Kovid-19 salgını geçen yil 1 buçuk milyon doz olan grip aşısı ihtiyacını en az 10 kat arttırdı. Artan ihtiyaç ris grubu hastaların yeniden belirlenmesine neden oldu. Yeni risk değerlendirme kriterleri nedeniyle, aralarında organ nakli geçirenlerin, kanser, koah, kalp ve astım hastalarının da bulunduğu büyük bir grup insan ilk aşı olacak 'riskli grup'ta yer alamadı.
Bu duruma pek çok hasta ve hasta yakını tepki gösterdi. Bir hasta yakını, sosyal medya hesabından Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’yı da etiketleyerek duumlarını şöyle anlattı
65 yaş üstü, 4 damarı değişmiş kalp hastası, demir eksikliği ve kansızlık sorunu çeken, gözünde sarı nokta rahatsızlığı bulunan, romatizma kaynaklı kanında iltihap olan ve bu hastalıklarla alakalı ilaç kullanan annem risk grubunda değilmiş ve grip aşısı çıkmamış. .
Özel: 1.5 milyon doz aşı bürokrasi yüzünden İran’a gitti
Cumhuriyet’in haberine göre, Türk Eczacıları Birliği'nin (TEB) girişimiyle Hollanda menşeili bir firma ile kurulan bağlantıyla Türkiye’ye getirilmesi planlanan 1.5 milyon doz grip aşısının bürokratik yazışmaların yaklaşık bir ay sürmesi nedeniyle bu sırada İran’a satıldı. .
CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel, "Bürokrasiye yapılan ilk bilgilendirmeden bir ay sonra bu aşılar Hollandalı firma tarafından İran’a teslim edilmiştir. Şimdi bu gecikme nedeniyle Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının yerine İranlılar aşılanıyor" dedi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Bakanlık ne diyor?
Grip aşısında kriz sürerken, Sağlık Bakanı Fahrettin Koca Hürriyet yazarı Osman Müftüoğlu’na Kovid-19 salgını ve aşı krizi hakkında açıklamalarda bulundu.
“Fahrettin Koca hâlâ ilk günkü gibi samimi. İlk günkü kadar heveskâr. İlk günkü gibi gayret ve çalışkanlığını sürdüren bir tavır içerisinde. Ayrıca “eleştirilere açık” bir tutum sergilemeyi de ısrarla sürdürüyor “ diyen Müftüoğlu, Bakan Koca’nın verdiği bilgilere göre risk grubunda kimlerin sayıldığını şöyle sıraladı:
1. 65 yaş ve üstündeki kişiler, özellikle de düşkün durumda olan yaşlılar
2. Kronik kalp, akciğer (KOAH hastaları), karaciğer ve böbrek hastalığı bulunanlar ile şeker hastalığı, hipertansiyon sorunu yaşayanlar
3. Bağışıklık sistemi zayıflamış olanlar: Kanser hastaları, organ ve kemik iliği nakli yapılanlar
4. Uzun süreli aspirin tedavisi uygulanan çocuk ve gençler
5. Risk grubundaki kişilere hastalığı bulaştırabilecek kişiler: Örneğin hastanelerde yoğun bakım üniteleri, yeni doğan bölümleri, organ nakli klinikleri gibi özellikli yerlerde çalışan sağlık görevlileri
6. İlk 3 ayı tamamlamış hamileler ve 6 aydan büyük bebekler.
Sadece 65 yaş üstü 9 milyon nüfus var
“Grip aşısının öncelikle yapılması gerekenler dikkate alındığında eldeki mevcut aşı stokunun yeterli olmayacağı anlaşılıyor. Bu durumda ya bir şekilde kişisel imkânlarıyla aşıya ulaşabilenler bu aşıyı yaptıracaklar ya da eldeki mevcut stok dikkate alınarak yeni bir planlamayla aşıya öncelikle ihtiyacı olanlar belirlenecek ve öncelikle onlar aşılanacaklar” diyen Osman Müftüoğlu, Bakan Koca7dan aldığı bilgileri ise özetle şöyle sıraladı: :
Risk grupları için 9 milyon aşıya ihtiyaç var
Bilinen risk gruplarını dikkate aldığımızda, mesela 65 yaş üstü 9 milyonluk bir nüfusa sahibiz. Yine klasik risk sıralamasını dikkate aldığımızda sürekli olarak hastanelerde çalışan, ön cephede pandemi mücadelesi veren yaklaşık 1 milyon sağlık çalışanımız var. Kısacası bu yıl her yıl olduğu gibi 1.5 milyon kişiyi aşılamaya kalkacak olursak ciddi bir karışıklığın ortaya çıkacağı anlaşılıyor.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Kimler aşı yaptırmalı?
