(Şii) Hizbullah, müttefiki (Maruni Hristiyan) Özgür Yurtsever Hareket Genel Başkanı Cibran Basil’i, Temsilciler Meclisi Başkanı Nebih Berri’ye bir şans verme hususunda ikna edemedi. Berri, yeni hükümetin doğumunu geciktiren engelleri aşma umuduyla, çıkmaza giren hükümeti kurma istişareleri hattına dahil olmuştu. Basil’in İçişleri Bakanlığı’nın Cumhurbaşkanı Mişel Avn’ın payına verilmesi şartıyla, ‘yeni hükümetteki bakanlıkların üçte birini alma’ ısrarı devam ederken süreç başlangıç noktasına geri döndü.
Şarku’l Avsat’ın ilgili siyasi kaynaklardan edindiği bilgilere göre Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ın siyasi danışmanı Hüseyin Halil, geçen cumartesi günü Basil ile bir araya geldi. Kaynaklar, görüşmede Halil’in Basil’i Temsilciler Meclisi Başkanı Berri’nin ortaya koymaya hazırlandığı girişime destek vermesi için ikna etmeye çalıştığını açıkladı. Ancak kaynaklara göre 18 bakandan oluşacak hükümette İçişleri Bakanlığı’na ilişkin anlaşmazlığa yönelik çözümün kendisine bırakılmasına rağmen, Berri’nin girişiminde ‘bakanlıkların üçte birinin’ partisine verilmemesi nedeniyle Halil, Basil’i yumuşatmayı başaramadı.
Kaynaklara göre Halil, Başkan Berri’ye ‘başlatmayı düşündüğü girişim hakkında’ Basil’den onay alamadığı bilgisi verdi. Hükümeti kurmakla yetkili Saad Hariri ise Nebih Berri’nin söz konusu girişimi karşısında ‘Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Lübnan’ı kurtarmak üzere önerdiği girişime’ engel teşkil etmediği sürece esneklik gösteriyor.
Hizbullah’ın, müttefiki Basil’e baskı yapma niyetinde olmadığını belirten kaynaklar, Berri’nin ortaya koymaya hazırlandığı girişimle sürece dahil olmasından da memnun olduğunu ifade etti. Kaynaklar, Hizbullah’ın, müttefikinin tepkisinden rahatsız olduğunu, ancak bunu dile getirmekten kaçındığını söylerken, “Hizbullah, Hristiyan sokaklarında siyasi bir örtüyü güvence altına alacak bir alternatifin olmaması nedeniyle Özgür Yurtsever ile ilişkilerini tehlikeye atmak istemiyor” dedi.
Aynı kaynaklar Hizbullah’ın, Basil’in görüşünde en üst düzeyde ısrar ettiğini belirtirken, “Berri’nin girişimini destekleyerek Basil’den ayrılmak sadece, müttefiki kendisini terk ettiği için ÖYH’de bir sıçrayışa neden olacak” dedi. Bu terk edilişin, başkanlık süresi biter bitmez Avn’ın yerine aday olma ümidi tıkanana kadar cumhurbaşkanlık yarışına uzayabileceği ifade edildi. Basil’in, Hariri’nin bir hükümet kurmasına karşı olduğunu söyleyen kaynaklar, hükümet istişarelerinde bir taraf olmaktan uzak dursa bile Avn ile aynı tavrı paylaştığını vurguladı.
Kaynaklara göre Basil, hükümeti krizden kurtarma kapısını açacak tüm siyasi pencereleri kapatıyor. Cibran Basil’in Hariri karşısında tırmanışını sürdürdüğünü söyleyen kaynaklar, Hristiyan sokaklarında kaybetmeye başladığı şeyi geri kazanacağına dair bahis oynadığını ifade etti.
Kaynaklar, Avn için önemli olan durumun ise cumhurbaşkanlığı döneminde geriye kalanları kurtarmak olduğunu belirtirken, Cumhurbaşkanının şu anda müzakerelerde kendi adına hareket eden siyasi varisi Basil’i genelleştirmeye çalıştığını vurguladı. Aynı kaynaklar, Kamu Güvenliği Genel Müdürü Tümgeneral Abbas İbrahim’in üstlendiği arabuluculuğa da dikkati çekerek, İbrahim’in Avn’ın ilk onayını aldıktan sonra bir dizi fikir önerdiğini söyledi.
Kaynaklar, Hariri ile İbrahim arasında bir sorun olmadığını, ancak uzlaşılarının da yeterli olmadığını belirtirken, Avn’ın da daha önce hükümetin 18 bakandan oluşması ve ‘hiçbir tarafın bakanlıkların üçte birini alması’ yönünde ısrarcı olmadığı konularında uzlaşı sağladığını hatırlattı. Aynı şekilde kaynaklar, Avn’ın daha sonra ise tavrından geri adım attığını ve hükümetin 20 bakandan oluşmasında ısrar ettiğini vurguladı. Kaynaklar ayrıca, Abbas İbrahim’in görüşmelerinde Avn’dan herhangi bir resmi öneri taşımadığını ve bu durumun, arabuluculuğuna engel koyduğunu vurguladı.
Öte yandan Müstakbel Hareket içerisinden kaynaklar, Hariri’nin İbrahim’den herhangi bir girişim hakkında bir bilgi almadığını belirtti. Saad Hariri’nin İbrahim ile iki haftadan uzun bir süredir görüşmediğini söyleyen kaynaklar, “Öncelikle, bize sunulmamış bir öneriyi nasıl reddedelim? Hükümet düğümünün Basil’in ‘yeni hükümetteki bakanlıkların üçte birini alma’ ısrarından kaynaklandığını ve Avn’ın da onu tüm önerilerinde selamladığını görüyorsunuz” şeklinde konuştu.
Siyasi kaynaklar, sorunun İçişleri Bakanlığının kendi belirlediği bir isme verilmesinde ısrar eden Avn ve ‘bakanlıkların üçte birinin’ kendisine verilmemesi halinde hükümete güven vermeyi reddeden Basil arasında rol dağılımı olduğunu vurguladı.
Aynı şekilde ülkede siyasi sınıf bataklığa gömülürken siyasi kriz ise tırmanıyor. Ülkede yaşamsal ve toplumsal koşulların bozulmasını protesto etmek için sokaklara dökülen vatandaşların çığlıkları göz ardı edilerek hükümeti kurma süreci karşısındaki engeller de devam ediyor.
Bu bağlamda Hizbullah, Basil’in şartlarına teslim olmaya karar verdi. Hizbullah heyetinin bugün Moskova’ya yapmayı planladığı ziyareti, onu müttefikine dair konumunu yeniden gözden geçirmeye itecek herhangi bir etki sağlamayacak. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov başkanlığındaki Rus isimlerden, Fransız girişimini ve Hariri’nin bakış açısını destekleyen sözler duyacak olmasına rağmen ziyareti, Suriye’de Moskova ile güvenlik ve askeri işbirliğinin siyasi bir uzantısı olarak gelişti.
Öte yandan geçen cumartesi günü (Dürzi) Lübnan Demokrat Partisi (LDP) Genel Başkanı Talal Arslan ile bir araya gelen (Dürzi) İlerici Sosyalist Parti (İSP) Genel Başkanı Velid Canbolat, ülkenin bir boşluğa sürüklendiğine karşı uyardı. Canbolat, Dürzilerin bir anlaşmazlığa düşmemesi için hükümetin 20 bakandan oluşmasına itiraz etmiyor.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish