Ülkelerin eğitim sisteminin durumunu ortaya koyan ve uluslararası düzeyde kaliteli insan gücü konumunu belirleyen Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı’nda (PISA) araştırmasında, Türkiye’nin “seçilmiş okullar” için özel hazırlık yaptığı belirlendi.
2018 PISA’da öğrenci puanlarını artması için çalışmalara 2012’de başlayan Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB), diğer okullara sunulmayan olanaklar yarattı.
Bakanlık, sınava hazırlık sürecinde öğrencilerin her türlü ihtiyaçlarının karşılanması için “çalışma salonu, gerektiği durumlarda ek ders, fotokopi, bilgisayar, internet erişimi” imkanları sundu.
Öğrencilere PISA’nın “milli görev” olarak anlatılmasını isteyen MEB, araştırmaya katılacak öğretmen ve öğrenciler için “özendirici teşvikler veya ödüller” hazırlanması talimatı verdi.
MEB kaynakları, Independent Türkçe'ye yaptığı açıklamada, bir sonraki PISA araştırmasında “Türkiye’nin başarısının daha çok yükseleceği” değerlendirmesinde bulundu.
2012’de harekete geçildi
MEB raporlarına göre; Bakanlık, 2012 PISA sonuçlarının ardından öğrencilerin puanlarının yükseltilmesi için harekete geçti.
En yakındaki 2015 araştırmasını atlayarak 2018’de daha iyi sonuçlara ulaşmayı hedefleyen MEB, 2015-2017 sürecini “Hazırlık”, 2017’yi “Pilot Uygulama”, 2017-2018 dönemini de “Nihai Uygulama” olarak belirledi.
Hazırlık döneminde; “çerçeve programların güncellenmesi”, “soru seçimi,” “örneklem seçimi” ve “pilot uygulama hazırlıkları” başlıkları yer aldı.
Pilot Uygulama döneminde; “pilot uygulamanın yapılması”, “pilot uygulamasının değerlendirilmesi”, “soruların analizi yapılması” başlıkları tespit edildi.
Nihai Uygulama döneminde de “analiz sonucuna göre soru seçimi”, “Nihai Uygulama için örneklem seçimi”, “Uygulamanın yapılması ve değerlendirilmesi” hedeflendi.
PISA seferberliği
PISA hazırlıklarının 2018’e göre yapılması ve 2015 araştırmasında Türkiye’nin 12 yıl geriye gitmesinin ardından MEB çalışmalarını hızlandırdı.
Ortaöğretim Genel Müdürlüğü öncülüğünde Türkiye genelinde “PISA Sonuçlarının Değerlendirilmesi ve PISA Bilgilendirme Semineri” başlıklı toplantılarla MEB’in sürece ilişkin atacağı adımlar, il milli eğitim müdürlükleri ve okul yönetimlerine düşen görevlere ilişkin planlamalar yapıldığı belirlendi.
Bu kapsamda PISA araştırmasının yapılacağı okullarda ve seçilecek öğrencilere yönelik ek hazırlıklar başlatıldı.
MEB’den ‘özel’ ve ‘titiz’ eğitim
Bakanlık, ülkelerin eğitim sistemlerinin değerlendirmesi ve yeni politikalar geliştirmesine olanak sağlamak için yapılan araştırmada sonuçları değiştirmek için arka kapıdan dolanma yolunu seçti.
Türkiye’deki okullar arasındaki fırsat eşitsizliğini ortadan kaldırmak yerine MEB’in sadece araştırmaya katılacak okullara yönelik politikalar belirlemesi dikkat çekti.
Bakanlık, PISA 2018’in nihai uygulaması öncesinde MEB Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile önce taşra teşkilatını harekete geçirdi.
İl milli eğitim müdürleri ile araştırma öncesinde uygulamaya katılacak okul müdürlerine ilişkin bilgilendirme çalışması başlatıldı.