Grip aşısını 6 aylıktan küçük çocuklar, hamileliğin ilk 3 ayı içerisinde bulunanlar, ciddi yumurta alerjisi veya herhangi bir maddeye karşı ciddi alerji öyküsü olanlar ile daha önce yaptırdığı influenza aşısı nedeniyle önemli bir alerji sorunu yaşayanlar dışında herkesin yaptırması mümkün. Bununla birlikte aşıyı öncelikle risk grubunda olanların yaptırılması öneriliyor. Zaten geçtiğimiz hafta ortaya çıkan sorun da bu “Risk grubunda kimler var?” sorusuna verilen yanıtlardaki karmaşadan kaynaklanıyor.
Müftüoğlu, aşının ilk yapılacağı grupların "Karşılaşma olasılığı yüksek kişiler, karşılaşma halinde hastalık seyrinin ağır olacağı düşünülen hastalar ve koronvirüsle mücadelede görev yapan sağlık çalışanları" olarak belirlendiğini de aktardı
Öncelikle aşı yapılması gereken 6 grup
İhtiyacı karşılamayan eldeki stoğun öncelikle kimlere uygulanacağı konusunun yeniden kararlaştırıldğını aktaran Osman Müftüoğlu, İlaç Tedarik Sorunları Komisyonu’nun 28 Eylül'de Prof. Dr. Ateş Kara, Prof. Dr. Akın Kaya, Prof. Dr. Alpay Azap ve Sağlık Bakanlığı yetkilileri Dr. Banu Bayar, Dr. Banu Ekinci ile birlikte yaptıkları toplantıda alınan kararla “Öncelikle aşı yapılması gereken” 6 brubun belirlendiğini yazdı.
Komisyon kararına göre eldeki grip aşısının yapılacağı öncelikli risk grupları ve aşının ne şekilde uygulanacağı şu altı başlıkta toplanmış:
1. Riskli hasta ile temas olasılığı yüksek olan ve yüksek riskli hastaya bakım hizmeti veren sağlık personeli. (Sağlık çalışanları için aşı temini Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilecektir.)
2. Gebeler, öncelikle influenza sezonu başladığında gebeliğinin 26. hafta sonrası döneminde veya doğum sonrası ilk iki hafta içerisinde olacak olanlar. (Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü tarafından gebeler için ayrı olarak gönderilen aşılarla ASM’lerde uygulanacaktır.)
3. 5 yaş ve altında olup, Sağlık Bakanlığı tarafından tanımlanmış influenza açısından risk yaratan kronik hastalığı olanlar. (Kronik hastalık raporu ile birlikte reçete ile serbest eczanelerden alınacaktır.)
4. 65 yaş ve üzeri: Öncelikle 65 yaş üzerinde olup beraberinde Sağlık Bakanlığı tarafından tanımlanmış influenza açısından risk yaratan kronik hastalığı (komplike hipertansiyon, komplike diyabet, KOAH, kalp yetmezliği) olanlar. (Kronik hastalık raporu ile birlikte reçete ile serbest eczanelerden alınacaktır.)
5. Solid organ nakli olanlar, progresif kas hastalığı olanlar, restriktif akciğer hastalığı olanlar, son iki yıl içerisinde kanser tanısıyla tedavi alanlar veya kök hücre nakli olanlar. (Kronik hastalık raporu ile birlikte reçete ile serbest eczanelerden alınacaktır.)
6. 5 yaş üzerinde ve 65 yaş altında olup, Sağlık Bakanlığı tarafından tanımlanmış influenza açısından risk yaratan kronik hastalıklardan (komplike hipertansiyon, komplike diyabet, KOAH, kalp yetmezliği) en az ikisi bulunanlar. (Kronik hastalık raporu ile birlikte reçete ile serbest eczanelerden alınacaktır.)
Independent Türkçe, Hürriyet, Cumhuriyet
