Taliban, ABD ve NATO güçlerinin Afganistan'dan asker çekmesinin ardından, Türkiye'nin başkent Kabil'deki havalimanının güvenliğini sağlama ve işletme teklifini reddetti.

Taliban sözcülerinden Zabihullah Mücahid, Arab News'e yaptığı açıklamada "İster Amerika olsun ister Türkiye, hiçbir ülkenin askerlerini bulundurmaya devam etmesine izin vermeyeceğiz. Türkiye'nin böyle bir niyeti varsa İslam Emirliği buna şiddetle karşı çıkacak. Hiçbir yabancı gücün herhangi bir isim altında ülkede bulunmasını kabul etmeyeceğiz" dedi.

"Hangi ülkeye ait olursa olsunlar yabancı güçlerin Afganistan topraklarındaki varlığı kabul edilemez" diye konuşan Mücahid, şunları söyledi:

Bildiğiniz gibi Türkiye de bir NATO üyesi. Burada 20 yıl kaldılar ve savaşın bir kısmında yer aldılar. Böyle bir hata yapmamalılar. Afganistan'da asker bulundurmaya devam etmek istiyorlarsa şüphesiz Afganlar onlara da diğer işgalcilere davrandığı gibi davranacaktır.

Taliban'ın Doha'daki sözcüsü Süheyl Şahin de, Reuters'a yaptığı açıklamada, "Türkiye son 20 yılda NATO'nun bir parçasıydı, dolayısıyla 29 Şubat 2020'de ABD'yle imzaladığımız anlaşma kapsamında Afganistan'dan çekilmeliler" ifadelerini kullandı. Şahin, "Diğer yandan Türkiye büyük bir Müslüman ülke ve Afganistan'la tarihi bağları var. Gelecekte Afganistan'da yeni bir İslami hükümet kurulduğunda Türkiye'yle yakın ve iyi ilişkiler kurmayı umuyoruz" dedi.

Arab News'e konuşan Katar'daki bir diğer Taliban sözcüsü Muhammed Naim de, Afganistan'da herhangi bir yabancı güce ihtiyaç olmadığını belirterek "Ülkenin güvenliği sadece Afgan halkının sorumluluğundadır ve yabancı sivillerin korunması da İslami bakış açısına ve uluslararası ilkelere göre yaşadıkları ülkelerin sorumluluğudur" diye konuştu.

Türkiye ne önermişti?

ABD Başkanı Joe Biden, 11 Eylül'e dek Afganistan'daki tüm ABD askerlerinin çekilmesi talimatı vermişti. NATO güçlerinin de nisan sonu itibarıyla Afganistan'dan çekilmeye başladığı bildirilmişti.

Türkiye'nin ülkede NATO misyonu kapsamında Afgan güçlerini eğitmekle görevli 500'den fazla askeri bulunuyor. ABD ve diğer NATO güçleri sık sık Taliban'ın saldırılarıyla karşı karşıya kalsa da örgüt çoğunlukla Türk askerine yönelik saldırılardan kaçınıyor.

Savunma Bakanı Hulusi Akar, salı günü yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullanmıştı:

Afganistan ile ilgili ABD'lilerle görüşüyoruz. Salı günü NATO Savunma Bakanları Toplantısı'nda konuştuk, ABD'liler ile heyetler arasında konuşuluyor. Bizim şartlara bağlı olarak Afganistan'da kalma niyetimiz var. Şartlarımız nedir? Siyasi, mali ve lojistik destek. Bunlar yapıldığı takdirde biz Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı'nda kalabiliriz. Şartlarımızla ilgili cevabı bekliyoruz. Bununla birlikte Afgan halkı bizim kardeşimiz. Hedef Afganistan'da sulhu, sükunu sağlamak. Bizim tarihi kardeşliğimiz var. Afgan halkı istediği müddetçe Afganistan'da kalabilmek, yardımcı olabilmek istiyoruz.

ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü John Kirby de, ABD'nin çekilmesinden sonra Afganistan'ın başkenti Kabil'deki Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı'nın güvenliği için Türkiye ile ön görüşmeler yaptıklarını belirtmişti.

Reuters konuyla ilgili haberinde, Taliban'dan gelen açıklamanın Kabil'de diplomatik temsilcilikleri bulunan ülkeler ve uluslararası organizasyonlar açısından topyekun bir savaşın Kabil'i tehdit etmesi durumunda personellerini bölgeden güvenli bir biçimde nasıl çıkartacaklarına ilişkin ciddi soru işaretleri doğurduğunu yazdı.

Eski Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai'nin danışmanlarından Tarık Ferhadi, Taliban'ın Türkiye'nin teklifini, "askeri bir strateji kapsamında" reddettiğini belirterek "Bu Taliban'ın (Devlet Başkanı Eşref) Gani'nin tamamen teslim olmasını sağlamaya yönelik askeri hedefinin bir parçası olabilir. Taliban'ın askeri stratejisinin Afgan hükümetini kendisini besleyen uluslararası toplumdan koparmak olduğu çok açık” dedi. Ferhadi, bu stratejinin Taliban açısından da bir risk olduğunu belirterek "NATO müttefikleri aynı zamanda Afganistan'a insani yardım tedarik ediyor ve Taliban da bunun sürmesi gerektiğini kabul ediyor" diye konuştu.

Ferhadi, "Türkiye'yle bir sorunları varsa bu görevle (havalimanının güvenliği) ilgili kabul edilebilir bir alternatif sunmalılar" ifadelerini kullandı.

Independent Türkçe, Arab News, Reuters, AA