Dünyanın en zengin kişisi unvanlı Jeff Bezos, 20 Temmuz'da uzaya çıkmaya hazırlanıyor. Bu uçuş, Bezos'un sahibi olduğu Blue Origin firmasının New Shepard adlı roketinin ilk mürettebatlı uçuşu niteliğinde.

Uzmanlara göreyse bu uçuş, diğer uzay uçuşlarının çoğu gibi tehlikeli olacak. Livescience'ın konuştuğu uzmanlar, Bezos'un kaza geçirme ihtimalini yaklaşık 200'de 1 olarak hesapladı. Bu son derece yüksek bir risk olsa da mürettebatın hayatta kalma ihtimali epey fazla.

Amazon'un eski CEO'su Bezos'un yolculuğu, NASA'nın Apollo 11 görevinin Ay'a inişinin 52. yıldönümüne denk geliyor. Bezos, diğer üç ekip üyesiyle birlikte 11 dakikalık bir yolculuğa katılacak. Otonom çalışan ve 6 yolcu alabilen New Shepard kapsülü, Teksas'ta bir uzay kompleksinden 100 kilometre yüksekliğe fırlatılacak.

Bezos'un en büyük rakiplerinden, Britanyalı milyarder Richard Branson, birkaç gün önce kendi firması Virgin Galactic'le başarılı bir uçuş gerçekleştirmişti.

Ancak uzay uçuşu, doğası gereği riskli bir iş. NASA için risk hesaplamaları yapan Joseph Fragola'ya göre bu riski etkileyen ana faktörler arasında fırlatma şirketinin deneyimi, aracın gerçekleştirdiği fırlatma sayısı ve kullanılan roket motorunun türü yer alıyor.

Blue Origin, mürettebatsız testlerde New Shepard'ı 15 kez uçurdu. Bunlardan biri, kısmen başarısızlıkla sonuçlanmıştı; yolcu kapsülü güvenli bir şekilde inmiş, roket güçlendiricisiyse düşmüştü.

Fragola bu uçuşları "son derece olumlu" diye niteledi.

NASA araçlarının risk analizinde görev alan elektrik mühendisi Blake Putney de New Shepard'ın yörüngeye girmeyeceğini, yalnızca kısa bir gezintiye çıkacağını aktarıyor.

Putney ayrıca, araçta nispeten basit bir tek motor kullanıldığını da hatırlatıyor.

New Shepard'ın BE-3 (Blue Origin-3) motoru, kalkış sırasında yaklaşık 50 bin kilogramlık itiş gücü üretiyor. Bu, fırlatma rampasında toplam 544 bin kilogramlık itiş kuvveti oluşturan NASA motorlarının yanında çok daha az.

Putney'ye göre seyahat süresi ve motorların karmaşıklığı ne kadar artarsa arıza riski de o kadar fazla oluyor.

Öte yandan her iki uzman da birçok kez kullanılmış ve mühendislik ekiplerinin hataları düzeltmesine olanak tanımış fırlatma araçlarının çoğunun, bin uçuşta kabaca bir kez başarısız olma ihtimali bulunduğunu söylüyor.

Fragola, "Uçaklarla karşılaştırıldığında bu korkunç" diyor ve ekliyor:

ABD'deki bir uçak şu anda 100 milyonda 1 ila milyarda 1 arasında risk taşıyor.

Blue Origin'in şu ana kadarki deneyimini göz önüne alan Fragola, rokette bir şeylerin yanlış gitme ihtimalinin, "yüzde 1 ila 500'de 1" olduğunu tahmin etti. Fragola'ya göre en yakın tahminse 200'de 1'e denk geliyor.

Yine de New Shepard'ın mürettebat kapsülü, motordan uzakta olduğundan bir felaket durumunda ayrılıp kaçma fırsatına sahip. Bu da yolcuların güvenliğine ilişkin tahminleri iyileştiriyor.

Bu nedenle Fragola, Bezos ve diğer yolcuların bu seyahatten sağ çıkmama ihtimalini binde 1 olarak tahmin ediyor.

ABD Ulusal Güvenlik Konseyi'nin verilerine göre bu oran, ortalama bir yurttaşın boğularak ölme riskiyle hemen hemen aynı.

Fragola, uçuşta Jeff Bezos'a katılmak isteyip istemediği sorusuna ise şöyle yanıt veriyor:

Kesinlikle isterdim. Parasını siz ödeyin, ben orada olacağım!

Blue Origin, söz konusu uçuş için bir koltuk fiyatını müzayedede açık artırmaya sunmuştu. Koltuk, tam 28 milyon dolara satılmıştı.

Uçuşta Bezos'un kardeşi Mark Bezos, NASA'nın Mercury 13 görevinden 82 yaşındaki Wally Funk ve 18 yaşındaki fizik öğrencisi Oliver Daemon yer alacak.

28 dolara bilet satın alan kişinin ismi bilinmiyor. Söz konusu kişinin biletini Daemon'a bağışladığı ifade ediliyor.

Independent Türkçe, Livescience, Space

Derleyen: Çağla Üren