Muhammed Naim, ülkenin ne tür bir rejimle yönetileceğinin kısa süre içinde açıklanacağını duyurdu. Naim, Taliban'ın tecrit içinde yaşamak istemediğini belirterek uluslararası topluma diyalog çağrısı yaptı. Sözcü, tüm taraflarla barıştan yana olduklarını vurguladı.
Naim, uluslararası topumun endişelerini diyalog yoluyla çözmek istediklerini belirterek "Tüm ülke ve kuruluşlardan bütün sorunların çözümü için bizimle masaya oturmalarını istiyoruz" dedi.
Peki Taliban'ı uluslararası arenada kimler tanıyacak?
Britanya'nın Daily Mail gazetesi; Türkiye, Pakistan, Çin ve Rusya'nın Taliban yönetimini resmen tanımaya hazırlandığını öne sürdü.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Jack Wright ve Jack Newman imzasıyla yayımlanan haberde, pek çok çevre tarafından Taliban'a destek vermekle suçlanan Pakistan'ın grupla masaya oturabileceği yazıldı.
Zira Pakistan Dışişleri Bakanı Şah Mahmud Kureyşi 15 Ağustos'ta, "Zamanı geldiğinde uluslararası mutabakat, saha gerçekleri ve Pakistan'ın ulusal çıkarları doğrultusunda Taliban hükümetini tanıyacağız" diye konuştu.
Afganistan'daki durumun hızlı şekilde değiştiğini dile getiren Kureyşi, Afganistan meselesini yakında Çin, İran, Özbekistan, Türkmenistan ve Hindistan gibi komşu ülkelerle görüşeceklerini bildirdi.
Daily Mail, Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, Pakistan Cumhurbaşkanı Arif Alvi'ye pazar günü yaptığı görüşmedeki açıklamalarından yola çıkarak Türkiye'nin de Taliban'ı tanıyabileceğini öne sürdü.
Bu açıklamalarda "Son dönemde çatışmaların yoğunlaştığı Afganistan'a barış ve istikrarın gelmesi konusunda da Pakistan'a hayati görevler düşüyor" diyen Erdoğan, sözlerine şöyle devam etti:
Türkiye olarak İran üzerinden gerçekleşen, yoğunlaşan bir Afgan göçmen dalgasıyla karşı karşıyayız. En başta bölgenin ve Afganistan'ın bir an önce istikrara kavuşturulması için her türlü çabayı göstermeye devam edeceğiz. Bunun için de Pakistan'la işbirliğimizi artarak sürdürmemiz gerekiyor. Elimizdeki tüm imkanları bu doğrultuda seferber etmekte kararlıyız. Giderek artan istikrarsızlığın, Afganistan'dan yeni bir göç dalgasını tetiklemesi yönündeki endişeleri ancak bu şekilde ortadan kaldırabiliriz.
"Afganistan'ı Afganlar yönetmeli"
Çin ise temmuzun sonlarında Taliban'ın üst düzey yetkililerinden Molla Abdülgani Birader liderliğindeki bir heyetle Tiencin kentinde görüşmüştü.
Görüşmede Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, Afganistan'ın egemenliği, bağımsızlığı ve toprak bütünlüğüne saygı duyduklarını, bu ülkenin iç işlerine karışılmaması konusunda ısrarcı olduklarını vurgulamıştı.
Yi, Washington yönetiminin Afganistan politikasının başarısızlığa uğradığını belirterek, ülkedeki tüm tarafların, "Afganistan'ı Afganlar yönetmeli" ilkesi temelinde bir an önce barışı tesis etmesi gerektiğinin altını çizmişti.
Görüşmenin ardından Taliban, Çin'in, Afgan ekonomisinde daha büyük bir rol oynamasını umduklarını açıklamıştı.
Çin, 2019'da da bir Taliban heyetine ev sahipliği yapmıştı. Heyet, Çin'in o dönemde Afganistan özel temsilcisi olan Dıng Şicün'le görüşmüştü.
Daily Mail, Çin'de son dönemde devlete ait basın organlarının Taliban'ı tanıma üzerine haberler geçmeye başladığını yazdı.
Ayrıca Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Çunying bugün yaptığı açıklamada, "Çin, Afgan halkının kendi kaderini bağımsız olarak belirleme hakkına saygı göstermekte ve Afganistan ile dostane ve iş birliğine dayalı ilişkileri sürdürmek istemektedir" dedi.
Afganistan'ın büyük değişimlerden geçtiğine dikkati çeken Çunying, Çin'in Afgan halkının dilek ve tercihlerine saygı duyacağı vurgusunu yaptı.
Rusya, Molla Abdülgani Birader'le görüşecek
Haberde Rusya'nın, Taliban'la halihazırda mevcut yakın ilişkilerine dikkat çekildi. Zira Rusya basını, Taliban'ın Rusya diplomatik misyonunun güvenliğini garanti ettiğini bildirdi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Afganistan Özel Temsilcisi Zamir Kabulov, ülkedeki durumdan endişe duymadıklarını, çünkü hem Taliban hem de Afgan hükümetiyle iyi ilişkileri olduğunu söyledi.
Kabulov, Taliban liderlerinden Molla Abdülgani Birader'le Katar'ın başkenti Doha'da görüşeceklerini de açıkladı. Rus haber ajansı Interfax, görüşmenin 17 Ağustos'ta gerçekleşeceğini duyurdu.
Bununla birlikte Rusya Dışişleri Bakanlığı, Taliban'ı tanımak için acele etmeyeceklerini vurguladı.
Taliban sözcüsü Suhail Shaheen de Rusya'yla iyi ilişkilere sahip olduklarını kaydetti.
Independent Türkçe, Daily Mail, AFP, AA, TRT Haber, Gazete Duvar
Derleyen: Uğurcan Yıldız