Kaplıca tedavileriyle kıyaslayınca toz haline getirilip salyayla karıştırılan taşın vücudunuza sürülmesi pek iç açıcı gelmeyebilir.

Ne var ki bilim insanları sakallı kapuçin maymunlarının bu tekniği parazitleri önlemek için tedavi yöntemi olarak kullandığını düşünüyor.

Primatlar üzerine yürütülen ve pazartesi günü yayımlanan bir çalışma, Brezilya'nın kuzeydoğusundaki ücra bir ulusal parkta yaşayan hayvanların taşları toz haline getirip tozu salyayla karıştırdıktan sonra bunu vücutlarına sürdüğünü saptadı.

Brezilyalı primatolog Tiago Falótico şunları kaydetti:

Bunu açıklayan birkaç teorimiz var, tozun yenmesi yoluyla kuvarsın parazitlerle mücadelede kullanılması veya vücuda ovalanmasıyla bit gibi dış parazitlere karşı kullanılması gibi. Bu hipotezleri henüz test etmedik.

Araştırmacılar, hayvanların taşları kazma, tohum ezme, yemiş kırma ve taşı taşa vurma da dahil olmak üzere bir dizi faaliyette kullandığını belirtti.
 

Taş aletler kazma, tohum ezme ve taşı taşa vurmada kullanılıyor. Maymunlar, insanların bu aletleri kullanacak şekilde nasıl evrimleştiğini anlamak için bir model teşkil edebilir (Tiago Falótico/EACH-USP)

Falótico, sonuncusundaki maksadın "Tozu yalayabilmek veya bunu vücutlarına sürebilmek için kuvarsit çakıllarını ezmek" olduğunu söyledi.

Bu davranışın kapuçin maymunları arasında yaygın olduğunun düşünülmediğini, ekibinin gözlemlediği topluluk içindeyse buna sıklıkla rastlandığını belirtti.

Araştırmacılar, 16'sı sadece ezme, 12'si kazma, biriyse taşı taşa vurmada kullanılan toplam 29 farklı alet saptadı.

Araştırmacılar maymunların, insanların bu aletleri kullanacak şekilde nasıl evrimleştiğini anlamak için bir model teşkil ettiğini belirtti.

Journal of Archeological Science: Reports'ta yayımlanan çalışmanın başında São Paulo Üniversitesi'nden Falótico'nun yanı sıra İspanya'daki İnsan Paleoekolojisi ve Toplumsal Evrim Enstitüsü ile University College London'dan arkeologlar ve Almanya'daki Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü'nden bir antropolog yer aldı.

Doğada yaşayan sakallı kapuçinlerin kullandığı aletleri karakterize eden ilk çalışma olma niteliğindeki araştırmaları, Brezilya'nın Piauí eyaletindeki Serra da Capivara Ulusal Parkı'nda yaşayan primatlara odaklandı.

Araştırmacılar maymunların bazen aynı aleti birden fazla faaliyette kullandığını ama bunun olağan olmadığını saptadı.

Maymunlar ayrıca farklı aletleri aynı faaliyet için kullanabiliyor. Örneğin hayvanların kayadaki bir yarığı genişlettiği ve sonra dallar aracılığıyla gedikte yiyecek aradığı gözlendi.

Falótico şunları söyledi:

Bu çevreye bağlı. Serra da Capivara'da çok sayıda kaya ve taş bulunuyor, dolayısıyla aletler arasında kolaylıkla geçiş yapabiliyorlar. Daha az taşın mevcut olduğu yerlerde aynı aleti farklı maksatlara kullanabiliyorlar.

Maymunların kazmada kullandıkları bir taşı daha sonra kazarak buldukları bir yumru kökü ezmekte kullandığını gözlemledik.

Serra da Capivara'nın kapuçin maymunlarının ince dalları, sopaları ve başka tip odun malzemeleri alet olarak kullandığı gözlendi. Falótico şunları ekledi:

Bu vakada aletler toplanmış olabilir. Örneğin biçimini ve ebatını yaprakları ve dalları ayırarak değiştirebiliyorlar. Bu aletlerin fiziksel özeliklerini anlıyor olabilirler.

Erkeklerin nesnelerle daha çok meşgul olduğu gözlenmekle birlikte araştırmacılar erkek ve dişilerin beceriyi edindikten sonra aletleri kullanmakta eşit düzeyde iyi olduğunu saptadı.

* İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news/science

Independent Türkçe için çeviren: Şafak Küçüksezer