Brexit anlaşmasının revize edilmiş hali ikinci kez oylanmasının ardından İngiliz parlamentosunun alt kanadı olan Avam Kamarası’nda 242’ye karşı 391 oyla reddedildi.
İngiltere Başbakanı Theresa May’in bu oylamayla birlikte Brexit üzerindeki kontrolü tamamen kaybettiği belirtiliyor. Önümüzdeki 48 saat içerisinde parlamento, Brexit’in ne zamana erteleneceği, İngiltere’nin hangi şartlarda AB’den ayrılacağı ve İngiliz toplumuna bir “Son Söz” olarak referandum hakkı verilip verilmeyeceğine dair çeşitli planları masaya yatıracak.
Bu akşam (13 Mart) TSİ ile saat 22.00’da “anlaşmasız Brexit” seçeneğini oylayacak İngiliz parlamentosu, yarın da Lizbon Anlaşması’nın üye ülkelere AB’den ayrılma hakkı tanıyan 50. maddesinin genişletilmesine yönelik bir oylama yapacak.
Bugünkü oylamadan ‘Evet’ çıkması durumunda İngiltere 29 Mart’ta anlaşmasız bir şekilde AB’den ayrılacak. ‘Hayır’ çıkması durumunda ise yarın (14 Mart) Brexit’in ertelenmesi oylamaya sunulacak.
15 Ocak’taki ilk oylamada reddedilen anlaşma sonrası May, Kuzey İrlanda sınırına yönelik “tedbir maddesi” yüzünden tepki çeken anlaşmayı kabul ettirebilmek adına maddenin kullanım koşullarına açıklık getiren ortak bir belge üzerinde Avrupa Birliği (AB) ile uzlaşmıştı.
Revize edilmiş anlaşma da AB ile gümrük sorunlarını çözmüyor
İngiltere Başsavcısı Geoffrey Cox tarafından yayımlanan hukuki bir bildirime göre, anlaşma üzerinde yapılan son değişiklik, Birleşik Krallığın AB ile olan gümrük birliği ilişkilerinde kapana kısılmasını engelleyemeyecek.
Bu bildirimin neticesi olarak, Salı akşamı yapılan oylamadaki “kritik oyları” da kazanamayan May şunları kaydetti:
“Anlaşmasız ayrılmak ve (50. maddeyi) genişletme yönünde oylama yapmak karşı karşıya olduğumuz sorunları çözmüyor. AB bizlerin neden böyle bir genişletme istediğini bilmek istiyor ve bu parlamentonun buna bir cevabı yok. 50. Maddeyi geçersiz mi kılmak istiyor? İkinci bir referandum mu istiyor? Veya anlaşmasız ayrılmak mı istiyor?”
May’in açıklamaları Meclis’teki her kesimin ortaya bazı plan ve fikirler atacağını ve Başbakan’ın da bunlar arasında çoğunluk sağlayana bağlı kalarak bir sonraki adımı atacağını gösteriyor. Başbakan ayrıca parlamentonun ''anlaşmasız ayrılık'' seçeneğiyle ilgili bu defa vereceği kararı da uygulayacağının sözünü verdi.
Öte yandan, May’in Avam Kamarası’na anlaşmasız Brexit için veto hakkı tanımaktan cayması da parlamentoda tepkiyle karşılandı.
May’in kabinesi hükümetin önümüzdeki hafta başlarında üçüncü kez anlaşmayı oylamaya sunmaya hazır olduğunu söyleyerek, Brexit yanlısı milletvekillerinin “anlaşmasız ayrılma” seçeneği olmadığı durumda bu anlaşmayı onaylayabileceklerini öne sürüyor.
Galler Bakanı Alun Cairns ise anlaşmanın ikinci defa reddedilmesinin “anlaşmanın sonu olmadığını” ve hala “bir şeyleri oynamak için” zaman olduğunu söyledi.
Oylamaya tepkiler yağıyor
Öte yandan, Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk, AB’nin “bir anlaşmaya varabilmek için elinden gelen her şeyi yaptığını” artık topun İngiltere’de olduğunu belirtti.
Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker da İngiltere’ye “üçüncü bir şans”ın verilmeyeceğini ve konu hakkında başka müzakerelerin olmayacağını söylemişti.
Fransa Başkanı Emmanuel Macron ise AB’nin 50. maddeyle ilgili bir genişletme yapabilmesi için önce İngiltere’nin müzakere yapacağı pozisyonunun belli olması gerektiğini söyledi.
Oylama öncesi tek taraflı gümrük planı medyaya sızdı
Milletvekillerinin anlaşmasız ayrılığı oylamasına saatler kala hükümetin tek taraflı bir gümrük planı medyaya sızdı.
Buna göre, İngiltere’nin AB’den anlaşmasız ayrılması durumunda en önemli ithal ürünlerinden gümrük vergisi alınmayacağı, bunun İngiliz şirketlerinde istihdam kayıplarına sebep olacağı ve İrlanda sınırında gümrük kontrollerinin olmayacağı belirtiliyor.
Şarküteri, İngiliz çiftçileri mağdur etmemek adına bazı süt ürünleri, bitmiş araç ile seramik ithalatında ise gümrük vergisi uygulanacağı bildirildi.
CBI İşçileri Organizasyonu Başkanı Carolyn Fairbairn böyle bir uygulamanın “ekonomiye bir balyoz vuracağını” söyledi.
Bazı İngiliz iş insanları da AB’den ithal edilen ürünlere gümrük vergisi koyulması durumunda, İngiltere’nin Çin ve Brezilya gibi gelişmekte olan ülkelerin piyasalarındaki rekabetten kötü etkileneceğini savunuyor.
© The Independent
