Geçtiğimiz aya kadar tıp dünyası dışındaki çevrelerin pek de haberdar olmadığı "koronavirüs", son günlerin en önemli gündem maddeleri arasında.
12 Aralık'ta Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan salgında 41 kişi yaşamını yitirirken, yaklaşık bin 287 kişi de virüsten etkilendi.
Wuhan'da yaşayanlara tecrit uygulanmaya başlanırken, kente giriş çıkışlar yasaklandı ve uçuşlar iptal edildi.
Ancak hastalık Çin'in başka kentlerinin yanı sıra ABD, Suudi Arabistan, Güney Kore, Vietnam, Katar ve Ürdün gibi ülkelere de sıçradı.
SARS koronavirüsü ile yüzde 70 benzerlik gösterdiği bildirilen yeni koronavirüs, pek çok ülkede panik ortamına neden oldu.
Independent Türkçe, “Koronavirüs nedir? Belirtileri neler? Hastalığın tedavisi nasıl yapılır? Türkiye için tehdit oluşturur mu? Hastalık nasıl atlatılır? Mutasyona uğrar mı?” sorularını uzmanlara sordu.
"Koronavirüsler, insanlarda ve hayvanlarda tespit edilen geniş bir virüs ailesi"
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Öğretim Üyesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Funda Şimşek, koronavirüslerin kişiler arasında hastalık yapabilen, bazı hayvan türlerinde (kedi, deve, yarasa) tespit edilebilen geniş bir virüs ailesi olduğunu belirtti.
Şimşek, "Hayvanlar arasında dolaşan koronavirüsler, zaman içinde değişim göstererek insana bulaşma yeteneği kazanabilirler ve böylelikle insan olguları görülmeye başlar. Yeni koronavirüs (2019-nCoV), Wuhan şehrinde canlı hayvan marketini ziyaret edenlerde ortaya
çıkmış, insandan insana bulaşma yeteneği de kazanmış olan bir virüstür” dedi.
Hastalığın belirtileri neler?
Doç. Dr. Funda Şimşek, koronavirüsün kuluçka süresinin ise ortalama 2 ila 14 gün olduğunu söyledi.
Şimşek, virüsün bulaştığı kişilerde yüksek ateş (39 derece), öksürük ve nefes darlığı şeklinde belirtilerin görüldüğünü belirtti.
Kimler risk grubunda?
Funda Şimşek, 65 yaşın üzerindekiler ile akciğer hastalıkları, organ yetmezlikleri, kanser, diyabet ve bağışıklık baskılayan hastalıkları olan kişilerin risk grubunda bulunduğunu anlattı.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Hastalık nasıl bulaşır?
“Yeni koronavirüsün, diğer koronavirüsler gibi solunum salgılarıyla bulaştığı düşünülmektedir” diyen Doç. Dr. Şimşek, sözlerini şöyle sürdürdü:
Hasta kişilerden öksürük, hapşırık, sırasında çevreye saçılan virüs içeren solunum salgısı damlacıkları, sağlam kişilerin mukozalarına temas ederek bu kişilerin hastalanmasına neden olur. Hastalığın insandan insana bulaşması için yakın temas (1 metreden yakın) gereklidir.
"Hastalığın aşısı ya da ilacı yok"
Hastalıktan korunma yollarını da sorduğumuz Doç. Dr. Funda Şimşek, herhangi bir aşı ya da ilacın bulunmadığını, bu kişilere destekleyici tedavinin verildiğini söyledi.
Memorial Şişli Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bölümü'nden Uzman Doktor Servet Alan da Doç. Dr. Şimşek'le benzer görüşte.
Alan, "Yeni Coronavirusa etkili bir ilaç ya da aşı yoktur. Antibiyotikler hiçbir virusa etkili değildir. Antibiyotikler yalnızca bakterilere karşı etkilidir. Coronavirus infeksiyonunda, grip gibi hastalıklarda ve soğuk algınlığında antibiyotiklerin hiçbir etkisi ve yeri yoktur" dedi.
"El temizliği ve hijyen şart"
Doç. Dr. Şimşek sözlerini şöyle sürdürdü:
Şimdilik korunmada en etkili yöntem virüsle (hasta kişilerle) temas etmekten kaçınmaktır. Solunum yolu enfeksiyonu yapan çok sayıda virüsün (grip, nezle virüsleri vb.) insanlar arasında dolaşmakta olduğu kış aylarında sadece yeni koronavirüs’ten değil, diğer tüm solunum virüslerinden korunmak için el temizliğine dikkat edilmesi, temiz olmayan ellerin göz, ağız ve buruna götürülmemesi çok önemlidir.
