Dünyada genetiği tasarlanmış ilk bebekler olarak kabul edilen Çinli ikizler Nana ve Lulu’nun beyinlerinin, bilim ekibinin yürüttüğü tartışmalı tedavi sırasında istenmeden değiştirilmiş olabileceği iddia ediliyor. Bilim insanları, bu sayede bebeklerin biliş seviyelerinin artmış olma ihtimali üzerinde duruyor.

Bilim dünyasında dehşetle karşılanan bir girişimde bulunan Dr. He Jiankui ve ekibinin, annelerinin rahmine yerleştirmeden önce birkaç insan embriyosundaki bir geni sildikleri iddia edildi.

Yetkinliği tartışma konusu olan bilim insanı yaptığı açıklamada, ikizlerin HIV virüsüne karşı dirençlerini artırmak için embriyolardan CCR5 adlı geni çıkardıklarını ileri sürdü.

Şimdilerde ortaya çıkan yeni bir belge ise, CCR5’i silmenin insanları tehlikeli virüslere karşı korumadan çok daha öteye geçen bir etkisinin olduğuna dair kanıtlar sunuyor. Bu genden yoksun olarak doğan insanların, felçten daha çabuk iyileşebildiği ve hatta okulda daha başarılı olabildiği belirtiliyor.

Çinli bilim insanlarının açıkladığı son bulgular, daha önce fareler üzerinde yapılan ve söz konusu genin çıkarılmasının hafızanın gelişmesini önemli ölçüde sağladığını gösteren deneyleri de destekliyor.

CCR5 geninin fonksiyonunu belirlemede literatüre katkı sunan Los Angeles’taki California Üniversitesi’nden nörobiyoloji uzmanı Dr. Alcino Silva da Dr. Jiankui’nin gerçekleştirdiği çalışmanın muhtemelen ikiz kızların beyinlerini değiştirdiğini söyledi.

MIT Technology Review dergisine konuşan Dr. Silva “Konuya getirilebilecek en basit izaha göre, bu mutasyonların ikizlerin bilişsel işlevinde muhtemelen bir etkisi olacaktır” dedi.

Kızların beyinlerinde değişim yaşanabileceğini ancak zekalarında bir farklılık görülmesini tahmin etmenin imkansız olduğunu ifade eden Dr. Silva insanlığın IQ’nun genetik açıdan değiştirilmesi çabalarına “henüz hazır olmadığını” kaydetti.

Öte yandan skandalı ortaya çıkaran toplantıyı organize eden Profesör Robin Lovell-Badge The Independent’a yaptığı açıklamada, yeni bulguların “çok ilgi çekici” olduğunu ancak genetiği değiştirilen ikizler bağlamında konuya dikkatle yaklaşılması gerektiğini belirtti.

İnsan embriyosunda yapılan CCR5 değişimlerinin, daha önceki deneylerdekilere kıyasla bir parça farklılık gösterdiğini hatırlatan Lovell-Badge, açıklanan bilgilerin hücrelerin önemli bir kısmının mutasyondan geçmediğini gösterdiğini vurguladı.

Dolayısıyla ikiz kızların beyinlerindeki herhangi bir değişimin hiçbir zaman ortaya çıkamayabileceğini söyleyen Profesör Lovell-Badge, “Umarım Nana ve Lulu ile ellerindeki diğer çocuklar kendi hallerine bırakılır. İkizler, hücrelerinin bazılarındaki CCR5'te olağandışı mutasyonlar tespit edilmiş sıradan küçük kızlar. Tesadüfen ortaya çıkmamış olsalardı bunları muhtemelen asla bilemezdik ve umursamazdık” dedi.  

Bununla birlikte bazı bilim insanları, Çin’deki yeni bulguların, gelecekte felçlilerin yanı sıra hafıza kaybı yaşayan hastaların tedavisinde kullanılacak ilaçlar için katkı sunacağını umuyor.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news/science

Independent Türkçe için çeviren: Elvide Demirkol