Tarih boyunca devletler, savaşlarda yabancı paralı askerleri kullandı. Hatta bu işi meslek edinen kavimler oldu.
İlkçağda Mısır Firavunları’nın ordusunda Yunanistan’dan gelen Grek savaşçılarının önemli yeri vardı.
Bizans’ın en gözde paralı askerleri “Vareg Birliği” olarak adlandırılan Vikingler’di.
Bugün Avrupa’nın en zengin ve yüzyıllardır savaş yüzü görmeyen ülkesi İsviçre’nin 18.yüzyılın sonlarına kadar en önemli ihraç malzemesi paralı askerleriydi.
Cesaretleri ve sadakatleriyle bilinen İsviçreli paralı askerler pek çok Avrupa sarayını korurdu.
Halen Papa’nın özel muhafız alayının İsviçrelilerden oluşması bu geleneğin sonucu.
Düzenli orduların yerini özel güvenlik şirketleri alıyor
Günümüzde de özel güvenlik şirketlerinin gelişmeye başlamasıyla birçok devlet kriz bölgelerinde düzenli askeri güçleri yerine bu şirketlerin mensuplarını kullanmaya başladı.
Rus Wagner şirketi ile ABD’nin Blackwater şirketi bunlar arasında en bilineni.
Her ikisi de eski askerlerden kurulu olan bu şirketler ülkelerinin müdahil olduğu Irak, Suriye, Libya gibi ülkelerdeki çatışmalara katılıyorlar.
Ancak güçlü devletlere bağlı özel güvenlik şirketleri mensupları çok kayıp vermemek için ön saflardaki düzenli çatışmalara pek karışmayarak işi daha çok danışmanlık veya belli silah sistemlerinin kullanılması düzeyinde tutuyor.
Oysa çatışan taraflar, çoğu zaman sadece danışmanlık veren değil bizzat ön saflarda çatışmalarda kullanacak savaşçılara da ihtiyaç duyuyor.
İşte o zaman da devreye fakir ülkelerden toplanan paralı savaşçılar giriyor.
Wagner, Blackwater gibi şirketler de kimi bölgelere kendi vatandaşları yerine farklı ülkelerden gelen savaşçıları sevkettiği gibi kimi Ortadoğu ülkeleri de paralı askerlerle cephelerde boy gösterme noktasında ön plana çıkmış durumda.
Dünyanın dört bir tarafından paralı asker
Özellikle Birleşik Arap Emirlikleri bu alanda son dönemlerde kendinden en çok söz ettiren ülke.
Libya’daki çatışmalarda Hafter saflarında savaşan Sudanlı ve Çadlılar ile yine Yemen’deki çatışmalara katılan Sudanlı ve Kolombiyalı askerlerin finansmanının bu ülke tarafından yaptırıldığı iddia edildi.
Hatta geçtiğimiz günlerde Birleşik Arap Emirlikleri’nin Vietnam’dan da asker getirtmeye çalıştığı öne sürüldü.
Yemen’de savaşan 800 Kolombiyalı
Paralı askerler dünyanın dört bir tarafından getirilebiliyor.
2015’te Kolombiya’da yayımlanan El Tiempo gazetesi, 800 Kolombiya askerinin Birleşik Arap Emirlikleri ve Blackwater arasında yapılan anlaşma ile Yemen’e gönderildiğini iddia etmişti.
Yine aynı şirket tarafından dünyanın farklı ülkelerinden getirtilen savaşçıların da Yemen’e taşındığı öne sürüldü.
Sudan’da gençlerin savaşa gönderilmesine tepki var
Dünyanın en yoksul ülkeleri arasında yer alan Sudan’da bu aralar en önemli gündem maddesi Sudanlı gençlerin paralı asker olarak Birleşik Arap Emirlikleri’ne ait bir şirket tarafından Libya ve Yemen’de savaştırılması.
Geçtiğimiz günlerde başkent Hartum’da toplanan kimi aileler ve gençler, kendilerini kandırmakla suçladıkları Birleşik Arap Emirlikleri’ni protesto etmişti.
Sudan gazetelerinde savaşa götürülmekten son dakikada kurtulan gençlerle ve aileleriyle yapılan röportajlar yer alıyor.
"Kara Kalkan" şirketi başrolde
Aileler , “Black Shield” yani Kara Kalkan adlı bir Birleşik Arap Emirlikleri şirketinin çocuklarını “Güvenlik elamanı" yapacağız diyerek ülkesine götürdükten sonra daha fazla para vaadiyle Libya ve Yemen’e savaşmaya gönderdiğini öne sürdü.
Sudan’daki bu gelişmeyi başkent Hartum’da yaşayan Türk iş insanı Mehmet Yolcu ile konuştuk.
