Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin ve Dr. Özlem Türeci’nin kurucu ortağı olduğu Alman biyoteknoloji firması BioNTech'in Amerikan ilaç şirketi Pfizer ile geliştirdiği Kovid-19 aşısı salı Günü Birleşik Krallık’ta kullanılmaya başlandı.

Bununla birlikte, Birleşik Krallık Aşı Görev Gücü Başkanı Kate Bingham, Pfizer/BioNTech, Oxford ve Moderna aşılarının farklı kombinasyonlarını denemeyi plandıklarını açıkladı.

Bingham, bazı aşıların güçlü antikor tepkisi üretirken, bir diğerinin  T hücresi bağışıklığını tetiklediğini ve  ideal olanın insanların her iki bağışıklık türüne sahip olması olduğunu söyledi. 

İki doz iki farklı aşı

Birleşik Krallık’ta onaylanan Pfizer/BioNtech ve yıl sonuna kadar onaylanması beklenen Oxford/AstraZeneca ve Moderna aşıları, Kovid-19'u önlemek için iki doza ihtiyaç duyuyor. Ancak, aşılar farklı şekillerde çalıştıkları için, ortalama 20 gün arayla ayrı firmalara ait  aşı dozları almanın  bağışıklık tepkisini 'maksimize edebileceği' ve daha uzun süreli koruma sağlayabileceği düşünülüyor. 

2021’de denenmeye başlanacak

Bingham, Birleşik Krallık’taki  araştırmacıların gelecek yıl 'heterolog birincil destek' olarak bilinen bu yöntemin denemelerine başlayacağını söyledi. Bununla birlikte Ningham aşıların bu şekilde daha iyi çalışacağına dair uzun süredir devam eden bir teori olduğunu, ancak gerçek dünyada denenmediğini ifade ederek, aşıların karıştırdığı klinik çalışmaların iki ay süreceğini ve yalnızca güvenli ve etkili olduğu kanıtlanmış aşıların gönüllere uygulanacağı açıkladı. 

Viral aşılar ile mRNA aşıları arasındaki fark

Şu ana kadar yüksek etkinlik (yüzde 50’den fazla)  gösterdiği duyurulan aşılar geleneksel yöntem ya da yeni bir teknoloji olan mRNA ile geliştirildi. Viral bazlı aşılar geleneksel yöntem ile geliştiriliyor ve vücudun bağışıklık sistemini ciddi bir hastalık tepkisi riski olmadan virüse maruz bırakmak için öldürülmüş viral partiküller kullanılıyor. mRNA yönteminde ise  aşılar, corona virüsün genetik kodunun bir kısmının vücuda enjekte edilerek çalışıyor ve bu durum da vücudun bağışıklık tepkisini tetikliyor.  

Oxford/AstraZeneca, Rus ve Çin aşıları gibi viral bazlı aşıların mRNA aşılarından daha güçlü bir antikor tepkisi oluşturduğu biliniyor. Sırasıyla yüzde 95 ve yüzde 94 etkili olduğu açıklanan mRNA bazlı Pfizer/BioNTech ve Moderna aşıları ise güçlü bir T hücresi bağışıklığı oluşturuyor.

Bu nedenle  belli aralıklarla iki farklı doz aşının uygulanmasının insanları viral enfeksiyona karşı korumak için bağışıklık tepkisinin gücünü en üst düzeye çıkarabileceği umuluyor.

Independent Türkçe, medimagazin