Yeni koronavirüsün Asya'ya, Avrupa'ya ve ABD'ye yayılması, virüsün ilerleyişini durdurmakta güçlük çeken hükümetler ve sağlık yetkilileri için zorluk yaratıyor.

Aslen ölümleri ve kitlesel paniği önlemeye odaklanılsa da ekonomistler ve yatırımcılar, kaçınılmaz olarak virüsün büyümeye ya da finansal piyasaya olası etkisini inceliyor.

Berenberg Bankası'nın baş ekonomisti Holger Schmieding'in bilgece belirttiği gibi ekonomistler, nihayetinde virüsün yayılmasının ne kadar tehlikeli olabileceğini muhakeme edecek yeterliliğe sahip değil.

Ancak önceki vakalara bakabilirler ve incelenmesi gereken en belirgin olay, 2003'te yaklaşık 800 ölüme neden olarak o yılın Mart-Mayıs aylarında Çin'de ciddi aksamalara yol açarak manşetlerden inmeyen SARS salgını.

2003'ün ekonomik verileri SARS salgının yayıldığı sırada Çin'in GSYİH büyümesinde geçici bir düşüşle yılın ikinci çeyreğinde 9,1'e gerilediğini gösteriyor. Bu oran bir önceki çeyrekte 11,1'di. Yılın son iki çeyreğindeyse yüzde 10'luk büyüme oranları kaydedilmişti.

Capital Economics araştırma şirketi, küresel büyümenin kabaca yüzde bir puan yavaşladığını, ancak yıl sonuna doğru SARS salgını öncesine göre üç puan arttığını tahmin ediyor. Başlıca etkiler, halkın bulaşma korkusuyla kalabalıktan kaçınmasıyla daha çok perakende satış ve seyahat düşüşlerinden kaynaklanmıştı.

Esas soru, Asya ekonomilerinin ve küresel ekonominin yapısında bu sefer farklı (daha iyi veya daha kötü) bir sonuç gösterebilecek şekilde neyin değiştiği. Üç temel değişimden söz edilebilir.

İlki, Çin ekonomisinin büyüklüğü. 2003'te Çin, küresel GSYİH'nin yüzde 6'sını oluşturuyordu, şimdiyse bu oran yüzde 15'in üzerinde. Bu da, eski ama uygun bir ifade ödünç almak gerekirse, Çin hapşırınca tüm dünyanın soğuk algınlığı riskiyle karşı karşıya olduğu anlamına geliyor.

İkinci olarak, sosyal medyanın patlaması, kötü haberlerin 17 yıl öncesine kıyasla daha hızlı yayılabileceği anlamına geliyor. Bu da paniğe, seyahat ve harcama planlarında kesintiye neden olan belirsizliğe yol açabilecek yanlış bilginin yayılma riskinin büyüklüğüne işaret ediyor.

UBS Asset Management'ın Baş Ekonomisti Paul Donovan'ın belirttiği gibi:

Sosyal medyada sahte haberlerin yayılması, küresel korkunun daha hızlı yayılabileceği anlamına geliyor. En büyük, kötü ekonomik etkilere sebep hastalığın kendisi değil, hastalık korkusu.

Üçüncü faktörün bunları dengeleyeceği umut ediliyor: Yetkililerin hem virüsü kontrol altına almalarını hem de haberler yayılmadan bunu temin edebilmelerini sağlayacak, 17 yıl öncesine göre çok daha yüksek bir hazırlık seviyesi mevcut.

Çin'deki ölü sayısı 20'yi geçince Pekin, salgına hızlı ve kararlı biçimde karşılık verdi. 10 şehri karantinaya aldı, yerel ulaşım hizmetlerini durdurdu ve Yeni Yıl kutlaması için olağan kitle hareketini önlemek adına uçuşları iptal etti. Geçen yıl, SARS salgını hakkında resmi açıklama yapmak yaklaşık dört ay almıştı.

Kimse koronavirüsün SARS'dan daha kötü olma olasılığını göz ardı edemez ve kayıtsızlık bariz biçimde tehlikeli. Ancak panik yaymak eşit derecede zararlı olabilir ve şimdilik, küresel ekonominin yakında toparlayacağı geçici bir darbe alması bekleniyor.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news

Independent Türkçe için çeviren: Ata Türkoğlu