Kovid-19 pandemisi dünyayı esir alırken bilim insanları, ileride yaşanabilecek muhtemel pandemilerin yayılımını yavaşlatmanın yollarını arıyor. Bu yolda, ABD’deki Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi’ne bağlı Brigham Kadın Hastanesi’nden bir araştırma ekibi, önemli bir adım attı. Zira bilim insanları, viral enfeksiyonları tespit edebilmek için akıllı telefon kamerası kullanan bir sistem geliştirdi.

Sistem akıllı telefonun yanında harici katalitik mikroçip ve derin öğrenme algoritması içeren yazılımdan oluşuyor.

Kişinin vücudundan alınan sıvı örnekleri, katalitik mikroçipteki bir kanala yerleştirildikten sonra az miktarda hidrojen peroksitle ıslatılıyor. Bu sayede meydana gelen reaksiyon, kabarcık oluşumuna yol açıyor. Kabarcıklar, kısmen sıvılaşan örnekteki virüslere dayanan benzersiz modeller geliştiriyor.

Medical Xpress'in aktardığına göre, kullanıcı, akıllı telefonun kamerasını kabarcık oluşturan örneğe yöneltip, modelleri belirlemek ve bu sayede virüslerin varlığını tespit etmek için halihazırda eğitilmiş derin öğrenme algoritmasını başlatıyor. Bütün süreç yaklaşık sadece 50 dakika sürüyor.

Bilim insanları, şu ana kadar sisteme Zika, Hepatit B ve Hepatit C olmak üzere üç virüsü tespit etmeyi öğretti ve yapılan testler, sistemin yüzde 99 doğru çalıştığını gösterdi.

İhtiyaç duyulması halinde sistemin yeni virüsleri tespit etmek için hızla eğitilebileceğini belirten ekip, cihazın gelecekteki muhtemel pandemilerin önemli bölgelerine gönderebileceğine inanıyor.

Araştırma ekibi, sistemin diğerlerine göre taşınmasının daha kolay ve uygun maliyette olduğunu, test laboratuvarlarının bulunmadığı yoksul ülkelerde epey yarar sağlayabileceğinin altını çiziyor.

Ekibin sistemle ilgili makalesi, 16 Aralık’ta hakemli bilim dergisi Science Advances’te yayımlandı.

Independent Türkçe, Medical Xpress

Derleyen: Uğurcan Yıldız