"El jijyeni son derece önemlidir"
Uzman Doktor Servet Alan da koronavirüse karşı alınacak tedbirlerde el temizliği ve hijyene dikkati çekti:
Hem Coronavirus gibi viral infeksiyonlar, hem de diğer bulaşıcı hastalıklardan korunmada el hijyeni son derece önemlidir. Eller her zaman temiz tutulmalıdır. Eğer kalabalık ortamlarda bulunuluyorsa, mutlaka bir yere dokunuluyordur. Bu nedenle eller iyice temizlenmeden, ağıza, buruna ya da gözlere dokunulmamalıdır. Ellerin tüm yüzeyleri su ve sabunla iyice yıkanmalıdır. El hijyeninde alkol bazlı el antiseptiklerinden de faydalanmak mümkündür. Öksürürken ya da aksırırken ağız ve burun elle değil tek kullanımlık bir kağıt mendille kapatılmalıdır. Mendil bulunamıyorsa, kolun iç tarafı ile ağız ve burun kapatılarak çıkacak damlacıkların havaya yayılması ve başkalarına hastalık bulaşması engellenebilir. Maske kullanımı solunum yolu infeksiyonlarının önlenmesinde önemlidir. Hasta olan kişilerin maske kullanması bu hastalığın başkalarına bulaşma olasılığını azaltır. Ayrıca bağışıklığı güçlendirecek şekilde beslenmek, taze sebze ve meyve tüketmek, bol sıvı almak, mümkün olduğunca kalabalık ve kapalı alanlarda bulunmamak, düzenli uyku hastalıklardan korunmak için alınacak önlemlerdendir.
İstinye Üniversitesi Hastanesi Liv Hospital Bahçeşehir'den Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Gülay İmadoğlu Yetkin ise koronavirüse ilişkin şu değerlendirmede bulundu:
Doğal rezarvuarı Çin'in güneyinde tüketilen birçok vahşi hayvan türünden kaynaklanmaktadır. Sars KOVİ olarak isimlendirilen koronavirüs, insanda ciddi hastalığa neden olur. 56 derecede ısıtmayla ve normal rutin kullanılan dezenfeksiyon sıvılarlayla virüs oldukça kolay inaktive edilebilir. 10 günlük konvelesan döneminde viral rna balgamdan, boğaz türüntüsü ve dışkıdan izole edilebilir.
Çin'den yayılan virüse karşı küresel ölçekte önlemlerin alınmaya başlandığını belirten Prof. Dr. Yetkin, bu hastalığın neden olduğu ölüm riskine ilişkin ise şu ifadeleri kullandı:
Virüs baskın olarak damlacık ya da direkt temasla bulaşmaktadır. Damlacık yoluyla insandan insana geçmesini önlemek için dünya çapında önlemler alınmaktadır. Sağlık çalışanları arasında virüsün bulaşma durumu daha sık görülebilir. Ölümcül olma riskinin ise yüzde 10 ile 18 arasında olduğu tahmin edilmektedir.
"Hastalar mutlaka maske kullanmalı"
"Hastalık sırasında infeksiyon zincirini kırabilmek için hastanın izolasyonu hayati önem arz eder, hastalar mutlaka maske kullanmalıdır" diyen Yetkin, bu kişilerin negatif basınçlı izolasyon odasına yerleştirilmelerinin gerektiğini belirtti.
Prof. Dr. Gülay İmadoğlu Yetkin çalışanların da özel başlık, gözlük ve eldiven kullanması gerektiğini, yatakların ve yatak başlarının, masaların ve malzemelerin hipokloretli solisyonla temizlenmesinin şart olduğunu kaydetti.
Bakan Koca: Gerekli önlemleri aldık, endişe edecek bir durum yok
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca da bulaşıcılığı gribe göre daha düşük olan koronavirüsle ilgili açıklamasında "Şuan için Türkiye'de endişe verici bir durum yok" ifadelerini kullandı.
Gerekli tüm tedbirlerin alındığını kaydeden Bakan Koca, "Vatandaşlarımızın paniğe kapılmasını gerektiren bir durum yok" dedi.
Çin'den gelen yolculara termal kameralarla tarama yapılmaya başlandığını belirten Koca, şuana kadar havalimanında şüpheli bir vakaya rastlanmadığını belirtti.
Ancak Bakan Koca, şüpheli vaka olarak değerlendirilen bir kişiyi, kendi talebiyle bu sabah Çin'e gönderdiklerini belirtti.
© The Independentturkish
