Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), geçen hafta Türkiye nüfusuyla ilgili 2020 verilerini açıkladı.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Verilerde dikkat çeken iki detay, nüfus artış hızının 2019’da binde 13.9 iken, 2020’de binde 5.5’e inmesi ve İstanbul nüfusunda ilk kez düşüş yaşanması.
Oysa nüfus bilimcilere göre demografik değişimin çok daha iyi okunması gereken kırılımları var.
0-4 yaş arası nüfus % 3.5 azaldı
İstanbul Üniversitesi Şehir Politikaları Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Murat Şeker’e göre insan ömrünün artması ve modern hayat, nüfus yapısında değişim yaratıyor.
Gelişmiş ülkelerde uzun yıllardır önemli problemler arasında görülen nüfus yaşlanmasının artık Türkiye’nin de bir meselesi olduğunu belirten Murat Şeker, son TÜİK verilerinde 0-4 yaş arası nüfusta yüzde 3.5’lik azalmanın tehlike sinyali olduğunu vurguladı.
Dünya gazetisinin haberine göre, Şeker, “Nüfus yenilenme düzeyi %2’nin altına indiğinde bir ülkede nüfus yaşlanmasından bahsedilir. Türkiye bu sınırda. Hatta bazı verilerde %1.9 olduğu belirtiliyor. Artık genç nüfusa sahip Türkiye’den bahsetmek zor” diye konuştu.
Kritik nokta gençler
Doğum hızındaki yavaşlamaya dikkat çeken Şeker, yaşlanan nüfusta kritik noktanın gençler olduğunu belirtti. “Gençler iş hayatına artık daha geç atılıyor. İşsizlik sorunu gençler için giderek büyüyor. Bu da evlenme yaşını geciktiriyor. Geç evleniyor, geç çocuk sahibi oluyor ve genellikle tek çocukta kalmayı tercih ediyor” diyen Şeker, ekonomik ve siyasi ortam nedeniyle gençlerin gelecekleriyle ilgili kaygılarının arttığının altını çizdi.
Şeker şöyle devam etti:
“Gençler ekonomik zorluk çekiyor. Bu da gelecek beklentilerini etkiliyor. 15-24 yaş arası geniş tabanlı işsizliğe bakıldığında yüzde 38.5’lere kadar yükseldiği görülüyor. Yani bu gençler ne okulda ne de iş hayatındalar. Oysa bu oran 5 yıl öncesine kadar yüzde 25'ti. Türkiye’de 5 yıl öncesine kadar ortanca 29’du. Son istatistikte 33.2’ye yükseldiğini görüyoruz. Bu, bizim yaşlı ülkeler grubunda değerlendirildiğimizi gösterir. Genç nüfus gibi önemli bir avantajı kaybediyoruz. Üstelik sadece sayısal bakımdan değil, nitelik olarak da kaybediyoruz”
Pandemi korkuları artırdı
Prof. Dr. Murat Şeker’e göre Avrupa’da da tüm nüfus planlamalarına rağmen doğum oranlarında artış yakalanamıyor. Şeker, 2020 yılı için pandeminin de bunda etkisi olduğu kanısında.
Şeker, “Pandemi sadece sağlık açısından değil ekonomik güven açısından da etkili oldu. Salgın nedeniyle işini kaybeden çok insan var. Ekonomik hayatında risk gören evlenme ve çocuk sahibi olma planlarını erteledi. Bu Türkiye’de de böyle oldu. Tarihteki pandemilerde hep doğurganlığın patladığı görülür ancak bu sefer çok geniş etkileri olan bir salgın yaşandı. Avrupa’da da doğum oranlarında yüzde 20’lerde azalma var” diyor
Dünya