Toplantılara da yöneticiler tarafından “mutlak surette katılım sağlanmalı” talimatı verildi.
Ayrıca MEB’in “Test Uygulayıcılarının (Okullarda uygulamayı yönetmek için Bakanlık’tan görevlendirilecek personelin) seçiminde titiz davranılacak ve iyi eğitilmeleri sağlanacak”, “Uygulamanın yapılacağı okulların öğretmenlerine özel eğitimler verilecek” talimatları da yer aldı.
“Okullarda motivasyon çalışması”
MEB, 2018 PISA araştırmasının yapılacağı okulların belirlenme sürecini “Muhtemelen Kasım 2017” diyerek işaret etti ve il milli eğitim müdürlüklerine yapacakları işlemleri aktardı.
MEB’in toplantı notlarına göre; okul listesinin kesinleşmesinden araştırma sürecine kadar 6 aylık dönemde okulların İl Millî Eğitim Müdürlüğü yöneticileri ve formatörler tarafından sıklıkla ziyaret edilerek okul idaresi, öğretmen ve öğrencilere gerekli bilgilendirme, motivasyon çalışmaları ve bu okullara özel çalışmaların gözden geçirilerek aksaklıkların ortadan kaldırılmasını talep edildi.
Seçilen okullarda MEB tarafından Matematik, Fen Bilimleri ve Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenlerine yönelik bilgilendirme seminerleri düzenlendiği öğrenildi.
“Öğrencilerin milli görevi”
Bakanlık araştırmaya katılacak öğrencilerin de önce farkındalık düzeylerinin arttırılmasını, sınava katılım ve motivasyonları için de okullarda gerekli tedbirler alınmasını istedi.
MEB’in toplantı notlarına yansıyan “gerektiğinde okul idarelerine, öğretmenlere ve öğrencilere özendirici teşvikler veya ödüller (öğrencilerin ilgisini çekecek katılım belgesi, sertifika, kitap, üzerinde PISA 2018 yazılı kalem, bloknot vb.) düşünülmelidir. Bu araştırmaya katılmanın okul ve öğrenciler için bir ayrıcalık ve millî bir görev olduğu vurgulanarak öğretmen ve öğrencilerin motivasyonları artırılmalıdır” talimatı da dikkat çekti.
Ayrıca il ve ilçe millî eğitim müdürlüklerince düzenlenecek her türlü toplantı ve seminerde PISA’nın gündeme getirilmesi istenildi.
“Seçilmiş” okullar
MEB, PISA’da başarının artması için okullara yönelik özel hazırlıklar da planladı.
Araştırmaya katılacak okullarda müfredatın yanı sıra öğretmenlerin PISA’da yayınlanmış sorular üzerinde çalışılmasını ve derslerde öğrencilerle paylaşılması talimatı verildi.
Okul girişlerine “Okulumuz PISA 2018 uygulamasında Türkiye’yi temsil ediyor” temalı afişler asılması, öğrencilerin görebilecekleri alanlarda PISA hakkında bilgilendirici ve özendirici panolar hazırlanması istenildi.
PISA’ya katılacakları için ayrıcalıklı hale getirilen okullarda MEB’in “öğretmen ve öğrencilerinin sınava hazırlık sürecinde her türlü ihtiyaçlarının (çalışma salonu, öğrencilere gerektiği durumlarda ek ders, fotokopi, bilgisayar, internet erişimi vb.) karşılanması hususunda gerekli kolaylıklar okul idareleri ve il millî eğitim müdürlükleri tarafından sağlanmalıdır” talimatı da Bakanlık raporlarına yansıdı.
“Mevsimlik öğrenciler”
Mevsimlik işçi ailelerinin çocuklarının eğitime katılım sorununu on yıllardır çözemeyen MEB, 2018 PISA araştırması için önlem aldı.
