Iraklı aktivistler, ‘İran mallarını boykot etme’ kampanyasından yaklaşık bir ay sonra, Irak ekonomisini olumsuz etkileyen İran müdahalesinden duyduğu rahatsızlığı dile getirmek için yerli ürünleri teşvik etmek için yeni bir kampanya başlattı.
Irak’ın başkenti Bağdat başta olmak üzere orta ve güney kentlerdeki aktivistler geçen ay sosyal medya üzerinde ‘#Bırakın Küflensin’ etiketiyle İran’dan ithal edilen ürünleri boykot etme kampanyası başlatmıştı.
Gözlemciler, satılamadığı için depoda kalan İran ürünlerine işaret ederek, geçen ay başlatılan kampanyanın meyvelerini vermeye başladığını belirtiyor.
Yeni kampanya
Aktivistler geçtiğimiz günlerde ‘#Irak’ta üretildi’ etiketiyle tüketicileri yerli ürünlere teşvik için yeni bir kampanya düzenledi.
Kampanya yöneticilerinden Seyf Kazım isimli aktivist, "Yerli ürünleri teşvik etiketi birkaç gün içinde sosyal medyada viral oldu. İran'ın Irak'a ihracatının yoğunluğu nedeniyle ihmal edilen Irak mallarına gerçek anlamda bir talep oluştu" diye konuştu.
Independent Arabia’ya açıklamalarda bulunan Kazım, "Irak ekonomisindeki gerilemenin nedeni olan İran’ın ülkedeki etkisine karşı mücadele için sadece protestolar yeterli değil. İran’ın, Dicle Nehri’nden beslenen akarsu ve nehirleri keserek tarlaları kurutma ve tarladaki mahsulleri yakarak Iraklı toptancıları İran ürünlerini ihraç etmeye mecbur bırakmada oynadığı rolü ifşa etmek ve vatandaşı bilinçlendirmek için böyle bir kampanyanın yapılması gerekiyordu" ifadelerini kullandı.
Iraklı toptancı Samih Abdulfettah, "Yerli ve yabancı alternatifleri bulunmayanlar dışında İran ürünlerine geçtiğimiz haftalarda talep azdı. İran ürünleri piyasada ucuz ve çokça bulunuyor. Yaklaşık iki aydır yapılan gösteriler sebebiyle muhtemelen boykot geçici olacaktır. Çünkü Irak makamları bunların alternatiflerini sağlamıyor ve yerli ürünleri korumuyor" dedi.
Bu kampanyalar, Irak’ta 2003’ten bu yana siyasi, ekonomik ve güvenlik alanlarında yaşanan çöküşün arkasında İran’ı işaret eden göstericilerin meydandaki öfkesinin bir yansıması olarak görülüyor.
Ancak bazı siyasiler, Irak’ta yaşananlara ilişkin tüm sorumluluğu İran’a yüklemenin ve İran ürünlerini boykot etmenin faydasız olduğu görüşünde.
Kanun Devleti Koalisyonu Milletvekili Ali el-Murşidi, “Irak piyasaları, İran’ın yanı sıra Arap ve yabancı ürünlerle dolu. Yerli ürünleri teşvik amacıyla düzenlenen son kampanya, olayları ekonomik çıkar elde etmek için yapılan bir istismar girişimidir” ifadelerini kullandı.
Murşidi, yerli üretimi teşvik etmenin Irak endüstrisi ve yatırımları koruyacak yasalar çıkarmakla mümkün olabileceğini söyledi.
Ekonomi uzmanı Macid el-Meşhedani, "Tahrir Meydanı’nda yerli ürünleri teşvik için başlatılan kampanya, Irak endüstrisini hayata döndürme girişimidir. Ancak bu kampanyanın yasama otoritesinin desteğine ihtiyacı var. Yasalar aracılığıyla yerli ürünlerle rekabet eden kötü ithal mallara kısıtlamalar getirilmeli" diye konuştu.
Meşhedani açıklamasının devamında, "Hâlihazırda Irak piyasasında yerli ürünlere büyük bir talep söz konusu. Irak menşeli ürünler daha çok ön plana çıktı. Bu talep piyasayı güçlendirecek, istihdam yaratacak ve üretim maliyetleri sebebiyle duran Irak fabrikalarını aktif hale getirecektir. İran ürünlerine yönelik boykota rağmen sınır kapılarında denetim eksikliği ve ithalat dengesinin kötü yönetilmesi nedeniyle geçersiz veya hasarlı ürünler Tahran'dan gelmeye devam ediyor" dedi.
Ticaret hacmi
İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, yılbaşında Bağdat’a gerçekleştirdiği ziyaret sırasında Irak ve İran arasındaki yıllık ticaret hacmini 13 milyar dolar olarak açıklamıştı. Zarif, Irak ile ticaret hacminin 20 milyar dolara ulaşmasını hedeflediklerini belirtmişti.
İran Ticaret ve Kalkınma Örgütü Başkanı Hamid Zadboom, geçtiğimiz Cumartesi günü Fars Haber Ajansı’na verdiği demeçte, İran ürünlerinin Irak pazarında toplam ithalat içindeki payını yüzde 25 olarak açıkladı.
İran’ın Irak pazarındaki toplam 40 milyar dolarlık ithalat payının 10’una sahip olduğunu söyleyen Zadboom, ABD’nin İran’a uyguladığı yaptırımlara rağmen Irak’a yönelik ihracatın devam ettiğini belirtti.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Independent Türkçe için çeviren: Halil Erdoğan
