Kanada’da koronavirüs salgınının ekonomide neden olacağı sıkıntılara karşı açıklanacak paket konusunda Başbakan Justin Trudeau ile anlaşmazlık yaşayan ve bir bağış meselesi nedeniyle bir süredir eleştirilerin hedefinde olan Kanada Maliye Bakanı Bill Morneau, görevinden istifa etti.
Pazartesi akşamı bir basın toplantısı düzenleyen Morneau, parlamento seçimleri için tekrar aday olmayacağını, bunun yerine Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün (OECD) genel sekreterliği için aday olmak istediğini belirtti. Kendisinden istifa talep edilmedini de vurgulayan Kanadalı siyasetçi, “Ancak bu görev için artık uygun değilim” açıklamasını yaptı.
Başbakan Trudeau’ya yakınlığıyla da bilinen Başbakan Yardımcısı Chrystia Freeland’un, Morneau’dan boşalan koltuğun en güçlü adayı olarak değerlendiriliyor.
Justin Trudeau, kendisinin göreve geldiği 2015’ten bu yana kabinede bulunan Morneau’nun istifası ile ilgili “Bill, tüm Kanadalıları desteklemek ve herkesin yarar sağladığı bir ekonomi yaratmak için hiç durmadan çalıştı. Pandemi boyunca sarsılmadan devam eden liderliğin ve hizmete bağlılığın için teşekkür ederim. Yıllardır güvendiğim liderliği, tavsiyeleri ve yakın arkadaşlığının devam etmesini diliyorum” açıklamasını yaptı.
And thanks to his unwavering leadership and commitment to service throughout the pandemic, our government has laid the groundwork for a strong economic recovery. I have counted on his leadership, advice, and close friendship over the years and I look forward to that continuing.
— Justin Trudeau (@JustinTrudeau) August 17, 2020
Kanada hükümeti, salgının ekonomide açtığı yara nedeniyle 2020-2021 dönemine ait bütçe açığının 260 milyar dolar ile İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en yüksek seviyesine çıkmasını bekliyor. Virüsün 124 binden fazla insana bulaştığı ülkede salgına karşı hazırlanan ekonomik paketler, toplam gayrisafi yurt içi hasılanın yüzde 14’ü.
Başbakan Justin Trudeau, pandemi paketleri kapsamında çevre dostu politikalar için harcanacak miktarın artırılması gerektiğini savunurken Morneau, buna karşı çıkıyordu.
Kanada merkezli CBC’nin konuyla ilgili kaynaklara dayandırdığı haberine göre Morneau ve ekibi, ne kadar fonlama gerektiği, çevre dostu projelere yatırımın hangi oranda ekonomik toparlanmaya yardımcı olacağı konularında diğer kabine üyeleriyle uzlaşamıyordu.
Trudeau ise 2021 bütçesine oldukça hırslı çevresel politikalar ekleyerek fosil yakıtlara bağımlılığın azaltılmasını istiyordu. Konuyla ilgili İngiltere Merkez Bankası’nın eski Başkanı Mark Carney’i danışman olarak atamıştı.
Trudeau'nun ailesi yaptıkları konuşma için para aldı
İstifa eden Bill Morneau’nun adı Başbakan Trudeau ile birlikte “WE Charity” skandalına da karışmıştı.
Toronto merkezli uluslararası bir kalkınma ve gençliği güçlendirme hareketi We Charity, Kanadalı öğrenciler için de bir burs programı yürütüyor.
İki kızı da We Charity için gönüllü çalışan Morneau hakkında “40 bin dolardan fazla seyahat masraflarını WE Charity’ye ödetti” suçlamasıyla bir etik soruşturması yürütülüyordu.
Muhalefet partileri Maliye Bakanı’nın istifasını isterken Bill Morneau, temmuzda yaptığı açıklamada “Bu tür seyahatlerin tamamının benim tarafından ödenmesi ve bu ödemenin garanti altına alınması benim sorumluluğumdaydı. Bilmeden de olsa bunu yapmamak hiç uygun değildi. Bu hatam için özür diliyorum” demişti.
Başbakan Trudeau’nun da eşi, erkek kardeşi ve annesinin WE Charity etkinliğinde yaptıkları konuşmalar nedeniyle 300 bin Kanada doları aldığı ortaya çıkmış, 48 yaşındaki lider hakkında etik soruşturması başlamıştı.
Trudeau da WE Charity ile anlaşmaya yönelik kabine kararına dahil olmakla yanlış yaptığını söylemişti.
“Trudeau kendini korumak için sağ kolunu ampute bıraktı”
Muhafazakâr Parti lideri Andrew Scheer, Twitter hesabından yaptığı açıklamada Morneau’nun istifasını “hükümetin kaos içerisinde olduğunun kanıtı” ifadeleriyle değerlendirdi.
Scheer, “Hükümet skandalla o kada tükenmiş durumda ki Trudeau kendini korumak için sağ kolunu ampute bıraktı” dedi.
“Liberallerin ‘politik anlaşmazlık’ bahanesini kimse yemiyor” diyen Scheer “Karbon vergisinden, küçük işletmelere uygulanan vergi artışlarına ve devasa bütçe açığına kadar tüm Trudeau ve Morneau politikaları Kanadalılara zarar veriyor” ifadelerini kullandı.
Toronto Üniversitesi Siyasi Bilimler Profesörü Nelson Wiseman, The Guardian’a verdiği röportajda Morneau’nun istifasının sürpriz olmadığını söyledi ve “Trudeau, Morneau’yu kovarak ilgiyi kendi üzerinden başka yere yöneltmek istiyor. Ben bu ayrılığın politika farklılıkları yüzünden olduğunu düşünmüyorum” dedi.
Independent Türkçe, The Guardian, Reuters