Araştırmada Türkiye örneklemine seçilen öğrencilerin tamamının uygulamaya katılımının büyük önem arz ettiği belirten MEB, “Bu nedenle özellikle nisan mayıs aylarında (mevsimlik işçi göçleri gibi) farklı nedenlerle devamsızlık sorunlarının yaşandığı bölgelerimizde uygulamanın yapılacağı gün devamsızlığın olmaması için özel tedbirler alınmalıdır” talimatı da MEB’in özel uygulamasını gözler önüne serdi.
MEB’in savunması: Diğer ülkeler de yapıyor
MEB’in PISA’ya özel çalışmalarındaki savunması, diğer ülkelerde de benzer adımların atıldığına ilişkin açıklamaları oldu.
MEB raporlarında, “Farklı ülkelerde iki yıl öncesinden başlayarak uygulamanın yapılacağı tarihe kadar uygulamanın yapılacağı okulların müdürlerine, öğretmenlerine ve öğrencilerine yönelik bilinç düzeyinin artırılmasına yönelik önemli çalışmalar yürütülmektedir. Bu kapsamda okul müdürleri ve öğretmenlerin farklı ülkelerin uygulamalarını görmeleri sağlanmakta, çeşitli eğitimlere tabii tutulmakta, özellikle öğrencilere yönelik farklı teşvikler verilmektedir” ifadeleri yer aldı.
MEB: Başarı artacak
Independent Türkçe’nin ulaştığı MEB kaynakları, 2018 PISA öncesinde ek çalışmalar yapıldığını doğrulayarak şöyle dedi:
Planlamalar ilk meyvelerini 2018’de verdi. PISA’da ilk sırada yer alan Çin’de de benzer ön hazırlıklar yapıldığını, öğrencilerin hazırlandığını görmekteyiz” değerlendirmesinde bulundu. Birçok ülkede birbirinden farklı çalışmalar yürütüldüğünü belirten yetkililer, “Türkiye’de süreç çocukların alışık olmadıkları açık uçlu sorular ve PISA araçlarına öğrencilerin alıştırılması yününde işliyor. Önümüzdeki araştırmalarda Türkiye’nin başarısı artarak devam edecek.
"’Kral çıplak,’ herkes farkında"
CHP Eğitim Politikalarından Sorumlu Genel Başkan Yardımcısı Yıldırım Kaya, yapılan hazırlıklarla ilgili bir değerlendirme yaptı.
Kaya, “Bu durum sınava çalışmayan öğrencinin test sorularının cevap anahtarını ele geçirip soruları çözmesine benziyor. İsterse o sınavdan en yüksek notu alsın, bu durum öğrencinin sınavda sorulan konuları bilmediği gerçeğini değiştirmez. Aslında ‘kral çıplak’, kendisi hariç herkes bunun farkında” dedi.
“Önemli olan gerçek başarı”
Türkiye’de eğitimin içler acısı durumu olduğunu belirten Kaya, şöyle konuştu:
Yıllarca sınav sorularını çalıp başkalarının emeğini, hakkını gasp eden ve buna izin veren bir anlayışın, PISA sonuçlarını değiştirmek için böyle bir çabanın içine girmelerini yadırgamıyoruz.
2018 PISA sonuçlarına baktığımızda, Milli Eğitim Bakanlığı’nın PISA’ya girecek okullara imkanlar sunup, öğrencilerine özel dersler verdirmesi de pek işe yaramamış. Çünkü Türkiye PISA 2018 sonuçlarına göre 37 OECD ülkesi arasında son sıralarda yer almaktan yine kurtulamamış.
Matematikte 33'ncü sırada, fen bilimlerinde 30'ncu sırada, okuma becerilerinde ise 31'nci sırada yer almış. Çin’in 79 ülke arasında matematik, fen bilimleri ve okuma becerilerinde birinci olduğu 2018 PISA’da, Türkiye OECD ülkeleri ortalamasının altında kalmıştır.
Bizim için önemli olan gerçek başarılardır. Gerçek başarının da laik, bilimsel, demokratik ve kamusal eğitimden geçtiğini söyleyebiliriz.
PISA nedir?
PISA (Programme for International Student Assessment), Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü OECD’nin üç yıllık aralıkla ve 15 yaş grubu öğrencilerin kazandıkları bilgi ve becerilerin değerlendirilmesine yönelik yapılan bir tarama araştırması olarak 1997’de geliştirildi ve ilk kez 2000 yılında uygulandı.
Bireysel olarak öğrencilerin veya okulların değil, ülkelerin eğitim sistemlerinin durumunu ortaya koymayı amaçlayan PISA’ya Türkiye ilk kez 2003 yılında katıldı.
Ülkelerin uluslararası düzeyde kaliteli insan gücü olarak konumunu belirlemek, dünyadaki eğitim sistemlerinin benzer ve farklı yanlarını, güçlü ve zayıf yönlerini ortaya koymayı amaçlayan araştırma, üç yılda bir yapılıyor.
Türkiye’nin PISA karnesi
2003 PISA - Türkiye’de 40 ilden seçilen 159 ilk ve ortaöğretim okulunda 15 yaş gurubundan toplam 4 bin 855 öğrenciye uygulandı.
Türkiye bu araştırmada, matematik, fen ve okuma becerileri alanlarında 31 OECD ülkesinden 28'nci sırada yer aldı.
2006 PISA - Türkiye’de 51 ilden seçilen 160 ilk ve ortaöğretim okulunda toplam 4 bin 942 öğrenciye test uygulandı. 30 OECD ülkesi arasında Türkiye 29'ncu sırada yer aldı.
2009 PISA - 56 ilden seçilen 170 ilk ve ortaöğretim okulundan toplam 4 bin 996 öğrenciye test uygulandı ve Türkiye 33 OECD ülkesi arasında 31'nci oldu.
2012 PISA - Türkiye’de 57 ilden seçilen 170 ilk ve ortaöğretim okulunda 5 bin 200 öğrenciye test uygulandı.
Türkiye araştırmaya katılan 65 ülke arasında 43'ncü sırada, 34 OECD ülkesi arasından da 31'nci sırada yer aldı.
2015 PISA - 2015’teki uygulama ilk defa bilgisayar tabanlı değerlendirme olarak gerçekleştirildi.
Türkiye’den 5 bin 895 öğrencinin katıldığı araştırma sonuçlarında ciddi düşüş dikkat çekti.
Matematik, fen ve okuma becerileri alanlarında Türkiye’nin 2003'ten itibaren yükselen puanları 12 yılın en düşük seviyesinde yer aldı.
2003 yılında 434 olan fen puanı 2015’te 425’e, 423 olan matematik puanı 420’ye, 441 olan okuma puanı ise 428’e düştü.
Türkiye, 35 OECD ülkesi arasında sondan ikinci sırada yer alırken, toplam 70 ülke içinde fen alanında 52'nci, matematikte 49'ncu, okuma becerisi alanında da 50'nci oldu.
2018 PISA - Türkiye'de bu yıl yapılan araştırmaya 186 farklı okuldan 6 bin 890 öğrenci katıldı. Türkiye her alanda ortalamanın altında kalırken, 2015’e göre puanlarını arttırdı.
PISA testine katılan 37 OECD ülkesi arasında; Slovakya, Yunanistan, Şili, Meksika, Kolombiya’yı geçen Türkiye 31'nci sırada yer aldı.
2018 araştırmasında Türkiye, OECD ülkeleri içerisinde her üç alanda da puanlarını istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde artıran üç ülkeden birisi oldu.
Okuma becerileri alanında puanını en çok artıran ikinci ülke, matematik ve fen okuryazarlığı alanlarında ise puanlarını en çok artıran birinci ülke konumunda yer aldı.
Independent Türkçe
© The Independentturkish
