Birleşmiş Milletler (BM), Yemen’deki yıkıcı savaşta ölenlerin sayısının bu yılın sonuna kadar neredeyse çeyrek milyona ulaşabileceği uyarısında bulundu. BM, Yemen’deki savaşı “insanlığın karşı karşıya olduğu önlenebilir en büyük felaket” olarak tanımlıyor.

BM Kalkınma Programı (UNDP) tarafından yayımlanan 60 sayfalık raporda, Körfez destekli Yemen hükümetiyle Husi isyancılar arasındaki çatışmaların, ülkenin kalkınmasını bir nesil geciktirebileceği belirtildi.

Yıl sonuna kadar tam ateşkes sağlanamadığı takdirde savaşta ölenlerin sayısının 233 bine çıkabileceği uyarısında bulunan UNDP, ölenlerin yüzde 60’ını, 5 yaşın altındaki çocukların oluşturacağına dikkat çekti.

BM, çatışmalarda 102 bin; gıda, sağlık hizmeti ve alt yapı eksikliğinden dolayı da 131 bin kişinin hayatını kaybedeceğini tahmin ediyor.

Uluslararası sivil toplum kuruluşu olan Silahlı Çatışma Yeri ve Olay Verileri Projesi (ACLED) geçen hafta, Yemen’deki savaşta 2016’dan beri 70 bin kişinin öldüğünü açıklamıştı. UNDP’nin raporundaki rakamlar da ölenlerin sayısının ciddi boyutlara ulaşabileceğini gösteriyor.

Bunun yanında, İngiliz parlamenterler, İngiltere’nin Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyona silah satışlarını durdurması çağrısında bulundu. Parlamenterler bunun, Yemen’deki insani krize ve ölümlere katkıda bulunmasından endişeleniyor.

UNDP’nin raporunda da şu ifadelere yer verildi:

“Yemen’deki mevcut savaş, insanlığın karşı karşıya olduğu, önlenebilir en büyük felaketlerden biri. Sona ermediği takdirde savaşta, ağırlıklı olarak gıdaya, sağlık hizmetlerine ve alt yapıya erişimin yetersizliği nedeniyle, çocuklar orantısız bir şekilde ölmeye devam edecek. Yemen savaşı şimdiden, Soğuk Savaş’ın bitişinden bu yana gerçekleşen en kötü çatışmaların arasına girdi.”

İran destekli Husiler 2014’ün sonlarında ülkenin kontrolünü ele geçirip, o dönemdeki devlet başkanı Abdurabbu Mansur el-Hadi’nin yerini aldıktan sonra, Yemen yıkıcı bir savaş yüzünden parçalandı.

Suudi Arabistan, aralarında Birleşik Arap Emirlikleri’nin de bulunduğu Körfez’deki ortaklarıyla müttefikleri Hadi’yi eski makamına geri getirmek için Mart 2015’te bombardıman harekatı başlattı.

Yemen’de 4 yıldır devam eden savaşın sona ereceğine dair çok az umut var. BM de daha önce ülkedeki savaşı, dünyanın en kötü insani krizi olarak nitelendirmişti.

BM’ye göre, ülkedeki 24 milyon insan, yani nüfusun yüzde 80’i, insani yardımlara bel bağlamış durumda. 13 milyondan fazla insan da açlık riskiyle karşı karşıya.

Barış müzakereleri ise liman şehri Hudeyde’de, BM himayesinde sağlanan kırılgan ateşkese odaklanmış durumda.

BM, insani yardımların ve ticari ürünlerin ana giriş noktası olan Hudeyde’den tarafların askeri güçlerini çekmesini istiyor. Ancak her 2 taraf da ilerleme kaydedilememesinden dolayı birbirini suçluyor.

Öte yandan, güneybatıdaki Taiz kentinde çatışmalar hala şiddetli bir şekilde devam ediyor.

İngiltere Dışişleri Bakanı Jeremy Hunt, geçen hafta Londra’da, Suudi Arabistan’ın ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin bakanlarına, Yemen’de barışı sağlama çabaları çerçevesinde ev sahipliği yaptı.

Toplantı öncesinde sosyal medya hesabından paylaşımda bulunan Hunt, Yemen’de çocukların zor şartlar altında, kötü koşullarda yaşamlarını sürdürdüklerini vurgulayarak, her gün 100’den fazla çocuğun açlıktan öldüğünü belirtti.

Diğer taraftan İngiliz hükümeti, Yemen’deki yıkıcı bombardımana öncülük eden Suudi Arabistan’a desteğini sürdürmesinden dolayı artan eleştirilerle karşı karşıya.

Koalisyonun Yemen’de, Mart 2015’te başlattığı hava saldırılarından beri İngiltere, Riyad yönetimine yapılan 4,7 milyar sterlin (36 milyar TL) değerindeki silah satışına izin verdi.

İşçi Partisi’nin Brighton Kempton milletvekili Lloyd Russell-Moyle, BM raporunda Yemen’de ölenlerin sayısının artabileceğinin vurgulanmasının ardından, İngiltere’nin Suudi Arabistan’a silah ve personel desteğini derhal durdurması gerektiğini söyledi.

The Independent’a konuşan Russell-Moyle, “Yemen’deki siviller İngiliz bombalarıyla durmadan hedef alınıyor. Ama anlaşılan bu, hükümetin utanması, silah ihracatının kontrolü yasasına uyması ve Suudi Arabistan’a yaptığı silah satışlarını askıya alması için yetersiz” dedi.

Russell-Moyle ayrıca, mahkeme zoru olmadığı sürece hükümetin duracağına inanmadığını dile getirdi.

Bunun yanında, muhalefetteki 5 partinin liderleri İngiliz hükümetine çağrıda bulunarak, Suudi Arabistan’a silah satışlarının durdurulmasını istedi.

BM’nin raporunda da Yemen’deki savaşın her 12 dakikada bir çocuğun öldüğü, “çocuklarla savaşa” dönüştüğüne vurgu yapıldı.

Ülkedeki potansiyel kıtlığa yönelik kaygılara da yer verilen raporda, savaşın sürmesi halinde 2022’ye kadar 33 binden fazla çocuğun ölebileceği tahmin ediliyor.

Yemen’de şu anda 13,4 milyon insan, yani nüfusun yüzde 20’si açlık riskiyle karşı karşıya.

Ülkedeki savaşın sürdüğü takdirde bu rakamın daha da artacağı düşünülüyor.

* İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news

Independent Türkçe için çeviren: Cenk Korkmazer