Sifil’den İslamoğlu’na "misyar" cevabı: Adam olsan atlamazdın bu yalanın üstüne

Yalova Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Ebubekir Sifil’in bir seminerde yaptığı konuşmasa Arap ülkelerinde görülen "misyar" nikahı ile İran’da görülen mut’a nikahının aynı şey olmadığını iddia eden konuşmasına bir başka İlahiyatçı Mustafa İslamoğlu’ndan Twitter üzerinde tepki gelmişti.

İslamoğlu, Sifil’in konuşmasını ekleyerek yazdığı Twitter mesajında “Sünni mut’ası, misyar nikahı” rezaletinden sonra şimdi de bu. Bu dine yaptığınız kötülüğün farkında değilsiniz.  Allah sizi ıslah etsin” demişti.

Bu eleştirilere Sifil'den beklenen tepki yine Twitter üzerinden geldi. Sifil, tepkisi oldukçe sert oldu. İslamoğlu'nun mesajını ekleyerek şöyle dedi

Adam olsan, atlamazdın bu yalanın üstüne gibi araştırmadan mal bulmuş mağribi; Allah düşmanlarının bu iğrenç iftirasını.

Sifil bununla da kalmayarak attığı diğer Tweet’lerde şunları söyledi:

İtibar cellatlığını meslek edinmiş güruh yine harekete geçmiş.

Bir seminer esnasında “Misyar nikâhı mut’a mıdır?” sorusuna cevabıma abanmışlar. 

Eğer gerçekten benim çok eşliliğe bakışımı merak ediyor olsalardı konuyla doğrudan ilgili beyanlarıma bakarlardı.

Özeti şu: Çok eşlilik Kur’an’da yer alan bir meseledir. Ancak gerek günümüz toplumsal/kültürel ortamında aykırı bulunması, gerekse çokça istismar esiliyor olması sebebiyle tavsiye etmiyorum.

Misyar nikâhı, bizde bilinmese de kimi Arap ülkelerinde uygulanan bir husus olarak ülkemizde de bilimsel çalışmalara konu olmuştur.

Biliyorum ki iç dünyası zifiri karanlık olanlar için bunlar bir şey ifade etmeyecek. Onlar görevlerini yapıyor.

Benim derdim bilmeden onların karanlık emellerine alet olabilecek olanları su-i zan günahından kurtarmak...

Tartışmaya neden olan konuşma neydi?

Sifil’in geçtiğimiz Mart ayı içerisinde katıldığı bir seminerde misyar nikahı ile Mut’a nikahının farkına dair sorulan soruya şöyle cevap vermişti:

Bir adam var, işi gereği çok geziyor. İstanbul, Ankara, Adana, Bursa geziyor adam, işi bu. Bu adamın İstanbul'da da evi var, Ankara'da da evi var. Buralarda gittiği yerlerde evlendiği hanımlar var. Gittiği zaman orada kalıyor. Bunların her biri onun meşru hanımı. Bu adamın evi var, çoluk çocuğu var. Bu bir nikah. Bazen öyle olur ki Ankara'ya 3 ay, 5 ay uğrayamaz. Bu nikahı düşürmez. Meşru bir evlilik bu. Sadece bizim yerleşik hayatımız bir tane evi var, işi orada eşi orada. Bu biraz farklı bir şey. Adamın bir tane evi yok. İşi gereği çok geziyor. Arap ülkelerinden bazılarında bu yaygındır. Bunun muta ile hiçbir alakası yok. Bu muta nikahıdır diyorlarsa ya bilmiyorlar ya üçkağıt yapıyorlar.

İslam ülkelerinde sekiz çeşit kısa süreli nikah türü bulunuyor / Fotoğraf: Independent Arapça

Misyar ve mut’a nikahı nedir?

İslam dünyasında farklı coğrafyalarda bilinen nikah dışında sekiz çeşit nikah türü daha var.

Genellikle kısa süreli uygulanan bu nikah türleri mut'a, misyar, misyaf, binyat et-talak, zevaç friend, misfar,  örfi nikah, nehariyye adlarıyla biliniyor.

Mut'a nikahı daha çok Şii mezhebinin ağırlıkta olduğu İran’da görülürken diğerleri Sünni Arap ülkelerde görülüyor.

Özellikle misyar nikahı ile mut'a nikahı sekiz nikah türü arasında en çok bilinenleri.

Muta’da süre belli, karşılığında bedel var

Mut’a nikahı belli bir ücret karşılığında, belli bir süre için, şahit şartı olmaksızın, cinsel yönden yararlanmayı ifade eden sözlerle yapılan nikaha deniyor.

İslam'da nikahın en önemli şartlardan kabul edilen şahitlik şartı, muta nikahında bulunmuyor. Mut'a nikahı için Allah’ı şahit göstermenin yeterli olacağı savunuluyor. 

Evliliği sona eren kadının yeniden evlenebilmesi için 3 ay beklemesi gerekiyor. Bunun sebebi olası bir hamilelik şüphesini bertaraf etmek.

Misyar, Arap ülkelerinde seyahat edenler arasında yaygın

Misyar nikahında ise evlenme akdi bütün şartlara uygun olarak yapılıyor ancak kadın bazı haklarından feragat ediyor.

Misyar nikahıyla evlenen kadın kocasından nafaka talep edemiyor. Sürekli kendisinin yanında kalmasını da isteyemiyor. Kocası kendi tayin ettiği zamanlarda eşinin yanına gidiyor.

Nikah ismini de buradan alıyor. Misyar isminin “yürümek veya seyahat etmek/seferde bulunmak” anlamına gelen “seyr” kelimesinden türediği düşünülüyor.

Bir grup araştırmacıya göre ise misyar, Suudi Arabistan’ın Necid bölgesinde kullanılan ve halk dilinde günlük ziyaret anlamına gelen bir kelime.