Donald Trump kendisi için af çıkarabilir mi?

Başkanların kendilerini affettiğine dair yasal veya tarihi bir emsal yok

Trump, Joe Biden karşısında yenilgiyi henüz kabul etmedi (AFP)

Donald Trump'ın aksi yöndeki iddialarına karşın Oval Ofis'teki zamanı sona yaklaşıyor.

Görevde bulunduğu süre için geleneksel dışında başka her şey dense de döneminin sonuna yaklaşan Trump, Amerikan başkanlarının bir geleneğinden neredeyse kesinlikle yararlanmış olacak: Çok sayıda af çıkarmak.

Trump başkanlığın verdiği af yetkisini çoktan kullanmaya başlamıştı: Kolluk kuvvetlerinde ırkçılığı azaltmaya çalışan federal yetkililerle işbirliğini reddetmesinin ardından yargılandığı davada mahkemeye itaatsizlikle itham edilip suçlu bulunan eski Maricopa County Şerifi Joe Arpaio'yu 2017'de affetti.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

2000'lerin başlarında yaşanan Valerie Plame hadisesinde adaleti engellemekten mahkum edilen Scooter Libby'nin yanı sıra muhafazakar kampanya dolandırıcısı ve içerik üreticisi Dinesh D'Souza'yı da bağışladı.

Trump'ın iyi yönde af kararları aldığı da oldu: 1912'de eyalet sınırlarını beyaz bir kadınla beraber geçmek suretiyle son derece ırkçı "Beyaz Köle Ticareti Yasası'nı" ihlal etmekten suçlu bulunan efsanevi siyahi boksör Jack Johnson'ı 2018'de affetti.

Peki Trump kendisini affedebilir mi?

Kısa, tatmin edici olmayan cevap: "Belki."

Bu tür bir eyleme dair hiçbir emsal yok. Dolayısıyla Trump'ın böyle bir girişiminin dava konusu olacağını varsayarsak yasal geçerlilikle ilgili kararı en nihayetinde mahkemeler verecek.

Başkanın affetme yetkileri çok geniş. Trump halihazırda muhafazakar tetikçisi Roger Stone'a yaptığı gibi dostlarını ve ailesini sorunsuz affedebilir.

Trump'ın kendisini affetmesi için de soruşturmaların resmi olarak yöneltilmesini beklemesi gerekmeyecek. Başkanın af yetkileri açığa çıkmamış veya resmen suçlama yöneltilmemiş eylemleri de kapsıyor.

Ancak bazı hukuk uzmanları, başkanların kendilerini affetmesinin, hiç kimsenin kendi davasında yargıç olarak hareket etmemesi fikrini ihlal ettiği gerekçesiyle anayasaya aykırı olacağını savunuyor.

Trump'ın kendisini affetmesinin önünde önemli bir engel bulunuyor.

Birincisi; aflar sadece federal suçlara uygulanabiliyor. Manhattan Bölge Savcılığı'nın Trump'ın bazı dostlarını karşı karşıya bıraktığı ithamlarda görüldüğü gibi alt mahkemelerin getirdiği suçlamalar başkanlık affı kapsamına girmiyor.
 


Trump kendisini affetmeye çalışmak yerine görev süresinin bitimi öncesinde istifa ederek af yetkisini Başkan Yardımcısı Mike Pence'e de devredebilir.

Geçmişte Gerald Ford'un Richard Nixon'ı bu şekilde affetmiş olması, söz konusu eyleme hem yasal hem de tarihi bir emsal teşkil ediyor (1974'te Watergate skandalı sonrası Nixon istifa edince yardımcılıktan başkanlığa yükselen Ford, Nixon hakkında af kararı çıkararak eleştirilerin odağı olmuştu -ed.n). 

Trump kendisini affetmeye çalışırsa neler olabileceğini söylemek zor.

Trump yönetimi sırasında başkanın bir şehri federal birliklerle istila edip edemeyeceğinden, görevden ayrılmayı reddedip edemeyeceğine kadar yaşanan birçok emsalsiz problem gibi, bu sorunun da cevabı "Yapabilir mi?"den ziyade "Onu kim durduracak?" meselesi.



*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news

Independent Türkçe için çeviren: Kerim Çelik

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU