Şarkıcı Gaye Su Akyol’un Türkiye’de edebiyatın önemli isimlerinden Oya Baydar’a “faydalı aptal” ifadesini kullanması sosyal medyada tepki çekti.
Yazar Oya Baydar, geçen günlerde yeni çıkan “80 Yaş Zor Zamanlar Günlükleri” isimli kitabı hakkında T24’e bir söyleşi verdi. Baydar, Murat Sabuncu’ya verdiği söyleşide 2010’daki anayasa referandumu hakkında da konuştu.
Kendisini eleştiren Oya Baydar, o dönemki “yetmez ama evet” kampanyası hakkında şu ifadeleri kullandı:
Siyasete vicdani açıdan baktığınız zaman biraz sazan oluyorsunuz. Yani ben büyük bir iyi niyetle başına sonuna bakmadan, çok fazla düşünmeden, kim yapıyor düşünmeden, niyet okumayalım mantığına çok bağlı kaldım. Yetmez ama evet' meselesinde de, önüme gelen yasaların hepsi 82 anayasasının çok ilerisindeydi. Ben özgürlüklere ve demokrasiye yol açabilecek bir anayasa değişikliğinden kesinlikle yanaydım. Evet dedim, birçok arkadaşım da dedi. Demokrasiye çok inanmak ama biraz koşulsuz inanmak... Biraz da sazanlık vardı işin içinde. Ama şimdi dersimi aldım. Geç oldu, aldım.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Bu söyleşinin farklı sitelerde de haber olarak paylaşılmasının ardından şarkıcı Akyol, Baydar’a “faydalı aptal” ifadesini kullandı.
Akyol’un söz konusu mesajı şöyle:
Fransızcada “idiot utiles” diye bir tabir vardır. Türkçeye “faydalı aptallar” olarak çevrilmiştir. Liberal görünümlü bu kişileri toplum inşasında belli bir siyasi amaç uğruna onlar farkında olmadan kullanırlar. Ceremesini tabii ki yine biz çekeriz. https://t.co/YNmdjAw9de
— Gaye Su Akyol (@GayeSuAkyol) February 12, 2021
Akyol’un bu mesajına Twitter kullanıcılarından yüzlerce tepki geldi. Bu tepkilerden birisi şöyle:
Oya Baydar bu ülke için 19 yaşından beri bedel ödeyen isimlerden biri, her daim aktif siyasetin içinde yer aldı. 12 Eylül’de işkence gördü, cezaevinde kaldı. Askeri vesayet kalkacak deyince kendi deyimi ile “sazanlık” yapması bana o kadar anormal gelmiyor. Büyük gaflet.
Akyol bu takipçisine şöyle yanıt verdi:
Herkes hata yapabilir, Oya Baydar da hatasıyla yüzleşip özeleştiri yapmış, ne mutlu. Söylediğim şu; hepimiz siyasi amaçlar uğruna “idiot utiles” yerine konulmaya çalışılıyoruz. Bir toplumun entelektüellerinden bu tip konularda halkın çoğunluğundan daha derin bir bakış açısı geliştirmelerini bekleriz. Bir sonraki siyasi manipülasyonda umarım bu ülkenin güvendiğimiz pek çok aydını kendi tabirleriyle “sazan gibi” atlamaz ve duruma çok daha bütüncül, analitik bakabilirler.
Akyol’un bu mesajları da tepkiyle karşılandı.
Oya Baydar kimdir?
Can Yayınları, Baydar'ın hayatını şöyle aktarıyor:
Oya Baydar, 1940’ta İstanbul’da doğdu. Notre Dame de Sion Fransız Kız Lisesi’nin son sınıfında yazdığı Allah Çocukları Unuttu adlı gençlik romanı nedeniyle neredeyse okuldan atılıyordu. 1964’te İÜ Sosyoloji Bölümü’nü bitirdi. Aynı yıl bu bölüme asistan olarak girdi. “Türkiye’de İşçi Sınıfının Doğuşu” konulu doktora tezinin Üniversite Profesörler Kurulu tarafından iki kez reddedilmesi üzerine öğrenciler olayı protesto için rektörlüğü işgal ettiler. Bu olay ilk üniversite işgali eylemi oldu. Daha sonra Ankara Hacettepe Üniversitesi’ne sosyoloji asistanı olarak girdi. 1971’deki 12 Mart Askerî Müdahalesi sırasında, TİP ve TÖS üyesi olarak sosyalist kimliği nedeniyle tutuklandı ve üniversiteden ayrıldı. Yeni Ortam, Politika gazetelerinde köşe yazarlığı yaptı. 12 Eylül sırasında yurtdışına çıktı. 1992’ye kadar 12 yıl Almanya’da sürgünde kaldı. Burada, sosyalist sistemin çöküş sürecini yakından yaşadı. 1991’de yazdığı Elveda Alyoşa adlı öykü kitabıyla Sait Faik Hikâye Armağanı’nı, 1993 yılında da Kedi Mektupları adlı romanıyla Yunus Nadi Roman Ödülü’nü aldı. Türkiye’ye dönüşünde Tarih Vakfı ve Kültür Bakanlığı’nın ortak yayını olan İstanbul Ansiklopedisi’nde redaktör ve Türkiye Sendikacılık Ansiklopedisi’nde genel yayın yönetmeni olarak çalıştı. Sıcak Külleri Kaldı romanıyla 2001 yılı Orhan Kemal Roman Armağanı’nı, Erguvan Kapısı’yla da 2004 Cevdet Kudret Edebiyat Ödülü’nü aldı.
Independent Türkçe
