91 binden fazla insanın koronavirüsten enfekte olduğu, bin 200’dan fazla insanın yaşamını yitirdiği ve iyileşen sayısının 24 bin 575’i aştığı Almanya’da yarım milyon iş yeri çalışanlarını kısa zamanlı çalışma programına sokarak eve gönderdi.
Hükümetin sunduğu “Kurzarbeit” yani “Kısa Çalışma” ödeneğine başvurular, 2008 krizinden bu yana hiç bu denli yükselmemişti. İlk haftasında başvuran şirket sayısı 76 bin oldu. Almanya Ekonomik Araştırmalar Enstitüsü’nün verilerine göre ikinci çeyrekte üç ay kullanılması planlanan kısa çalışma ödeneğine başvurular yüzde 25,6 artması bekleniyor.
En fazla başvurunun beklendiği üç sektör ise; Otomotiv (Yüzde 41), makina mühendisliği (Yüzde 33) ve elektrik-elektronik mühendisliği (Yüzde 32)
Büyük miktarlardaki işten çıkarmaların önüne geçmek için devreye sokulan uygulama kapsamında devlet, insanların maaşlarının üçte ikisini (Yaklaşık yüzde 67) ödeyeceklerinin garantisini veriyor.
Türkiye'de açıklanan kısa çalışma ödeneğinde iş kaybına uğrayanların maaşlarının beşte üçü yani yüzde 60'ı karşılanacak. Bu imkandan son 3 yılda en az 450 gün SGK primi ödemiş olma koşuluna uyabilen çalışanlar yararlanabilecek. Üç aydan fazla süre yararlanılamayacak olan kısa çalışma ödeneği desteği, işçilerin tamamı için de kullanılabilecek.
Küresel finansal kriz sonrası da denemişlerdi
Küresel finansal krizin patlak vermesinin ardından 2009’da Almanya’nın gayrisafi yurt içi hasılası yüzde 5 daralmış ve bir yıl içerisinde 1,1 milyon insan bu durumdan etkilenmişti.
Berlin yönetimine 10 milyar euro maliyet çıkaran toparlanma sonrası, yıl sonu işsizliği yüzde 7,6’da sabit kalmıştı. Ülkede bir önceki yıl, yani kriz yılının sonunda ise işsizlik yüzde 7,52’ydi.
Dört ayda tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs krizi sonrası ise kısa çalışma ödeneğine 2,35 milyon kişinin başvurması ve maliyetin ilk etapta en az 10 milyar euro olması bekleniyor.
Ancak geleneksel olarak “eli sıkılığı” ile bilinen ülkenin yıllardır biriken rezervlerine güveniliyor. Sadece Çalışma Bakanlığı’nın yıllar içinde biriken rezervi 26 milyar euro.
Ancak ülkenin en büyük bankası Deutsche Bank’ın Baş Ekonomisti Stefan Schneider’ın bir çekincesi var: En son krizde mâli sıkıntıya girenler çoğunlukla sanayi şirketleriydi. Şimdi ise kısa çalışma ödeneğine başvuracak restoranlar gibi küçük işletmeler de var.
AB Komisyonu'ndan 100 milyar euroluk destek
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, 2 Nisan’da yaptığı açıklamada koronavirüs krizinde şirketlerin eleman çıkarmamaları için kısa çalışma modelini destekleyeceklerini söyledi. Komisyon bu kapsamda 100 milyar euroluk destek programı açıkladı.
AB Komisyonu'ndan yapılan açıklamada ise "Sure" adı verilen proje kapsamında "Üye devletlerde işçiler ve serbest meslek sahiplerinin işten çıkarılma ve gelir kaybı riskinden korunmalarına yardımcı olmak için kısa süreli çalışmaları ve benzer önlemler desteklenecektir” denildi.
Komisyon amacın AB ülkelerinde yaşayanların "faturalarını ve kiralarını ödemelerine ve gıda satın almaya devam edebilmelerini" ve üye ülkelerin ekonomilerinin istikrara kavuşmasını sağlamak olarak tanımladı.
Ancak elbetteki AB üyesi ülkeler bu 100 milyar euroluk fonu garanti etmekle yükümlü. Ki bu durumda Almanya’ya düşen fatura oranı yüzde 25.
50 milyar euro küçük işletmelere ve serbest çalışanlara dağıtılmaya başlandı
Dünyanın en büyük dördüncü ekonomisi, şubat sonunda krizin ekonomik etkilerine karşı 750 milyar euroluk bir paket açıklamıştı. IMF verilerine göre Almanya'nın açıkladığı bu paket, ülkenin gayrisafi yurt içi hasılasının (GSYH) yaklaşık yüzde 20’sine eşit.
Bu paketin içinde yer alan, küçük işletmelere ve serbest çalışanlar için ayrılan 50 milyar euroluk desteğin dağıtımı pazartesi günü başladı.
Bu kapsamda, beş ve daha az çalışanı olan küçük işletmelere üç ay için, bir kereye mahsus olmak üzere 9 bin euro destek sağlanıyor. Personel sayısı 10’u bulan işletmelere ise ayni dönem için 15 bin euro yardım yapılıyor.
Almanya Başbakanı Angela Merkel’in “Ne gerekiyorsa yapacağız” diye açıkladığı paketin maliyetinin ise yıl sonunda yüzde 5 daralma olarak bekleniyor.
Toplam borçluluğunun gayrisafi yurt içi hasılaya oranı yüzde 60 seviyesinde olan Almanya için bu oran 2007’de yüzde 64’tü. Yeni paketin, borçluluğu yüzde 10 daha artıracağı tahmin ediliyor.
Independent Türkçe, DW, CNBC