Yolcu son günlerde Sudan’daki en önemli gündem maddesinin bu olduğunu söyleyerek sözlerini şöyle devam ettirdi:
Hükümetten yeni bir açıklama geldi. Kandırılan gençlerin sayısının 1000 kadar olduğu, bunlardan 180 gencin 4 ay süreyle ağır silahlar üzerine eğitildikten sonra Libya'ya gönderildiği söylendi. Tepkiler sonunda 50 gencin Sudan'a getirildi belirtiliyor. Geriye kalan gençlerin getirilmesi için Arap Emirlikleri’nin Sudan Elçiliği önünde oturma eylemleri sürüyor. Eylemi yapanlar tüm arkadaşları dönene kadar sürdüreceklerini açıkladı.
“100 dolar aylık gelirin olduğu ülkede savaş için 1500 dolar”
Sudan’daki aylık gelirin 100 dolar olduğunu söyleyen Yolcu, son anda savaşa gitmekten ailelerinin baskısıyla vazgeçen Mahmut Nasır, Ali Alaaddin ve Muhammed Hasan adlı üç gençle yaptığı konuşmanın detaylarını aktardı.
Yolcu, “Bu gençler güvenlik görevlisi ve 1500 dolar maaşlı iş kontratıyla, Arap Emirlikleri’ne götürülüyor ve orada bulunan ‘Black Shield’ özel güvenlik şirketi tarafından eğitilerek, Hafter saflarında savaşmak üzere Libya'ya gönderilmeye çalışılıyor” diye konuşarak sözlerini şöyle devam ettirdi:
Birleşik Arap Emirlikleri’ne gitmek isteyen gençler önce aradaki aracılara 1500 dolar ödemesi lazım. Orada güvenlikte çalışacaklarını sanıyor. Bir çoğu ödeyemediğinden gidemiyor. Gidenler de kandırıldıklarını orada farketmiş.
Yemen’den de çekilmeye çalışıyorlar
Yolcu, tepkilerin ardından yeni hükümetin harekete geçtiğini ve Birleşik Arap Emirlikleri nezdinde girişimde bulunarak Sudanlı gençleri cephelerden geri getirmeye çalıştığını kaydetti.
Yolcu, yeni hükümetin Yemen’deki Sudanlı güçleri de geri çekmeye çalıştığını belirtti
İran’ın Suriye’de cepheye sürdüğü Afgan savaşçıları
Suriye’de iç savaşın başladığı 2011’de dünyanın çeşitli yerlerinden insanlar bu ülkeye gelerek çatışmalara katıldı.
Muhalif saflara binlerce yabancı savaşçı katıldığı gibi benzer bir şekilde Esad’ın yanında savaşmak üzere Lübnan Hizbullahı'ndan, İran Devrim Muhafızları’ndan ve Irak’taki Şii gruplardan da güç geldi.
Suriye sahasında etkinliğini arttırmak isteyen İran, 2013 yılında geçtiğimiz günlerde öldürülen Kasım Süleymani’nin önerisi olduğu iddia edilen bir gücü harekete geçirdi.
Bugün İran’da sayıları neredeyse bir milyonu bulan Afgan mültecileri yaşıyor. Bunlar arasında Şii mezhebinden olan ve Moğol kökenli Hazaralar da yoğun.
“Fatimiyyun Tugayları” adıyla bu kişilerden bir güç oluşturan İran binlercesini vatandaşlık ve aylık 200-300 dolarlık ücretler karşılığında Suriye’ye savaşmaya gönderdi.
Afgan kadın milletvekiline göre beş bin tanesi çatışmalarda öldü
Fatimiyyun Tugayları Suriye’de pek çok zorlu cephede savaştı, halen de savaşıyorlar. Son günlerde Halep'in batısında ve güneyindeki çatışmalarda da yer alıyorlar.
Sayılarının 5 bin ile 12 bin kişi arasında olduğu iddia edilen bu Afgan savaşçı grubunun bugüne kadar yüzlerce savaşçı kaybettiği iddia ediliyor.
Hatta Kasım Süleymani’nin ölümünün ardından Afganistan Meclisi’nde söz alan kadın milletvekili Belkıs Ruşen, İran tarafından Afganistan’a gönderilip ölen Afgan gençlerinin sayısının beş bin olduğunu, yüzlercesinin de kayıp olduğunu öne sürdü.
Türkiye, Libya’da ÖSO kartını kullanıyor
Ülkelerin farklı uluslardan oluşturduğu güçleriyle çatışma bölgelerinde yer alması kervanına Türkiye’de Libya’ya Özgür Suriye Ordusu’na bağlı güçleri göndererek katılmış durumda.
Türkiye’nin vaatleri de paralı asker kullanan diğer ülkelerinkine benzer.
Kimilerine göre ÖSO mensuplarının Libya’ya gitmeyi kabul etmesinde 1500 dolar aylık ve vatandaşlık vaadi de etkili oldu.
© The Independentturkish