Arıların temel matematik yapabilecek ve sıfırı ayırt edebilecek kadar akıllı olduğu biliniyordu. Yeni araştırmalara göre arılar sembol ve sayılar arasındaki bağlantıyı da kavrayabiliyor.

Bilim insanları ilk defa bal arılarını karakterlerle sayıları eşleştirmeleri için eğitti. Örneğin arılar “iki”nin iki muz, iki ağaç veya iki şapkayı temsil ettiğini ayırt edebiliyor.

Çalışma, küçük beyinlerine rağmen arıların insan ürünü sembolik dil gibi karmaşık fikirleri öğrenebildiğini ortaya koyuyor. Primat ve kuşların bu kabiliyete sahip olduğunu kanıtlayan eski çalışmalar bulunmakla birlikte, ilk defa bir böceğin bu yeteneğe sahip olduğu keşfedildi.

Bunun, “canlı türleri arasında iletişim için heyecan verici yeni keşiflere” öncülük edebileceğini belirten, RMIT Üniversitesi öğretim üyesi Adrian Dyer şunları dile getirdi:

Rakamları çocukken öğrenen kişiler olarak bunu kanıksıyoruz ancak ‘4’ün neyi temsil ettiğini kavramak gelişmiş bir bilişsel yetenek düzeyini gerektiriyor. İnsan beyninde 86 milyardan fazla nöron bulunurken arılar için bu rakam bir milyondan daha az. Ayrıca 600 milyon yıllık bir evrim süreciyle ayrışıyoruz.

Dr. Dyer, “Minyatür beyinlerin bu gibi karmaşık sayısal becerileri nasıl kavradığını keşfetmek, matematiksel ve kültürel düşüncenin insanlarda ve muhtemelen diğer hayvanlarda da nasıl geliştiğini anlamamıza yardımcı olacaktır” dedi.

Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences adlı bilimsel yayında yer verilen araştırmaya göre; bu keşif, arıların bilgi işleme konusundaki etkili yaklaşımını taklit eden yeni programlama modellerini meydana getirebilir.

Araştırmada, arılar, karakterlerle ögeleri eşleştirerek Y şeklindeki labirente girmeleri için eğitildi ve doğru seçimi yapan arılar ödüllendirildi.

Arılar, iki farklı şekil arasında seçim yaparak Y-şeklindeki labirente girmeleri için eğitildi / Fotoğraf: RMIT Üniversitesi

Daha sonra arıların karakterleri aynı miktardaki ögelerle eşleştirip eşleştiremeyeceği test edildi. İkinci bir grupsa, ögelerin miktarını rakamlarla eşleştirmek üzere eğitildi.

Her iki grubun da kendi özel eğitimini kavradığı görülse de tam tersiyle test edildiğinde (karakterden sayıya veya sayıdan karaktere) gruplar ilişkilendirmeyi tersine çeviremedi ve ne yapacaklarını kavrayamadı.

Howard, “Bu, arıların algıladıkları sayı ve sembolleri (insanlara benzer şekilde) beyinlerinin farklı bölgelerinde işlediklerini gösteriyor” dedi ve ekledi:

Sonuçlar, bal arılarının, rakamları öğrenen ve karmaşık görevleri gerçekleştiren hayvanlarla aynı seviyede olmadığını göstermektedir. Elde ettiğimiz sonuçlarla; öğrenme, görevleri tersine çevirme ve beynin kavramlar arasındaki bağlantı ve ilişkiyi nasıl oluşturduğuna dair çıkarımlarda bulunabiliyoruz.

Geçmiş çalışmalarda da; güvercin, papağan, şempanze ve maymun gibi bazı hayvanlar sembollerin sayıları temsil ettiğini öğrenebilmişti.

Örneğin şempanzeler, Arapça numaraları öğrenmiş ve bunları doğru şekilde sıralayabilmişlerdi. Alex adlı Afrika gri papağanı ise rakamları ve toplama işlemi yapmayı öğrenmişti.

Dr. Dyer, “Arıların beyninin bilgiyi nasıl düzenlediğini anlamak, doğadan ilham alan çözümlerin önünü açıyor. Karmaşık sorunlara çözüm ararken, doğanın genellikle bunu çok daha zarif ve verimli bir şekilde yaptığını tespit ediyoruz” dedi.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news

Independent Türkçe için çeviren: Nezir Sümerkan