Türkiye’de yarım milyon veliyi ilgilendiren Doğa Koleji’nin satış süreci ile Özgür Boza Okulları’nın dönem ortasında kapatılması, özel okullarda yaşanan krizi gündeme getirdi.
Özel okullardaki ekonomik sıkıntıların öğretmen ve veliler üzerinde oluşturduğu olumsuzluklar, Milli Eğitim Bakanlığı’nı (MEB) harekete geçirdi.
Bazı özel okulların kapanma noktasına gelmesinin ardından MEB, yeni yönetmelik hazırlığını hızlandırdı.
Özel okulların ekonomik yapısını güçlendirmek, öğrenci ve velilerin mağdur olmasının önüne geçmek için hazırlanan yeni düzenlemenin ocakta yayımlanması bekleniyor.
Özel öğretimde rekor
Independent Türkçe'nin bakanlık kaynaklarından aldığı bilgilere göre, Türkiye’de 2018-2019 eğitim öğretim yılı itibariyle 54 bin 732 resmi, 13 bin 679 özel okul bulunuyor.
2002-2003 eğitim ve öğretim yılında yüzde 1 olan özel okullarda kayıtlı öğrencilerin toplam öğrenci sayısının oranı 8 kat artarak yüzde 8,2’ye yükseldi.
Özel okulların resmi okullara oranı da yüzde 2’den yüzde 25’e çıkarak tüm zamanların rekorunu kırdı.
Eğitimde özelleştirme, 4+4+4 ile birlikte tarihteki en hızlı artışını yaşadı.
4+4+4 süreci öncesi 4 bin 664 olan özel öğretim kurumu sayısı, yüzde 174 artışla 12 bin 809’a yükseldi.
Özel öğretim kurumları sayısı da 535 bin 788’den 1 milyon 440 bin 577’ye çıktı.
Sendikalar, bu süreçte sık sık, devlet eliyle veli ve öğrencilerin özel okullara teşvik edildiği, devlet okullarında niteliğin düşürüldüğü uyarısında bulundu.
MEB ve Cumhurbaşkanlığı’ndan “özel düzenleme”
Özel okul sayısındaki artış, yapısal sorunları da beraberinde getirdi.
Özel okullara verilen desteğin MEB tarafından kademeli olarak sonlandırılacağının açıklanmasının ardından ekonomik sorunlar da gün yüzüne çıktı.
2023 Eğitim Vizyonu’nda özel öğretim oranında artış planlayan MEB, mevcut okulların korunması ve yeni açılacak okullar için yeni şartların yer aldığı düzenleme için hazırlık sürecini hızlandırdı.
Okulların ekonomik yapısına ciddi denetimlerin yer alacağı düzenlemenin ocakta tamamlanması planlandı.
Bakanlığın doğrudan müdahale yerine okulların olası kriz dönemlerinde de kendi kendilerini bir süre daha yönetebileceği formüller üzerinde çalışıldığı öğrenildi.
MEB içinde yürütülen çalışmanın yanı sıra koordineli olarak Cumhurbaşkanlığı Eğitim ve Öğretim Politikaları Kurulu’nun da konuyu gündeme aldığı belirtildi.
Özel okullara ilişkin sürecin riskleri ve atılması planlanan adımların öngörüldüğü ayrı bir raporun Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sunulduğu öğrenildi.
Öğretmen düzenlemesi bekleyecek
Özel okullara ilişkin bir diğer düzenleme ise bu kurumlarda çalışan öğretmenlerin özlük hakları.
Öğretmenlerin aylarca maaş alamamasının ardından özel okullardaki eğitim öğretim faaliyetlerini kısa süreli de olsa durdurma eylemleri, bu alanda da düzenlemeyi yeniden tartışmaya açtı.
MEB’in özel okullardaki öğretmenlerin koşullarına ilişkin maddelerin yeni Öğretmenlik Meslek Kanunu’nda yer aldığı, ancak kanunun diğer maddelerinin merkezi bütçeye maliyeti nedeniyle bir süre daha bekletileceği öğrenildi.
“Teminat sıkıntısı var”
Independent Türkçe’ye mevcut durumu ve önümüzdeki süreci değerlendiren TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Katip Üyesi AK Parti Sinop Milletvekili Nazım Maviş, Doğa Koleji’nde yaşanan ekonomik kriz dolayısıyla satış arayışına girdiklerini, ama büyük bir yapı oldukları için hala satılamadığını söyledi.
Maviş, “Sezon ortasında okul, ekonomik gerekçelerle faaliyetlerini sürdüremez hale geldi, zaten bu okuldaki eğitim öğretim faaliyetlerinin garantisi Milli Eğitim Bakanlığı’nda. Burada bir sıkıntı olmaması gerekiyor, ama başka bir sıkıntı var. Bu da teminatlar. Faaliyetler kesintiye uğradığında, okulun Milli Eğitim Bakanlığı’nda teminatı olması lazım ki ondan sonraki kısmı sürdürebilsin” dedi.
“Bakanlık, yönetmelik hazırlığı yapıyor”
MEB’in yönetmelik hazırlığı doğrulayan Maviş,yönetmeliğin içeriğine ilişkin şu bilgileri paylaştı:
Bu yönetmelikle, belirli teminatlar isteyecek. Ciddi bir gayrimenkul ipoteği ile okulun bir yıl faaliyetlerini sürdürebilecek kadar bir ekonomik değer göstermesini isteyecek.
Bu yönetmelik geldikten sonra özel okul kuruluşları zorlaşacak. Maalesef son dönemde de çok fazla özel okul açıldı. Gayrimenkul ipoteği gösteremiyor ise kuruluş aşamasında, nakit blokaj veya teminat mektubu verecek.
Böyle olursa yıl içinde diyelim ki okul bir ekonomik kriz ile karşı karşıya kaldı. MEB o teminatları nakde dönüştürmek suretiyle okulun bundan sonraki sürdürebilirliğini kendisini öğretmen maaş ve kira giderlerini ödeyerek sürdürecek.
“Devlet okullarına verilmeyen destek özele veriliyor”
TBMM Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Katip Üyesi ve CHP Genel Başkan Yardımcısı Ankara Milletvekili Yıldırım Kaya, konuya açıklama yaptı.
Kaya, şu ifadeleri kullandı:
Tüm uyarılarımız rağmen eğitimde özelleştirme tüm hızıyla devam ediyor. Devlet okullarına verilmeyen destek özel okullara veriliyor.
2020 bütçesinden de 804 milyon TL özel okullara ayrılmış. Peki, özel okul sahipleri ne yapıyor bu paraları. Eğitime mi yatırıyor? Hayır.
“Böyle bir keyfilik nerede var”
Türkiye’nin en büyük özel okulu olan Doğa Koleji’nde öğretmenlerin aylardır ücret alamadığını ve okulun kapatılması veya devredilmesi konusunda büyük karmaşa yaşandığını belirten Kaya, “Enstitü Koleji de aynı durumda. Okul ücretlerini toplayıp, öğretmenlerin ücretlerini ödemeden, eğitim öğretimin ortasında okul kapatılmış! Böyle bir keyfilik dünyanın neresinde var” tepkisini gösterdi.
804 milyon liralık destek
Özel okul tartışması, TBMM Genel Kurulu’nun da gündemine geldi.
TBMM Genel Kurulu’nda devam eden görüşmelerde bütçe sunumu yapan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, “Özel okullara giden yaklaşık 160 bin öğrencimize eğitim öğretim desteği kapsamında 804 milyon lira destek verilecektir” açıklaması yaptı.
Independent Türkçe
