İsrail medyasında yer alan haberlerde, eski Başbakan Ehud Olmert'in elinde, öldürülen İranlı nükleer fizikçi Muhsin Fahrizade'nin "savaş başlıkları" planından bahsettiği bir ses kaydı olduğu iddia edildi.
Yedioth Ahronoth gazetesinin cuma günü paylaştığı ve İngilizce yayın yapan Times of Israel tarafından aktarılan haberde, İsrail istihbaratının 27 Kasım'da suikast sonucu hayatını kaybeden Fahrizade'ye yakın bir İranlı yetkiliyi işe alarak, nükleer bilimcinin İran adına "5 savaş başlığı" üretme çabalarından bahsettiğine ilişkin konuşmaları gizlice kaydettiği ileri sürüldü.
İsrail'in Fahrizade hakkında yaklaşık 30 yıldır dosya hazırladığının belirtildiği haberde, söz konusu kaydın 2008'de dönemin ABD Başkanı George W. Bush'un İsrail ziyareti sırasında Başbakan Ehud Olmert tarafından dinletildiği ve Fahrizade'nin konuşmalarının, Amerikalıları İran'ın nükleer programıyla mücadele çabalarını artırmaya ikna etmede kilit bir unsur olduğu iddia edildi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Haberde, Olmert'in Savunma Bakanı Ehud Barak'ın o günlere dair anılarının yanı sıra adı belirtilmeyen birkaç İsrailli ve Ortadoğulu istihbarat yetkilisinin sözlerinden de alıntı yapıldı.
Ronen Bergman imzası taşıyan haberde, Olmert'in bu kaydın kaynağını koruma konusunda çok endişelendiği ve Bush'un Ulusal Güvenlik Danışmanı Stephen Hadley de dahil olmak üzere odada başka biri varken çalmayı reddettiği kaydedildi.
Habere göre Olmert, Bush'a "Sana bir şey çalacağım ama bu konuyu kimseyle, CIA direktörüyle bile konuşmamanı rica ediyorum" dedi. Bush da bu talebi kabul etti. İsrail lideri bir kayıt cihazı çıkarıp kaydı oynattı ve bir adamın Farsça konuştuğu duyuldu. Olmert, "Burada konuşan adam Muhsin Fahrizade. İran'ın gizli askeri nükleer projesi olan ve şimdiye kadar varlığını hep inkar ettiği 'Amad' programının başı" diye devam etti.
İsrail istihbarat servislerinin Fahrizade'nin yakınına, nükleer bilimci hakkında yıllardır bilgi veren bir İran ajanı sokmayı başardığını da söyleyen Olmert, daha sonra da konuşmanın İngilizce metnini Bush'a gösterdi.
Yediot Ahronot'un içinde "nükleer" kelimesi geçmeyen alıntılarına göre, konuşmada Fahrizade'nin hükümetin kendisine işini yapması için yeterli fon sağlamamasından şikayet ettiği; üslerine atıfta bulunarak "5 savaş başlığı istiyorlar" ama "çalışmama izin vermiyorlar" dediği belirtildi.
Öte yandan haberde, Bush'tan İsrail'in istediği silahları alamayacağını anlayan Olmert'in muhatabına İran'ın nükleer meselesinde tam işbirliği" teklif ettiği ifade edildi.
İsrail gazetesi, Bush'un bunu kabul etmesi üzerine Olmert'in bahsi artırarak İran'ın nükleer projesine karşı ortak operasyonlar düzenlemeyi önerdiğini aktardı.
Bu tür bir işbirliğinin açık bir örneği, 2010'da ortaya çıkarılan ve geniş ölçüde ABD ve İsrail istihbaratının ortak işi kabul edilen Stuxnet bilgisayar virüsüydü. Stuxnet, İran'ın nükleer programına sızdı, santrifüjleri hızlandırıp kontrolü aldı ve zenginleştirme süreçlerinin bazı kısımlarını sabote etti. Nükleer programı gerileten hadisede 5 bin santrifüjden bin kadarının virüs tarafından hasar gördüğü konuşuldu.
Yedioth, "Olimpiyat Oyunları Operasyonu" adlı Stuxnet planının Olmert'in Fahrizade kaydını Bush'la paylaşmasının bir sonucu olarak doğduğunu iddia etti. Ancak başka raporlarda, Bush'un bu operasyona 2006 gibi erken bir tarihte izin verdiği ileri sürüldü.
New York Times (NYT) gazetesi saldırının ardından verdiği haberde, Fahrizade'nin İsrail istihbaratı Mossad'ın uzun süredir bir numaralı hedefi olduğunu aktarmıştı. Bu haberde Amad projesine dair İran belgeleriyle dolu bir deponun 2018 başlarında İsrail'in gizli operasyonuyla soyulduğu belirtilmişti. Bu olaydan kısa süre sonra bir açıklama yapan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da Fahrizade'den bahsederken "Bu ismi unutmayın" demişti.
Fizikçinin oğulları konuştu: Gitme diye uyarmışlardı
Bu arada öldürülen nükleer fizikçinin oğulları, İran devlet medyası tarafında cuma günü yayımlanan bir röportajda babalarının suikast sırasında 4 veya 5 kez vurulduğunu söyledi.
IRIB yayın kuruluşunun yayımladığı ve Times of Israel tarafından aktarılan röportajda Fahrizade'nin iki oğlu, bu suikast için "Gerçekten bir savaş gibiydi" tanımlaması yaparken, babalarının saldırının yaşandığı gün yola çıkmaması konusunda güvenlik ekibi tarafından uyarıldığını, olay esnasında annelerinin de arabada olduğunu ancak yara almadığını ifade etti.
هشدار تیم حفاظت به شهید #فخریزاده چند ساعت قبل از #ترور pic.twitter.com/RSorTXl6gx
— خبرآنلاين (@khabaronlinee) December 4, 2020
İran tepki çeken Fahrizade suikastının arkasında İsrail ve ABD'nin olduğuna dair açıklamamalar yapmış, Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani başta olmak üzere üst düzey isimlerden bu saldırıya yanıt verileceği uyarıları gelmişti.
Cumhurbaşkanı Ruhani, İran'ın nükleer programının mimarlarından bilim insanı Fahrizade'nin öldürülmesinin İsrail'in tuzağı olduğunu ve suikasta yanıtın uygun bir zamanda verileceğini söylemişti.
İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri de "intikamın acı olacağını" belirtmişti.
Independent Türkçe, Times of Israel
Derleyen: Elvide Demirkol